ركسانا خوشابی، كارشناس ارشد مشاوره
حاملگی در ابتدای ازدواج
متاسفانه بسیاری از حاملگیها در زمانی رخ میدهد که زن و شوهرها هنوز در زندگی زناشویی خود به ثبات و آرامش نسبی نرسیدهاند و حتی همدیگر و افراد خانواده یکدیگر را آنطور که باید و شاید نمی شناسند. در نتیجه درست در دورهای که لازم است زن و شوهر با ویژگیهای رفتاری و اخلاقی هم آشنا شوند و یاد بگیرند چگونه باید با هم کنار بیایند و همچنین در زمانی که باید خانوادهها ی یکدیگر را بشناسند و محدودهها و چارچوبهای رفتار با آنها را بیاموزند، با بحرانهای ابتدای حاملگی هم روبرو میشوند. بحرانهایی که لازم است با آرامش و تدبیر آنها را بگذرانند. به همین دلیل حاملگیهای زود هنگام یعنی حاملگی بلافاصله بعد از ازدواج معمولا تبعات نامناسب و گاه جبران ناپذیری بر زندگی مشترک باقی میگذارد. به همین دلیل است که روانشناسان معتقدند تا دوسال بعد از ازدواج بهتر است حاملگی رخ ندهد.
کاهش آسیبهای ناشی از خانوادهها
تجربه آسیبهای ناشی از حاملگی ابتدای ازدواج، در کشور ما بیش از کشورهای دیگر است. دلیل این موضوع اغلب بر میگردد به انتظارات و توقعات خانوادههای طرفین و خصوصا خانواده آقا از عروس جدید. معمولا از عروس جدید توقع میرود که به خانواده همسر و اقوام آنها سر بزند، محبت کند و طبق آداب و رسوم آنها رفتار کند. اگر عروس جدید بلافاصله یا در زمان کمی بعد از ازدواج حامله شده باشد با مسائل زیادی روبرو میشود. بی اشتهایی، خستگی، حالت تهوع، حساسیت به بوها، نیاز به استراحت بیشتر و... در نتیجه در ظاهر به نظر میرسد که دارد از دیگران دوری میکند و این رفتار برای خانواده همسرش ناراحت کننده خواهد بود.
آقایی هم که تازه داماد است معمولا تدبیر کافی برای مدیریت همسر و خانواده خود را ندارد و بلد نیست طوری میانه را بگیرد که هم خانوادهاش را از ناراحتی و نگرانی در آورد و آنها را نسبت به همسرش خوش بین کند و هم همسر خود را که درگیر بحرانهای حاملگی است کنترل و اداره کند.
به توصیههای زیر توجه کنید
بارداری جرم نیست. پس بارداری را از خانوادهها پنهان نکنید.
برای خانوادهها توضیح دهید که حال بد خانم ناشی از بارداری است نه ناسازگاری با دیگران و خصوصا با خانواده همسر .
از خانوادهها مودبانه درخواست کنید که قرارهای مهمانی فامیلی را حتما با شما و همسرتان هماهنگ کنند و سر خود از طرف شما به اقوام قول ندهند و مراعات زمان استراحت و حال خانم حامله را بکنند.
در زمان بارداری استرس ناشی از ناراحتی خانواده آقا نباید به خانم حامله منتقل شود و این وظیفه خود آقاست که تعادل بین خانواده قبلی و فعلی را برقرار نماید.
توجه داشته باشید که خاطرات دوران بارداری و خصوصا بارداری اول معمولا از ذهن خانمها زدوده نمیشود و آن را تا آخر عمر به خاطر دارند. بسیاری از مادران جوان آسیبهایی را نیز که در دوران بارداری میخورند با خود حمل میکنند و این موضوع باعث ایجاد افسردگیهای حاملگی، افسردگی بعد از زایمان و شیردهی خواهد شد و کل خانواده را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از طرفی مردان زیادی هستند که به دلیل شرایط بد در زمان بارداری همسرانشان افسرده شدهاند. چون نتوانستهاند تعادل لازم را ایجاد کنند. اگر در ایجاد این تعادل مشکل دارید حتما به روانشناس مراجعه کنید.
شغل و بارداری
به خانمهایی که مشاغل خسته کننده و استرسزا دارند توصیه میشوند شغل خود را در زمان حاملگی کنار گذاشته و یا ساعات کار خود را کم کنند. کمبود استراحت و نداشتن آرامش علاوه بر این که احتمال آسیبهای جسمانی و بیماری مادر باردار و فرزندش را زیاد میکند، احتمال ناآرامی مادر و در نتیجه ناآرامی فرزند را در ماههای اول تولد زیاد میکند. خواب و استراحت میان روز برای مادر باردار ضروری است و علاوه بر تاثیر بر سلامت جسمانی بر سلامت روانی هم اثرگذار است.
مشاجره و انتقال خشم و ناراحتی به زن حامله ممنوع
مشاجره و انتقال خشم و ناراحتی به هر کسی تبعات و مسائل خود را دارد. اما این کار با زن باردار واقعا گاهی جبران ناپذیر است. اطرافیان و خصوصا همسران خانمهای باردار باید سعی کنند تا جایی که امکان دارد استرس خانوادهها ؛ شغل، تحصیل و کارهای خود را به همسرشان منتقل نکنند. خود خانمهای باردار نیز از این که در معرض استرس قرار بگیرند باید بپرهیزند. تحقیقات نشان میدهند که استرس در مادران باردار موجب بروز اختلالهای جسمی و ذهنی در کودک میشود. همچنین استرس مادر احتمال زایمان سخت و یا زود رس را هم افزایش میدهد در نتیجه کودکان متولد شده از این مادران در معرض ابتلا بهه اختلالهای جسمی و ذهنی خواهند بود.
دلیل این امر ترشخ مواد شیمیایی حاصل از استرس و اضطراب در بدن مادر و انتقال آنها از طریق جفت به جنین است. همچنین شواهد پزشکی نشان میدهند که استرس مادر در دوران بارداری باعث بروز اختلالات روانی و رفتاری در کودک میشود. همین کودکان در آینده بیش از سایرین آماده اضطراب، ترس مرضی و کندی درک هستند و گاه ضریب پایینتر هوشی را دارا خواهند بود. بنابراین هرطور که میتوانید برای مادر باردار شرایط آرامش و استراحت کافی را فراهم بیاورید.