نعیمه موحد
ماجرای استفاده از زنان برای تبلیغات هر روز در ایران ابعاد تازه‌تری می‌گیرد.
بعد از استفاده از یک زن با پوشش و آرایش مناسب مهمانی، برای تبلیغ شکلات، این‌بار در شهر بابل زنی برای تبلیغ آرایشگاه به صورت زنده کنار بیلبورد تبلغیاتی نشست!
عکس این تبلیغ عجیب و غریب خیلی زود در صفحه‌های مجازی دست به دست چرخید.
تصویر، بیلبوردی تقریبا سفید را نشان می‌داد که در گوشه‌ای از آن عبارت «سالن زیبایی پریا» و در گوشه‌ای دیگر با فونت درشت عبارت «زیبایی‌تان را به رخ بکشید» نوشته شده است.
اما نکته عجیب این بیلبورد، حضور یک زن است که در گوشه‌ای از آن روی صندلی نشسته است و روزنامه‌ای با تبلیغ آرایشگاه را می‌خواند.
تبلیغی عجیب و غریب که هر کسی را به فکر می‌اندازد که مگر یک تبلیغ چقدر ارزش دارد که یک زن حاضر می‌شود اینگونه خود را تبدیل به ابزار تبلیغات کند؟!
مدافعین حقوق زن و استقبال از زن بیلبوردی!
هنوز خیلی وقت از انتشار دیوارنگاره خیابان ولیعصر(عج) تهران برای روز مادر نگذشته است.
این دیوارنگاره مادری را نشان می‌داد که روی چادرش که از آن گل روییده سه کودک شاد در حال رشد و پیشرفت هستند.
واکنش‌های بعضی از مدافعین حقوق زن به این دیوارنگاره تعجب برانگیز بود.
از روزنامه آرمان که تیتر زد «اوج بی احترامی به زنان» تا بعضی از مدعیان فمینیسم و فعالان حقوق زن که نشان دادن یک زن در نقش مادر را توهین به زنان عنوان کردند.
کمی بعد تبلیغ یک کارخانه شکلات‌سازی، زنی را با بیشترین آرایش ممکن، با نامناسب‌ترین لباس برای یک تبلیغ و با هنجارشکننده‌ترین بازی، جلوی دوربین‌های تلویزیونی برای تبلیغات فضای مجازی فرستاد و صدایی از هیچ‌کدام از منتقدین دیوارنگاره ولیعصر(عج) درنیامد.
اما درباره زن بیلبوردی این‌بار صدای بعضی از فعالان حقوق زن شنیده شد ولی در کمال تعجب برای حمایت!
یکی از کانال‌های فعال در حوزه زنان عکسی از این بیلبورد منتشر کرده و از آن با عنوان «بیلبورد تبلیغاتی متفاوت» نام برده است.
این کانال در یکی دیگر از پست‌های خود وقتی بیلبورد به دستور شهرداری بابل پایین کشیده شد نوشت: «زیبایی‌تان را به رخ نکشید، با شما برخورد می‌شود!»
بیلبوردها مقررات دارند
هر بیلبوردی قبل از بالا رفتن در سطح شهر باید از نظر محتوایی به تایید وزارت فرهنگ و ارشاد برسد.
این درحالی است که از طرف وزارت ارشاد هم به طراحان بیلبورد قوانین و مقرراتی ابلاغ شده است که در طی طراحی آن باید قوانین مورد نظر را لحاظ کنند.
از جمله این مقررات این است که در صورت استفاده از خانم‌ها در یک بیلبورد علاوه بر نداشتن سوءپیشینه، موهای خانم باید کاملا پوشیده باشد، آرایش بیش از اندازه و جلوه‌گرانه نداشته باشد و دستانش نیز تا مچ پوشیده باشد.
حالا اگر لحاظ کنیم که وزارت ارشاد برای قرار گرفتن یک خانم در کنار بیلبورد تبلیغاتی به صورت زنده هیچ پیش فرضی نداشته است، می توانیم بگوییم که اگر تصویر این خانم روی بیلبورد چاپ شده بود قطعا اصول پوششی که در طراحی بیلبورد آمده، درباره او رعایت نشده است. و اینجا باید پرسید که پس ماجرای نظارت وزارت ارشاد بر روی بیلبوردهای سطح شهر چه می‌شود؟
زمینه سفید بیلبورد و شعاری بدتر
شاید بیشتر از زنی که خودش را هم‌تزار با یک بیلبورد تبلیغاتی به اهالی شهر بابل معرفی کرد؛ شعار تبلیغی آرایشگاه که کمتر هم دیده شد، عجیب باشد «زیبایی تان را به رخ بکشید».
در تاریخ، فرهنگ و شرع ما نه تنها با آراستگی زن هیچ مخالفتی نشده بلکه به بودن آن در چارچوب خانواده توصیه هم شده است.
اما از آن طرف همیشه توصیه بر این بوده که این آراستگی خارج از چارچوب شرعی نباید در معرض دید همگان در سطح جامعه قرار بگیرد.
حالا چه طور است که یک آرایشگاه برای تبلیغ خودش زنان را دعوت می‌کند که این آراستگی را به رخ بکشند؟
انگار که هدف از رفتن به سالن زیبایی به رخ کشیدن زیبایی‌ها برای دیگران باشد.
به نظر می‌رسد تمام عناصر این تابلو برای همین به رخ‌کشیدن طراحی شده است. درصد زیادی از بیلبورد سفید است و جای خالی عبارات را هم یک زن پر کرده است.
یعنی خانم‌ها در این سالن آرایشی زیبایی‌هایتان را این‌طور به رخ بکشید!
بیلبورد مجوز نداشت
بعد از جنجال‌ها پیرامون زن بیلبوردی که معلوم نیست زنی رهگذر بوده که به درخواست صاحبان بیلبورد کنار آن نشسته است یا مشاور آرایشگاه که این کار را انجام داده است، بیلبورد پایین کشیده شد.
شهرداری بابل گفت که این بیلبورد از اساس غیرقانونی بوده و تخلف به حساب می آمده و نشستن یک خانم هم روی داربست‌های آن حتی برای مدت کوتاه، کار را بدتر کرده است.
اما حرف امام جمعه بابل در این بین قابل تامل بود.
امام جمعه بابل این حرکت را «خودنمایی یک زن و تبلیغ با هدف جا انداختن در تبلیغات با استفاده ابرازی از یک زن» دانست و گفت این حرکت انجام شد تا افکارعمومی جامعه را محک بزنند.
شکستن قبح هر چیزی از کارهای کوچک شروع می‌شود. استفاده ابزاری از زنان در یک بیلبورد در شهری کوچک هم جزء همین قاعده است.
چه بسا که اصلا هدف از حضور زنی به صورت زنده در کنار یک بیلبورد تبلیغاتی، دیده شدن تبلیغ آن آرایشگاه و معروف شدن صاحبان آن بوده باشد که اگر چنین است صاحبان آرایشگاه به هدف خود رسیده‌اند.
اما باید دید اگر در مقوله تبلیغات واکنش مسئولانه‌ای به سواستفاده‌گری از زنان انجام نگیرد و اگر نهادهایی مثل شهرداری یا وزارت ارشاد نظارت بهتری روی تبلیغات شهری و حتی تلویزیونی نداشته باشند، دفعه بعد یک زن را باید در چه جایگاهی و برای چه تبلیغی ببینیم که واکنش‌های فضای مجازی باعث شود یک‌بار دیگر مسئولان به فکر دادن بیانیه و تکذیبیه درباره آن بیفتند؟
