برای از بین بردن كامل جوش و لكههای صورت چه باید كرد؟
پاسخ ارائه شده توسط: دكتر نگار بهروز
آكنه یا جوش یك بیماری است كه نزدیك به زمان بلوغ در مردان و زنان ظاهر شده و در اغلب موارد در پایان نوجوانی فعالیت آن كمتر میشود و شدت آن در افراد فرق میكند. ممكن است جزئی یا بسیار التهابی و با جوشگاههای شدید همراه باشد.
در خانمها پیش از دوره قاعدگی معمولاً عود ادواری دارد و ممكن است حتی تا هنگام یائسگی تداوم یابد. آكنه میتواند به دنبال تغییرات فصلی و استرس، استفاده از لوازم آرایش ناسازگار با پوست و اختلالات هورمونی شدت پیدا كند و معمولاً در افرادی كه سابقه خانوادگی جوش زدن دارند، بیشتر دیده میشود.
عدهای معتقدند كه تغذیه نیز در آن تأثیر دارد، ولی تمامی منابع روی این مسأله توافق نظر ندارند؛ ولی به نظر میرسد خوردن غذاهای محرك مثل فلفل، غذاهای چرب اشباع مثل چیپس و غذاهای بسیار (پرچرب) موجب افزایش آن میشود.
در هر صورت، آكنه علل مختلفی دارد كه بر اساس آن باید بیمار درمانهای لازم را انجام دهد؛ مثلاً اگر علت آن اختلالات هورمونی مانند تغییرات سطح پرولاكتین و یا كیستهای تخمدانی باشد، حتماً در ابتدا لازم است این مشكلات برطرف شود و سپس داروهای موضعی مختلف، بنا به نوع آكنه بیمار تجویز گردد.
درمواقعی نیاز به آنتیبیوتیك است كه در هر صورت تشخیص آن و انتخاب نوع دارو بر عهده پزشك میباشد. در نهایت برای جوشهایی كه به هیچكدام از درمانهای ذكرشده (موضعی و آنتیبیوتیك خوراكی) پاسخ نمیدهند، از راكوتان كه یك ترینوئید خوراكی وابسته به ویتامین A است، میتوان استفاده كرد كه البته درمانی طولانیمدت است، ولی تاثیر بسیار خوبی بر آكنههای غیر پاسخدهنده دارد كه باید حتماً با كنترل آزمایشهای كبدی باشد و بیمار در طی درمان از حاملگی اجتناب كند.
به نظر میرسد منظور از لكههای صورت كه در ادامه سوال آمده است، همان جای باقیمانده از جوشهاست (فرورفتگیها و لكهای حاصل به دنبال آكنه) كه در این شرایط نیز بهتر است توسط پزشك میزان و عمق ضایعات باقیمانده معاینه شود؛ زیرا اگر جای جوشها (جوشگاهها) بسیار عمقی باشد، درمان آن بسیار مشكل و حتی ممكن است كمنتیجه باشد. گروهی از داروها مانند تریپتونین را میتوان در درمان اسكار و لك به كار برد و در مواقع پیشرفته از روشهای مكانیكال استفاده كرد.
روشهای گوناگونی برای برداشتن و اصلاح جای جوشها وجود دارد، كه میتوان به روشهای زیر اشاره كرد:
الف) سایش پوست با درمابریشن: سایش پوست سالهاست كه انجام میشود و اگر به درستی صورت گیرد، تكنیكی ارزشمند در كاهش عمق اسكارهای فرورفته میباشد. وسیله مورد استفاده جهت این كار «میكرودرم» نام دارد كه میتوان آن را هر دو تا چهار هفته تا رسیدن به نتیجه مطلوب (معمولاً پنج تا شش جلسه)، ادامه داد.
البته تعدادی از جای جوشها قدری فرورفته و عمیقاند كه نمیتوان با سایش آنها را مسطح كرد. برخی جراحان پوست این جوشگاهها را با یك بیوپسی منگنهای Pounch Biopsy برمیدارند كه معمولاً پس از طی یك دوره یكماهه و فیبروزه شدن این اتوگراف و رشد اپیدرم، نتایج قابل توجهی به دست میآید.
تزریق سوسپانسیون كلاژن به درون لایه درم بنام فیبرل (Fibrel) نیز از دیگر روشهاست كه البته روی ضایعات بسیار عمقی و قدیمی تأثیر زیادی ندارد. از روشهای نوین و جدیدتر میتوان به لیزر و رادیوفركونسی (RF) اشاره كرد كه بسیار مؤثر و راحتتر، ولی هزینه آن بالاتر است. در هر صورت تعیین روش و میزان پاسخدهی بیمار پس از دیدن ضایعات توسط پزشك امكانپذیر است.
قابل ذكر است كه كرمهای مختلف موضعی فقط برای از بین بردن جای تیره جوشها مؤثر است و تأثیر قابل توجهی در جای (عمق جوشها) ندارد.