آذين صحابی
سوزان زن جوانی بود كه مدتهای مدید از علائم عجیبی در عذاب بود كه نه تنها خودش، بلكه پزشكان نیز علتش را نمیفهمیدند. او مدام احساس خستگی میكرد، گاه به گاه احساس گیجی داشت،
لكههای تیرهای روی قفسه سینهاش پدیدار شده بود و در مدت دو سال نزدیك به 12 كیلو وزن اضافه كرده بود. بعضی روزها او به شدت احساس گرسنگی میكرد و زیاد میخورد، ولی برخی روزها هم اصلا اشتها نداشت و به زور چیزی از گلویش پایین میرفت.
پزشكان به سوزان گفتند كه اگر قدری وزنش را كاهش دهد و ورزش كند، این مشكلات برطرف خواهند شد. او این كارها را انجام داد ولی علائم همچنان سر جای خود بودند.
سوزان آزمایشهای تیروئید هم انجام داد كه همگی طبیعی بود. پزشك او میگفت: «من درباره این علائم هیچ نظری ندارم و نمیدانم علت آنها چیست. كمی صبر كن، خود به خود از بین خواهند رفت.» ولی علائم از بین نرفتند و بدتر از همه اینكه او سه بار باردار شد و هر بار سقط كرد.
پس از چهار سال از شروع این كابوس، بالاخره یك متخصص زنان برای او سونوگرافی درخواست كرد و با یك سونوگرافی ساده مشخص شد كه تخمدانهای او پر از كیست است كه به آن سندرم تخمدان پلیكیستیك (PCOS) میگویند. این عارضه یك اختلال هورمونی است كه با علائمی چون قاعدگیهای نامنظم، ناباروری و چاقی خود را نشان میدهد.
متخصص زنان داروی متفورمین را برایش تجویز كرد و سوزان قدری آسایش یافت. او میگوید: «به وضعیت سالم قبلی برگشتم.
حالا انرژی دارم و دیگر مدام گرسنه نیستم.» و مهمتر از همه اینكه او توانست به طور عادی باردار شود و به سلامت فرزندی به دنیا آورد.
به گفته كارشناسان، بسیاری از زنان وقتی از مطب پزشكان بیرون میآیند، احساس میكنند به علائم آنها آنطور كه باید توجه نشده است.
پزشكان به آنها میگویند كه این علائم ناشی از فشارهای روانی است و اگر از استرس و نگرانی خود بكاهند، این علائم هم برطرف خواهند شد.
در واقع، بسیاری از زنانی كه با چنین مشكلی روبهرو هستند و بارها از این دكتر به آن دكتر رفتهاند و همچنان از علائم عجیب و غریبی در عذابند، دچار یك اختلال خودایمنی هستند.
این نوع بیماریها زمانی بروز میكنند كه سیستم ایمنی بدن علیه خودش وارد عمل میشود و به خودش آسیب میزند.
از هر پنج آمریكایی یك نفر به یكی از این اختلالات مبتلاست كه سه چهارم (حدود 22 میلیون نفر) از آنها را زنان تشكیل میدهند. آمار در آمریكا نشان داده كه برخی از این زنان مدتهای مدید (حتی 10 یا 15 سال) با این علائم زندگی میكنند و پس از این مدت طولانی بالاخره بیماریشان تشخیص داده میشود.
ویرجینیا لد، بنیانگذار و مدیر اجرایی انجمن بیماریهای خودایمنی آمریكا در اینباره میگوید: «پزشكان به بیش از 40 درصد از زنانی كه چنین مشكلاتی دارند میگویند كه آنها خیلی به سلامتی خود حساس شدهاند و به نوعی «خود بیمار انگاری» مبتلا هستند.
حال چه باید كرد تا بیماری سریع تشخیص داده و درمان مناسب در زمان لازم آغاز شود؟
به گفته ویرجینیا لد و دیگر كارشناسان، بهترین راه، كسب اطلاعات درباره بیماریهای شایع در زنان و ارائه نكات كلیدی درباره آنها به پزشك است تا او به علائم شما بیشتر توجه كند. البته علائم همیشه ناشی از بیماری خودایمنی نیستند و ممكن است مربوط به اختلالات هورمونی یا دیگر اختلالات باشند؛ ولی در هر حال این احتمال وجود دارد.
در اینجا چند بیماری خودایمنی شایع و چند بیماری غیرخودایمنی كه زنان بسیاری به آنها مبتلا هستند را شرح خواهیم داد. دانستن این اطلاعات در هر حال به نفع شماست.
بیماریهای غیرخودایمنی فیبرومیالژی
پزشكان منشا دردهای پراكندهای را كه بیمار احساس میكند و یكی از مشخصههای اصلی این بیماری است، به درستی نمیدانند. آنها فكر میكنند كه مغز این بیماران ممكن است احساسات عادی را به درد تعبیر كند.
3 تا 6 میلیون زن در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.
نشانهها
مهمترین نشانههای فیبرومیالژی كه معمولا اوایل یا اواسط بزرگسالی بروز میكند، دردهای پراكنده در بدن، بیحسی و خستگی، عدم تمركز و اختلال در خواب میباشد.
راه تشخیص
دكتر جیمز لسین، رئیس بخش روماتولوژی بیمارستان هنری فورد در دیترویت میگوید: «با معاینه فیزیكی و تستهای آزمایشگاهی نمیتوان این بیماری را تشخیص داد.
در عوض ما به دنبال دردهایی هستیم كه بیش از سه ماه طول بكشند و آزمایش حساسیت به درد انجام میدهیم.» این آزمایش نقاطی را مشخص میكند كه بدون قرمز یا متورم شدن، با تماس درد میگیرند. اگر 11 تا 18 نقطه دردناك باشد، آزمایش مثبت خواهد بود.
درمان
مسكنهایی كه بدون نسخه فروخته میشوند، مانند ایبوبروفن، استامینوفن و ناپروكسن، همچنین داروهای ضدافسردگی (برای تسكین درد و بهبود خواب) توصیه میشوند.
داروهایی هم هستند كه با تجویز پزشك مصرف میشوند و به تخفیف علائم این بیماری كمك میكنند. پژوهشها نشان داده كه ورزش برای این بیماران مفید است؛ ولی ورزش شدید توصیه نمیشود.
ماساژ و تمرینات كششی و هر كاری كه باعث كاهش استرس شود، به بیماران فیبرومیالژی كمك میكند. دكتر لسین میگوید: «بیماران هرقدر بیشتر عصبی و احساساتی شوند، دردشان بدتر خواهد شد.»...
برای خواندن بخش دوم - بیماریهای زنان - اینجا کلیک کنید.