مهرنوش رجائی
در این روزهای پایانی سال، یكی از دلمشغولیهای زنان كدبانو، پخت شیرینیهای سنتی و محلی است كه نه تنها خوردنشان شیرین است، كه تهیه كردن و پختنشان هم برای خود، شیرینی خاصی دارد.
پس، خالی از لطف نیست كه ما هم سری به بعضی از شهرهای كشورمان بزنیم و با شیرینیهای محلی مناطق مختلف آشنا شویم و ببینیم كه چه نوع شیرینیهائی در عید نوروز، زینتبخش سفرهی هفت سین آنان است.
یكی از شیرینیهای بسیار معروفی كه برای خود طرفداران بیشماری دارد، «باقلوا» است.
باقلوای سفید و زعفرانی، از شیرینیهای سنتی و مخصوص شهرهای «یزد و قزوین» میباشد. مواد اصلی این شیرینی، شامل آرد، روغن، گلاب، زردهی تخممرغ، شیر، هل، خاكه قند، بادام و بیكینگ پودر است و در عیدنوروز، در شهرهای یزد و قزوین جزو شیرینیهای اصلی به شمار میآید.
از شیرینیهای سنتی دیگر، «بادام سوخته» را نیز میتوان نام برد. این شیرینی، در ردیف شیرینیهای خشك به حساب میآید و مواد لازم برای تهیهی آن، شامل بادام و شكر میباشد كه با روش خاصی تهیه میگردد.
اما ببینیم شیرینی «میان پُر»، مخصوص كجاست؟ در شهر تبریز و اطراف آن، در عیدنوروز، در كنار شیرینیهای دیگر، شیرینی «میان پُر»، یكی دیگر از شیرینیهای سنتی است كه با شفتالوی خشك، خاكه قند، زنجفیل و گردوی خرد كرده، تهیه میشود.
بخصوص در اطراف تبریز، این شیرینی را خانوادهی عروس، به تازه دامادها هدیه میكنند. اما سری بزنیم به كرمانشاه؛ شهری كه «نان برنجی» آن بسیار معروف است و به عنوان شیرینی سنتی، از قدیم زبانزد بوده و در عیدنوروز نیز، به عنوان شیرینی محلی، مورد توجه است و مواد تشكیل دهندهی آن، شامل آرد برنج، شكر، تخممرغ، كره یا روغن كرمانشاهی، گلاب، زعفران و خُرفه یا سیاهدانه میباشد.
این شیرینی، حتی در شهرهای دیگر هم همیشه طرفداران زیادی داشته است.
در كنار شیرینیهائی كه از آنها یاد شد، بد نیست سری هم بزنیم به شمال كشورمان و ببینیم شمالیها در ایام نوروز چه شیرینیهای سنتی در سفرهی هفتسین خود دارند.
در استان گیلان، نان «كوماج» و نان «قاق» غیر از ایام دیگر سال، به مناسبت عیدنوروز هم با كیفیت خاصی تهیه میشود و روی آن را با طرحهای متنوعی تزئین میكنند.
مواد اصلی این دو نان، آرد، تخممرغ و شكر میباشد و بنا به سلیقههای متفاوت، ماست، زعفران، زردچوبه و زنجفیل هم در آنها به كار برده میشود.
البته نان «قاق» را به عنوان شیرینی، هم به صورت تازه و هم به صورت خشك میل میكنند.
در استان مازندران نیز، حلوای سنتی و شیرحلوا، جزو شیرینیهای قدیمی و محلی این استان است كه از گذشتهها تاكنون، در سفرههای هفتسین مردم آن سامان به چشم میخورد.
مواد اصلی حلوای سنتی، آرد، شكر، زعفران، روغن و گلاب میباشد. شیرحلوا نیز، با شیر، آرد، عسل، روغن، گلاب و زعفران، تهیه میشود. البته ناگفته نماند كه همهی اینها، با دستان گرم و مهربان مادربزرگها فراهم میگردد و در سفرهی هفتسین، در كنار دیگر خوردنیها میل میشود.