لیدا حیدری افزود: کیست تخمدان از جمله بیماریهایی است که در دختران و زنان بدون علائم و نشانه بروز میکند، نشانههایی مثل احساس فشار در لگن و یا خونریزیهای نامرتب و یا درد، زمانی احساس میشود که اندازه کیست بزرگ باشد.
وی با اشاره به این که از زمان جنینی تا دوران یائسگی امکان ایجاد کیست تخمدان هست، گفت: کیست تخمدان بطور معمول در سن باروری (بین ۱۵ تا ۵۰ سالگی) در دختران و زنان بروز میکند.
وی با تشریح چگونگی ایجاد کیست تخمدان، اظهار کرد: در چرخه ماهانه تخمک گذاری، فولیکولها که وظیفه ایجاد تخمک را دارند، بطور معمول در روز چهاردهم قبل از آغاز عادت ماهیانه، پاره شده و تخمک آزاد میکند و اگر این پدیده فیزیولوژیک اتفاق نیوفتد باعث ایجاد کیستهای ساده (فولیکولی) با رشد قسمتی از فولیکول تخمدان و تجمع مایع داخل فولیکول شده و منجر به کیست میشود.
حیدری خاطر نشان کرد: گاهی چند تخمک باعث تولید چند کیست شده و با تکرار این فرآیند، تعداد زیادی کیست کوچک در تخمدانها دیده میشود که باعث ایجاد تخمدانهای پلی کیستیک میشود.
وی با بیان این که بیشتر کیستهای تخمدان قابل درمان هستند، اظهارکرد: به وسیله قرصهای ضدبارداری میتوان تعادل در میزان هورمونهای زنانه ایجاد کرده و به تدریج اندازه کیستها کوچک شده و از بین میرود.
وی افزود: گاه نوعی از کیست تخمدان به درمان دارویی جواب نمیدهد و پایدار باقی میماند، در این صورت نیاز به درمان جراحی است. در بعضی مواردکیستهای تخمدانی بدخیم بوده و منجر به بروز سرطان تخمدان در فرد میشود.
حیدری خاطرنشان کرد: زنان و دخترانی که دارای کیست تخمدان هستند، باید به طور متناوب در دورههای سه ماهه یا شش ماهه توسط پزشک متخصص کنترل شوند، تا روند درمان کیستها مورد بررسی قرار گیرد.
وی گفت: مواد خوراکی که به میزان بالایی دارای هورمون استروژن هستند، میتوانند باعث پایداری کیست در تخمدان شوند.
حیدری در ارتباط با تاثیر سبک زندگی، ورزش کردن و نحوه کنترل این بیماری گفت: دختران و زنان با انجام ورزش و متعادل نگه داشتن وزن خود میتوانند روند تخمک گذاری را متعادل کرده و از بروز کیست تخمدانی جلوگیری کنند.
وی افزود: در برخی موارد و در صورتی که اندازه کیستهای تخمدانی بیش از ۶ یا ۸ سانتی متر باشد، ورزش کردن میتواند منجر به پارگی و خون ریزی کیست و یا باعث پیچش تخمدان شود در این صورت مداخله اورژانس جراحی نیاز خواهد بود.
وی با اشاره به مصرف قرصهای ضدبارداری که معمولترین روش درمان و کنترل کیست تخمدان است، افزود: برخلاف ذهنیت نادرستی که نسبت به این داروها به وجود آمده، این قرصها عوارض چندانی نداشته و منجر به نازایی نمیشوند. تنها در موارد نادر منجر به لخته شدن خون در بدن میشوند.
حیدری با اشاره به موهای زائدی که در اثر بروز کیست تخمدان در قسمتهایی از بدن (مثل: صورت، دور سینه، شکم و پاها) دیده میشود، گفت: این موها توسط قرصهایی مثل قرص «اسپیرونولاکتون» درمان میشوند؛ همچنین میتوان موهای زاید ایجاد شده را با روشهایی مثل لیزر از بین برد و برای جلوگیری از رشد مجدد موهای زائد به درمان ریشهای توسط پزشک متخصص پرداخت.
وی خاطرنشان کرد: موهای زائد در زنان تنها در اثر کیست و بالا بودن هورمون مردانه به وجود نمیآید و میتواند دلایلی مثل مشکلات تیروئیدی و سندرمهای متابولیک مثل دیابت و پرولاکتین بالا نیز داشته باشد.
وی کیست تخمدان را تنها یکی از علتهای نازایی دانست و افزود: نازایی امری است که تنها به زنان مربوط نیست و آقایان نیز ممکن است به این مشکل دچار شوند. نازایی در زنان ازعواملی مثل مشکل در دهانه رحم، عوامل خارج از لگنی و فرمان ندادن درست مغز برای تخمک گذاری ایجاد میشود؛ همچنین علل نازایی در مردان نیز میتواند شامل عواملی مثل مشکل در مجاری خروج اسپرم، مشکل در تولید اسپرم و یا بیماریهایی نظیر اوریون در کودکی باشد.
وی با اشاره به باردار شدن علیرغم وجود کیست تخمدانی، خاطر نشان کرد: کیستهای تخمدان لزوما منجر به سقط جنین نمیشوند، مگر این که در درمان آنها نیاز به جراحی باشد و داروهای بیهوشی باعث سقط جنین شود؛ در غیر این صورت میتوان بارداری ایمنی را با وجود کیست تخمدان تجربه کرد.
منبع: ایسنا