تحريريه كودك سالم
در ذهن مادرهای جدید سوالات متعددی وجود دارد و همواره آنها به دنبال یافتن پاسخ این سوالها هستند.
در ماههای اول تولد نوزاد، بیشتر مادران با مشكلات خاصی در مورد تغذیه نوزاد و شیردهی مواجه میشوند. در اینجا سعی میكنیم تا حدودی شما مادران جدید را راهنمایی كنیم. روند شیردهی با تولید هورمون اكسیتوسین در بدن مادر و درست پس از تولد نوزاد آغاز میشود.
شش ماه اول تولد، شیر مادر تمامی نیازهای نوزاد را تأمین میكند. شیر اولی كه نوزاد پس از تولد مینوشد آغوز نام دارد و حاوی مقادیر زیادی از سلولهای مفید خون و پادتن است. آغوز سرشار از ویتامین A و ایمونوگلوبولین است.
اگر تازه مادر شدهاید، حتماً باید و نبایدهای زیر را به خاطر بسپارید تا با مرور روزانه آنها از شیردهی صحیح مطمئن شوید و به خوبی مراقب سلامت نوزادتان باشید.
بایدهای شیردهی
مادران شیرده در شش ماه اول زندگی تغییرات زیادی را تجربه میكنند. جریان شیر مادر در این دوران متغیر است؛ به طوری كه گاه شیر آنقدر زیاد میشود كه خود به خود از سینه مادر خارج میشود و گاه به طور كامل متوقف میشود. این نوسانات معمولاً دو تا سه روز بعد از تولد نوزاد تثبیت میشود.
داشتن یك رژیم غذایی متعادل برای مادران جدید بسیار ضروری است و به سلامت نوزاد نیز كمك میكند. آنها حتماً باید سه لیوان شیر بنوشند تا هم سلامت خودشان و هم نوزادشان تضمین شود.
انجمن ملی بهداشت مصر 1500 میلیگرم كلسیم را در روز برای مادران شیرده ضروری میداند.
علاوه بر مصرف شیر، مادران باید روزانه از حبوبات، سبزیجات و میوهها نیز تغذیه شوند.
در چند روز اول تولد، مادران نسبت به تغذیه نوزاد بسیار حساس هستند. ده روز اول تولد زمان خوبی است كه مادران واكنش نوزاد را نسبت به تغذیه بررسی كنند.
مادر باید به اندازه كافی برای نوزاد خود وقت بگذارد، با او صحبت كند، آواز بخواند و خلاصه هر كاری انجام دهد تا نوزادش سرگرم و متوجه مادر شود.
پس از یك هفته تا 10 روز فاصله زمانی شیر خوردن نوزاد به 3 تا 4 ساعت افزایش مییابد.
در صورتی كه شیر مادر كم است، حتی یك قطره از آن به سلامت نوزاد كمك میكند، میتوانید آن را درون بطریهای استریل ذخیره و هنگام گرسنگی نوزاد، او را با شیشه شیر تغذیه كنید.
در میان هر دو وعده شیر خوردن نوزاد فاصله بیندازید تا هضم شیر و اجابت مزاج او به سادگی انجام شود.
سر كودك را به گونهای نگه دارید كه بتواند به راحتی شیر بخورد.
اگر نوك سینههای شما درد میكند، بهتر است هر بار یكی از سینهها را به نوزاد بدهید تا علاوه بر افزایش شیر، شیر هر دو آنها تخلیه و درد سینه شما كم شود.
نبایدهای شیردهی
اجازه ندهید وقتی كه خواب هستید، نوزاد از سینه شما تغذیه كند. برخی مادران در حال شیر دادن به نوزاد هم خودشان و هم نوزاد میخوابند و این اصلاً خوب نیست. این امر میتواند ناشی از كمبود خواب هر دوی آنها باشد.
برخی از مادران بیتجربه، علت هر نوع بداخلاقی و بیقراری نوزاد را گرسنگی او میدانند و به محض شنیدن صدای گریه نوزاد به او شیر میدهند كه همین شیر دادن زیاد خود میتواند باعث مشكل هضم و اختلال در اجابت مزاج، بیقراری و حتی تب شود.
اگرچه با افزایش غذای مادر تولید شیر نیز افزایش مییابد، ولی بسیاری از مادران با پرخوری موجب چاقی و مشكل برای سلامت عمومی بدن خود میشوند.
بهتر است سینه خود را با آب خالی بشوئید. استفاده از صابون زیاد برای تمیز كردن نوك سینه موجب درد و ترك آن میشود.
اگر سابقه ابتلا به حساسیت دارید، حتماً فهرستی از مواد حساسیتزا تهیه كنید. برخی از مواد غذایی خاص همچون تخممرغ، گندم، مركبات، كافئین و شكلات باعث مشكل در تغذیه نوزاد و برخی مواد غذایی همچون خیار و سیر، باعث نفخ و قولنج در نوزاد میشوند.
چربی گوشت و مرغ نیز حاوی مواد شیمیایی خاصی است كه میتواند برای سلامتی نوزاد مضر باشد؛ بنابراین بهتر است زنان شیرده از خوردن چربی گوشت و مرغ خودداری و آن را از رژیم غذایی خود حذف كنند.
از دادن آب قند به نوزاد خودداری كنید، مگر اینكه دلیل پزشكی خاصی داشته باشد و با توصیه پزشك انجام شود.
دادن پستانك و شیشه شیر اصلاً صحیح نیست، مگر در مواردی كه مادر شیر ندارد، زیرا كودك در انتخاب نوك سینه و پستانك دچار سردرگمی میشود.
اجازه دهید كه مدت زمان طولانی نوزاد از یك سینه تغذیه شود و سپس آن را تعویض كنید؛ چرا كه در ابتدا شیر آبكی است و به تدریج غلیظ و خامهای میشود و اگر سریع سینه را عوض كنید، نوزاد خود را از خوردن شیر غلیظ محروم كردهاید.
تغذیه نوزاد با شیر مادر، مزایایی نیز برای مادر بهه همراه دارد و كمك میكند تا وزن اضافی مادر در دوران بارداری كم شود. شیر مادر غنی از مواد حیاتی است و سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت میكند.