تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
آیا خوردن شكلات در دوران بارداری برای جنین مفید است؟
مصرف شكلات به صورت مداوم باعث می‌شود تا كودك سرحال‌تر و آرام‌تری داشته باشید؛ البته در این كار نباید زیاده‌روی كرد. زنانی كه در دوران بارداری هفته‌ای 5- 7 بار شكلات می‌خورند، 40 درصد كمتر از دیگران در معرض خطر تشنج آبستنی (افزایش فشارخون كه هم برای مادر و هم برای جنین خطرساز است) قرار دارند.
استفاده از ظروف پلاستیكی در دوران بارداری محدودیتی دارد یا خیر؟
پلاستیك‌های خانگی اغلب حاوی مواد شیمیایی بیزفنول A و BPA هستند. مواد شیمیایی موجب اختلال در غدد درون‌ریز می‌شوند. این مواد حتی به میزان بسیار اندك و ناچیز هم روی رشد جنین اثر می‌گذارند؛ زیرا بدن با آنها به عنوان یك عامل خارجی و بیگانه برخورد می‌كند. بنابراین در دوران بارداری به برچسب این مواد پلاستیكی بیشتر توجه كنید؛ زیرا روی برچسب آنها قید شده است كه آیا پلاستیك مورد نظر حاوی BPA هست یا خیر. این دسته از ظروف پلاستیكی را داخل مایكروفر و ماشین ظرفشویی قرار ندهید؛ زیرا حرارت صددرصد BPA را آزاد می‌كند.
مصرف الكل در دوران بارداری اكیدا ممنوع
تمام پزشكان در مورد مصرف الكل در طول دوران بارداری هشدار داده‌اند. براساس پژوهش‌ها مصرف الكل در دوران بارداری، خصوصا در سه ماه نخست، به جنین آسیب‌های جدی وارد می‌سازد.
آیا قرار گرفتن در موقعیت‌های پرتنش برای زنان باردار خطرناك است؟
استرس‌های آسیب‌زا و تهدید‌كننده، مثل زندگی در محدوده جنگ و مورد حمله دشمن قرار گرفتن، اثرات منفی روی جنین می‌گذارد. پژوهشگران دریافته‌اند كه ارتباط نزدیكی بین استرس مادر و كاهش مهارت‌های زبانی نوزاد وجود دارد. هر چه میزان استرس و حوادث استرس‌زا بیشتر باشد، توانایی‌های نوزاد كاهش می‌یابد و هر چه بزرگ‌تر می‌شود، مشكلات رفتاری او نیز افزایش می‌یابد. به همین دلیل زنان باردار باید از میزان استرس‌های خود بكاهند و اطرافیان نیز او را از قرار گرفتن در محیط‌های پر تنش محافظت كنند. اما استرس‌های عادی و روزمره برای جنین خطری محسوب نمی‌شود و حتی می‌توان گفت به رشد مغزی آنها كمك هم می‌كند.
آیا ورزش كردن مادران به سالم‌تر و باهوش‌تر شدن نوزاد كمك می‌كند؟
ورزش كردن در حد متوسط و طبیعی برای زنان باردار بسیار مفید است. به هنگام انجام برخی حركات بسیار سبك و نرم ورزشی، جنین نیز شروع به حركت می‌كند. زنانی كه احتمال می‌دهند نوزادشان به هنگام تولد درشت و سنگین وزن باشد، بهتر است ورزش كردن را فراموش نكنند؛ زیرا احتمال آنكه فرزندشان مغز بزرگ‌تری داشته باشد، بیشتر است. برای آنكه مادر در اثر ورزش كردن دچار كم‌آبی نشود، لازم است در طول انجام حركات ورزشی و بعد از تمرین مقدار زیادی آب بنوشد.
حدود 20 درصد از زنان در دوران بارداری دچار برخی اختلالات و ناراحتی‌های روحی می‌شوند و حدود 10 درصد در افسردگی حاد به سر می‌برند. این مسائل چه تاثیری روی جنین دارد؟
زنان بارداری كه از افسردگی شدید رنج می‌برند، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس و به دنیا آوردن كودكان بسیار كم وزن قرار دارند. وضعیت روحی مادر روی رشد مغزی و سیستم عصبی جنین تاثیر می‌گذارد. كودكی كه از مادر افسرده متولد می‌شود، حساس‌تر و زود‌رنج‌تر است و مشكلات خواب بیشتری دارد.
یكی از نگرانی‌های اصلی زنان باردار این است كه چه كار بكنند و چه كار نكنند و یا چه بخورند و چه نخورند. آنها چگونه می‌توانند از شك و تردید نجات یابند و بدانند چه كاری واقعا برای خودشان و فرزندشان مناسب است؟
زنان باید به اندازه كافی مطالعه كرده و با متخصص زایمان خود صحبت كنند. هر كاری كه در این دوران برای جنین خود انجام می‌دهند، در تمام طول حیات او تاثیر خود را حفظ می‌كند. اگر نگران این هستید كه چه بكنید و چه نكنید، حتما می‌توانید بهترین كارها را برای فرزندتان انجام دهید.
مهم‌ترین عادت برای زنان باردار كدام است؟
اغلب زنان در مورد خوردن غذاهای دریایی نگران هستند. شما می‌توانید از ماهی‌هایی كه جیوه كمتری دارند استفاده كنید، مثل: ساردین، ماهی كولی، تیلاپیا و سالمون.
جنین در دوران بارداری به شدت تحت تاثیر محیط پیرامون خود است. مادری كه كنترل بیشتری روی موادی كه جذب می‌كند دارد، به رشد جسمی و ذهنی كودكش كمك بیشتری می‌كند.
اگر در فكر بارداری هستید و می‌خواهید فرزند شاد، سرحال و سالمی داشته باشید، بهتر است برخی مراقبت‌های خاص را پیش از مرحله بارداری انجام دهید. مثلا هر روز 400 میكروگرم فولیك اسید بخورید تا از بروز برخی مشكلات عصبی جلوگیری شود.
حتی می‌توانید قبل از بارداری واكسن ضد آنفلوآنزای مرغی و سرخجه نیز بزنید، زیرا در دوران بارداری نمی‌توان از این واكسن‌ها استفاده كرد و بیماری‌ها نیز مشكلاتی جدی برای مادر و فرزند به دنبال خواهند داشت.
به هیچ‌وجه سیگار نكشید، زیرا سیگار كشیدن در دوران بارداری باعث افزایش بروز «سندرم مرگ ناگهانی نوزاد» می‌شود.
خطر دیابت مربوط به بارداری و زایمان زودهنگام در مادران سنگین وزن كه در طول دوران بارداری 6/5 – 11/5 كیلو نیز وزن اضافه می‌كنند و افرادی كه وزن عادی دارند، ولی در دوران بارداری 11/5- 16 كیلو وزن اضافه كرده‌اند، بسیار بیشتر است.
برخی مواد شیمیایی خاص، پلاستیك‌های حاوی BPA، پوشش ظرف‌های مخصوص غذاهای كنسرو شده و لوازم آرایشی موجب بروز مشكلاتی مثل ناباروری می‌شوند. به جای آن خوردن غذاهای سالم و عدم استفاده از ظروف پلاستیكی نگهدارنده غذا با ناباروری مقابله می‌كنند.
