دكترمجید ملك‌محمد؛ فوق‌تخصص بیماری‌های ریوی
یكی از درمان‌های جایگزین در آسم مقاوم به درمان آنتی‌بادی آنتی ایمونوگلوبولین E (یا اومالیزماب – زولر Omalizumab-Zolair) است. موارد استفاده از این دارو در مورد بیمارانی است كه مبتلا به آسم آلرژیك متوسط یا شدید هستند و علائم بیماری آنان با داروهای كنترل‌كننده رایج مانند دوز بالای كورتیكواستروئید تنفسی قابل كنترل نیست.
برای استفاده از این نوع درمان سطح سرم IgE بیمار باید بین 30 تا 700 واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر (IV/ml) و سن او بالاتر از 12 سال باشد. بیمار باید به یك یا دو آلرژن هوا عكسالعمل نشان دهد. بررسی‌ها نشان داده‌اند كه امالیزوماب نقش مهمی در بهبود كیفیت زندگی و كاهش حملات آسم در بیماران دارد. در آزمایش‌های اخیر، در نتیجه این درمان 33 تا 75 درصد كاهش در وخامت بیماری و 33 تا 50 درصد كاهش نیز در میزان مصرف كورتیكواستروئید مشاهده شد.
دوز مصرفی
اومالیزوماب در ویال‌های 150 میلی‌گرمی برای تزریق زیرپوستی هر دو یا چهار هفته یكبار تجویز می‌شود. هر یك واحد بین‌المللی این دارو برای خنثی كردن mg/ml5/2 سرم IgE استفاده می‌شود. حداكثر دوز دارو نباید از 375 میلی‌گرم در ماه تجاوز كند.
درمان با اومالیزوماب باعث پیشرفت در بهبود علائم بیماری، تست عملكرد ریوی و همچنین كاهش نیاز به همسان‌های بتا2 با عملكرد كوتاه می‌شود. از همسان‌های بتا 2 به عنوان تسكین‌دهنده علائم بیماری آسم استفاده می‌گردد. به‌علاوه، بیمارانی كه از این دارو استفاده كردند، وخامت بیماری كاهش چشمگیری داشت. همچنین بیمارانی كه اومالیزماب دریافت می‌كردند به كورتیكواستروئید خوراكی یا تنفسی كمتری در زمان پایداری بیماری و یا حمله‌های آسم نیاز داشتند.
بازدارنده‌های فاكتور نكروز تومور (TNF)
مولكول آلفای فاكتور نكروزتومور (TNF) نقش مهم و تعیین‌كننده‌ای در ایجاد و وخامت فرایند التهاب در بیماران مبتلا به آسم دارد.
این فرایند با افزایش چسبندگی مولكول‌ها درمان می‌شود. در نتیجه حركت سلول‌های ملتهب نوتوفیل (neutophils) و ائوزینوفیل (eosinophils) به مجاری هوا به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. فعال شدن این سلول‌ها با TNF باعث آزاد شدن واسطه‌های سیتوتوكسیك و رادیكال‌های آزاد اكسیژن و نیتروژن می‌شود كه تخریب مجاری هوا را تشدید می‌كند.
علاوه بر این، TNF ممكن است به فرایند دگرگونی مجاری هوا از جمله رشد و فعال‌سازی فیبروبلاست‌ها، تولید بیشتر گلیكوپروتئین سلولی، فیبروز زیر اپی‌تلیوم و هیپرپلازی سلول‌های غشاء مخاطی منجر شود. همچنین، TNF نقش مهم و مستقیمی در افزایش عكسالعمل مجاری تنفسی به متاكنولین و آلرژن‌ها دارد.
این پدیده همراه با تاثیر مستقیم TNF بر ماهیچه‌های صاف مجاری تنفسی واسطه‌های مختلفی از جمله هیستامین را از ماست‌سل (mast cell) آزاد می‌كند.
بازدارنده‌های نكروز آلفای تومور شامل دو گروه هستند 1- آنتی‌بادی‌های یك‌كلونی (monoclonal) در مقابل TNF-alpaha (infliximab و adalimumab) 2- گیرنده TNF محلول كه به ایمونوگلوبین G انسان متصل هستند. این داروها موجب فروكش كردن می‌شوند و پیشرفت بیماری را به تاخیر می‌اندازند و در مواردی چون آرتریت روماتوئید و بیماری كرون باعث بهبود نسبی علائم بیماری می‌گردند.
یك آزمایش كلینیكی نشان داد كه گیرنده TNF محلول (Etanercept)، ممكن است در بهبود آسم مقاوم به درمان سودمند باشد. در این مطالعه روشن شد كه TNF آلفا واسطه اصلی واكنش بالای برونش‌ها در بیمارانی است كه از آسم مقاوم به درمان رنج می‌برند.
بازداشتن TNF موجب كاهش چشمگیر تحریك‌پذیری بالای برونش‌ها می‌شود و همچنین در طول 10 هفته درمان با دارو به‌تدریج عكسالعمل كلینیكی به متاكولین كاهش می‌یابد. عوارض منفی دارو شامل تحریك پوستی در محل تزریق دارو، تخریب لایه میلین و اختلالات مربوط به تكثیر سلول‌های سیستم رتیكولواندوتلیال و فعال كردن عوامل نهفته و خاموش سل و دیگر عوامل عفونی است...
برای خواندن بخش دوم- آنتی‌بادی‌های آنتی‌ایمونوگلوبولین- اینجا کلیک کنید.
