در فصل گرما بهتر است در مورد مقدار مصرف داروها و نوشیدنیهای مجاز حتما با پزشك مشورت شود. چهارم اینكه، گرمای شدید علاوه بر افزایش درجه حرارت بدن ممكن است باعث كاهش قندخون، كاهش پتاسیم و نیز كاهش فشارخون شود كه این تغییرات بهخصوص در مورد افراد سالمند میتواند خطرساز باشد. این عوامل نشان میدهد كه گرمای شدید مشكلات جدی را برای سالمندان ممكن است بهوجود آورد و خطر مرگ ناشی از آسیبهای گرما نیز در این قشر بالاتر است.
بیماریهای ناشی از گرما عبارتند از
1- گرمازدگی خفیف
اصطلاحاً به آن خستگی گرمایی هم گفته میشود و شایعترین شكل آسیب ناشی از گرماست. در نتیجه تعریق فراوان و از دست رفتن آب و نمك، حجم خون كاهش یافته و علائم كمآبی و خونرسانی ناكافی به مغز و قلب و ریهها در فرد بروز میكند؛ مثل سردرد، سرگیجه، ضعف شدید، تهوع و گاهی استفراغ، تعریق شدید، بیاشتهایی، خستگی، نبض تند و ضعیف، تندی نفس، تحریك پذیری، رنگ پریدگی و سردی پوست. در صورت عدم تشخیص و درمان صحیح خستگی گرمایی، امكان بروز حمله گرمایی وجود دارد.
2- گرمازدگی شدید
تحت عنوان حمله گرمایی و یك موقعیت اورژانسی تهدیدكننده زندگی شناخته میشود. در این حالت معمولاً افزایش درجه حرارت بدن به بیشتر از 40 درجه سانتیگراد میرسد كه میتواند منجر به آسیب سلولهای مغزی و در صورت عدم اقدامات بموقع و مناسب حتی منجر به مرگ شود. حمله گرمایی معمولا در هوای بسیار گرم همراه با رطوبت بالا ایجاد میگردد.
در شرایط تولید بیشتر و جذب محیطی بالا، و تعریق كم، دمای بدن به شدت بالا میرود. و حتی اگر فرد مایعات هم به اندازه كافی نوشیده باشد، باز هم دمای بدنش بالا خواهد رفت. فعالیت شدید در هوای گرم و بخصوص مرطوب، حتی در فردی كه مایعات فراوان نوشیده میتواند منجر به گرمازدگی شود.
راهكارهای پیشگیری از آسیبهای ناشی از گرما در سالمندان
از رفتن به محیط بیرون، بهویژه در طول گرمترین ساعات روز خودداری كنید.
در صورت لزوم فعالیت خارج از منزل بهتر است برای ساعات پیش از 10 صبح و بعد از 6 بعدازظهر برنامهریزی شود.
در صورت اجبار به حضور در محیط گرم بیرون حتماً در سایه قرار بگیرید یا حداقل سر خود را بپوشانید (بهتر است هنگام راه رفتن از یك سایبان مثل چتر یا كلاه و یا نقاب استفاده كنید).
از انجام فعالیت بدنی و ورزش در هوای گرم بپرهیزید.
در صورت اجبار به انجام فعالیت در فواصل زمانی معین ترجیحاً در محل خنكی استراحت كنید.
در وسیله نقلیه پاركشده و خاموش به مدت طولانی نمانید.
از پوشیدن لباسهای سنگین و نفوذناپذیر به شدت بپرهیزید. در عوض از لباسهای سبك، گشاد و به رنگ روشن از جنس الیاف طبیعی استفاده كنید كه به خنك شدن پوست و تبخیر عرق كمك میكند.
آب یا آبمیوه طبیعی به قدر كافی بنوشید؛ اما از مصرف نوشیدنیهای شیرین خودداری كنید.
دمای محل سكونت خود را با دستگاههای تهویه و خنك كننده در حد مناسب نگهدارید. (پنكههای برقی ممكن است كمككننده باشند، اما در هوای خیلی گرم مفید نیستند، چون كل فضا را یكنواخت خنك نمیكنند).
در طول روز پنجرهها را بسته و با كشیدن پرده یا كركره جلوی ورود گرما را بگیرید.
به میزان كافی خواب و استراحت داشته باشید.
میوهها و سبزیجات را به مقدار كافی در برنامه غذایی بگنجانید.
بهتر است تنها نباشید. در شرایط گرم آبوهوایی در صورت بیرون رفتن حتماً كسی را همراه خود ببرید.
در مواجهه با گرما و تعریق زیاد در اسرع وقت لباسهای خیس را درآورده، در صورت امكان استحمام نموده یا حداقل دستها و پاها را شستوشو نمایید.
از نوشیدن مایعات خیلی سرد یا استحمام با آب خیلی سرد خودداری كنید.
تشنگی شاخص دقیقی برای نشان دادن گرمازدگی نیست، اگر ادرارتان كمرنگ یا پررنگ شده است، یعنی به مصرف آب و مایعات بیشتری نیاز دارید.
در صورت ابتلا به بیماریهای قلبی، فشارخون و دیابت و مصرف هرگونه دارو حتما با پزشك مشورت نمایید.
هنگام خروج از منزل حتما بطری كوچك آب، كلاه یا نقاب و بادبزن دستی همراه داشته باشید.
در صورت احساس ناخوشی و بروز علائمی مثل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، تنفس و نبض تند حتما درخواست كمك كنید.
سالمند مشكوك به گرمازدگی حتما باید به مراكز درمانی مراجعه كند؛ حتی اگر پس از اقدامات اولیه حالش بهتر شده باشد. در صورت بروز كوچكترین آسیب گرمایی، توقف هرگونه فعالیت، دوری از فضای گرم و انتقال به محیط مناسب، استراحت و دراز كشیدن، مصرف مایعات، تعویض لباسها، شستوشوی بدن یا حداقل دستها و پاها از جمله اقدامات ساده و كمككننده است.
برای خواندن بخش اول- اگر سالمند هستید- اینجا کلیک کنید.