تحريريه كودك سالم
كودكان معمولا از حمام لذت می‌برند. حمام بردن کودک می‌تواند فرصت مناسبی برای عادت دادن او به آب از همان اوایل زندگی باشد. اما از طرف دیگر، حتی یک تجربه تلخ هنگام حمام کردن می‌تواند کودک را برای مدتی طولانی از آب و حمام بیزار کند.
مهمترین نکته‌ای که هنگام حمام کردن کودک باید به آن توجه کرد این است که او باید در طول این فرایند، احساس امنیت کند. حمام برای او محیطی بیگانه است و او کمی نگران خواهد بود، به همین دلیل والدین باید از شاد و راحت بودن فرزندشان در آن مطمئن شوند. یک نوزاد کوچک نیاز به حمام کامل و روزانه ندارد و شما می‌توانید تنها با استفاده از کاسه‌ای آب گرم، مقداری لوسیون کودک و یک پارچه نرم، قسمتی که پوشک می‌شود را بشویید. تا زمانیکه کودک حداقل شش هفته سن ندارد از شامپو یا صابون، حتی اگر ویژه کودکان است، استفاده نکنید. می‌توانید هر چند روز یکبار کودک را به طور کامل بشویید.
وسایل لازم برای حمام کردن نوزاد
برای حمام کردن نوزاد، به وسایل زیادی نیاز نیست. مهمترین نکته‌ای که باید همواره به یاد داشت این است که هیچگاه نباید کودک را در حمام تنها گذاشت؛ حتی برای یک لحظه. حتی اگر از وان‌های پلاستیکی و مخصوص نوزادان استفاده میکنید، به هیچ عنوان نباید او را تنها بگذارید زیرا ممکن است او از جای خود به نحوی خارج شود و به زیر آب برود.
برخی اصول اولیه حمام کردن كودك
1- استفاده از وان مخصوص كودكان
برای كودكان تا پیش از چهار الی پنج ماهگی، استفاده از وان مخصوص كودكان گزینه خوبی است. این وان‌ها پلاستیکی هستند و مخصوص كودكان طراحی شده‌اند. برخی وان‌های كودكان به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توان آنها را از کنار به وان اصلی متصل کرد و می‌توان آنها را با آب پر کرد و سپس به راحتی آب آن را تخلیه کرد.
2- صندلی‌های حمام
صندلی‌های حمام یک مزیت بزرگ دارند؛ اینکه هر دو دست شما برای شستن نوزاد آزاد خواهد بود. این صندلی‌ها دو نوع دارند، نوع اول برای نوزادان کوچک که هنوز نمی‌توانند بنشینند، و نوع دوم برای کودکانی که قادر به نشستن هستند. نوع اول به گونه‌ای طراحی شده است که کمر و پاهای نوزاد در آن محافظت می‌شود و نوع دوم مانند یک صندلی معمولی است.
هر دو نوع دارای قابلیت متصل شدن به وان حمام هستند تا از تکان و لیز خوردن آنها جلوگیری شود. برخی از این صندلی‌ها خیلی پهن هستند. پیش از خرید از اندازه شدن آن مطمئن شوید. همچنین هیچگاه فرزندتان را با این صندلی‌ها در حمام تنها نگذارید.
3- سایر وسایل حمام
هرچند برخی مادران آنقدر اعتماد به نفس دارند که می‌توانند فرزند خود را بدون کمک وسیله دیگری در دست خود نگهدارند و بشویند، اما ابزارهای زیادی برای تسهیل حمام کردن و محافظت از کودک در بازار وجود دارند. از جمله می‌توان به کیسه‌های بادی، انواع حلقه‌ها و اسفنج‌ها اشاره کرد.
اینکه شما کدام وسیله را خریداری میکنید بستگی به شما و فرزندتان دارد. اسفنج‌ها محافظ تقریبا اندازه نوزاد هستند، شما آن را در آب می‌اندازید و نوزاد را روی آن قرار می‌دهید به گونه‌ای که سر و گردن کودک خارج از آب قرار می‌گیرد. برخی وسایل محافظت کننده برای نوزادان کوچک مناسب هستند: برای مثال برخی لگن‌ها آنقدر باریک هستند که نوزاد را به صورت ایستاده نگه می‌دارند و شما می‌توانید با قرار دادن کودک در آن، او را به راحتی بشویید.
4- ایمنی در حمام
حمام ممکن است برای نوزادان و کودکان کوچک خطرناک باشد. هیچ کودکی را نباید بدون نظارت یک بزرگسال در حمام تنها گذاشت، حتی برای مدتی خیلی کوتاه. عمق آب باید خیلی کم (10 – 13 سانتی متر) باشد و از یک کف پوش پلاستیکی که لیز نمی خورد استفاده کنید تا فرزندتان آسیبی نبیند. برخی شیرهای آب گرم بیش از حد داغ می‌شوند، حتی اگر مدتی پیش آنها را بسته باشید. بهتر است آنها را با یک حوله یا پارچه بپوشانید.
5- نگهداشتن کودک در حمام
برای نگهداشتن نوزاد در حمام، شما باید با یک دست سر و شانه‌های او را نگهدارید. بهترین روش برای اینکار این است که انگشتان خود را زیر بغل او قرار دهید. پیش از خارج کردن نوزاد از حمام، حتما هوله را باز و آماده کنید تا سریعا نوزاد را در آن بپیچید. همچنین نوزاد را خیلی محکم نگهدارید زیرا بدن نوزاد پس از خیس شدن لیز می‌شود.
6- دماسنج مخصوص حمام
بسیاری از مادران نمی توانند تشخیص دهند که آیا دمای هوای حمام برای نوزاد مناسب است یا خیر. به همین دلیل استفاده از یک دماسنج می‌تواند بسیار مفید و کاربردی باشد.
7- استفاده از شامپو
معمولا می‌توان موهای نوزادان را در هفته‌های اولیه تنها با مقداری آب شست و استفاده از شامپو لازم نیست، مگر اینکه موهای نوزاد زیاد باشد. اما پس از چند هفته می‌توانید از مقداری شامپوی مخصوص استفاده کنید.
8- اسباب بازی‌های مخصوص حمام
اسباب بازی‌های مخصوص حمام می‌توانند برای کودک سرگرم کننده باشند، البته به شرط آنکه خطرناک نباشند. اسباب بازی‌های مخصوص حمام باید تمیز و ضد آب باشند و بهتر است از پلاستیک درست شده باشند تا با گذشت زمان و در اثر تماس با آب قطعات آن از یکدیگر جدا نشود. استفاده از کف داخل وان حمام می‌تواند برای کودکان بزرگتر جالب باشد اما مراقب حساسیت‌ها و تحریک‌های پوستی نیز باشید.
نکته‌ای مادرانه
من نوزادم را در سینک آشپزخانه حمام می‌کردم و این روش زیرکانه برای من بسیار موثر بود. سینک آشپزخانه ارتفاع مناسبی دارد و لازم نیست برای شستن نوزاد مادر خم شود، در نتیجه به کمر او نیز فشار نخواهد آمد. به طور کلی شستن نوزاد در سینک آشپزخانه لذت بخش‌تر است. البته پسر من خیلی زود بزرگ شد و دیگر اندازه سینک آشپزخانه برای او کافی نبود.
