والک کوهی نوعی سبزی وحشی و خودرو است که در رشته کوه البرز و فقط در فصل بهار می روید. سرشار از کلسیم و انواع ویتامین های نافع بدن است. والک یکی از گونه های سیر و به اصطلاح نوعی سیرکوهی است. نام علمی آن Allium ursinum L و نام انگلیسی آن Board-leaved Garlic، wild Garlic و از خانواده Liliaceae می باشد.
با نام های پیاز خرسی، سیر جنگلی، سیر خرس نیز از آن یاد می شود. والک بسیار ملایم تر و شیرین تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. بوی آن شبیه پیاز است. قسمت مورد استفاده والک، گیاه جوان و به ندرت از گیاه خشک شده یا عصاره آن است.
ترکیبات شیمیایی والک
والک حاوی ترکیباتی مانند اسانس فرار که حاوی ترکیبات گوگردی است، می باشد. والک را در فصل بهار می چینند و برای فصول دیگر به دو روش فریز کردن و یا خشک کردن نگهداری می کنند. در صورتی که بخواهید سبزی والک را خشک کنید، حتماً باید به روش خشک کردن در سایه عمل کنید.
خواص و اثرات دارویی والک
* والک در موارد تصلب شرایین، اسهال، اتساع روده ای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به کار می رود.
* خوردن آن تنفس را آسان و تنگی نفس را درمان مى کند.
مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد
* والک با انبساط ملایم عروق خونی سبب کاهش فشار خون می شود.
* سرشار از ویتامین C بوده و داراى لعاب و صمغ زیاد مى باشد.
* والک برای تصفیه خون بسیار مفید است و در ناراحتی های هاضمه کمک می کند و خواص پیاز آن تا حدود زیادی شبیه سیر است.
* مصرف گیاه والک باعث کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت می شود.
* سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.
* این گیاه ضد عفونى کننده ی قوى است؛ به هضم غذا کمک مى کند و ضد کرم معده و کرم کدو است.
* اثر خوبى بر روى اعصاب دارد و از آن براى درمان نسیان، تقویت اعصاب و اشخاص فلج استفاده می کنند.
* تسکین دهنده درد روماتیسم، سیاتیک و نقرس مى باشد.
* ادرار را باز مى کند و رنگ چهره را نیکو مى سازد.
* پادزهر سموم حیوانى و غذایى هست.
* مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد. از این نظر شباهت زیادى به سیر دارد.
* به علت داشتن املاح زیاد، خون را قلیایى کرده و اسیدی بودن آن را از بین مى برد.
* میوه والک بسیار خنک و ضد رطوبت بدن است و راه ورود میکروب ها را به عروق مى بندد و از خونریزى و فساد خون جلوگیرى کرده و رقت خون را درمان مى کند.
* ملین و اشتهاآور بوده و ادرار را زیاد مى کند.
* مسکن صفرا و پاک کننده صفرا از امعاء است.
* بهترین درمان روماتیسم و تصلب شرائین است، براى کسانى که از درد معده رنج مى برند، میوه ى خوبى است و از تحریکات جلدى جلوگیرى مى نماید.
* شربت والک براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید است. غرغره ی جوشانده ی آن براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان دارد.
* سکنجبین میوه آن خنک کننده بوده و براى رفع یرقان و التهاب صفرا و کبد سودبخش است.
* اگر بر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست می شود.
* به صورت موضعی برگ های له شده ی آن را می توان برای از بین بردن آبسه و کورک به کار برد.
* مالیدن عصاره میوه والک جهت زخم هاى آبدار و چرکى نافع بوده، آن ها را خشک مى کند و گل آن نیز همین خاصیت را دارد.
* ضماد برگ والک جهت زخم هاى سرد و برآمدگى چشم از حدقه مفید است. عصاره ی برگ و ساقه ی آن که تازه چیده و کوبیده شده را با کمى صمغ مخلوط نمایید، جهت امراض چشم مخصوصا جوش پلک و ریزش اشک، ناخنه و ورم پلک چشم مفید مى باشد.
* جویدن برگ والک جهت ورم لثه و رفع بى حسى آن مفید مى باشد. جوش هاى دهان را از بین مى برد و بوى بد دهان را برطرف مى نماید.
* نوشیدن آب برگ و ساقه آن که تازه باشد با کمى صمغ عربى جهت تقویت معده و خونریزى معده و بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر نافع است.
* گل والک نیز اسهال را بند مى آورد و ضماد برگ آن بر روى دکمه بواسیر خونى نافع است.
* نوشیدن جوشانده ریشه والک علاوه بر بند آمدن اسهال، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند.
از برگ این گیاه تا می توانید استفاده کنید و چنان چه در اختیار ندارید از سیر معمولی چه از برگ و چه از پیاز آن میل نمایید. اثر گیاه تازه بهتر از پخته ی آن است. برگ آن را همراه با جعفری و پیازچه به صورت سبزی خوردن یا سالاد، سوپ، آش کوکوی بدون تخم مرغ می توانید تناول نمایید.
منبع: عصرایران
