دكتر محمد حسین صالحی سورمقی؛ دكترای تخصصی فارماكوگنوزی و استاد دانشكده داروسازی دانشگاه تهران
تاریخچه: سرزمین اصلی انار را ایران میدانند و از صدها سال پیش در نواحی گرجستان، ارمنستان و مدیترانه كشت میشده است. از قزاقستان و ارمنستان تا شرق دریای سیاه، كشتزارهای طبیعی از انار خودرو وجود دارد. كشت انار در ارمنستان از حداقل هزار سال قبل از میلاد مسیح شروع شده است.
همچنین، مطالعات كربن رادیواكتیو بر روی میوه انبارهای پیداشده نشان میدهد كه آنها مربوط دورانهای قبل بودهاند. پژوهشهای دیگری نشان داده كه از زمان قدیم در جنوب چین و جنوب شرقی آسیا و به موازات جاده ابریشم، درخت انار كشت میشده و رفتهرفته در بسیاری نقاط دنیا، از جمله آمریكا، اسپانیا و انگلستان نیز پرورش داده شده است.
آلزایمر: مطالعه بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است كه انار خاصیت ضد آلزایمر دارد.
دیابت (قند خون): گل انار در طب یونان و طب سنتی هندوستان برای افراد دیابتی استفاده میشود. عصارهی گل انار حساسیت به انسولین را بهبود داده و گلوكز را در موشها كاهش میدهد.
جلوگیری از تصلب شرائین: تمام قسمتهای انار، از جمله گلها، حاوی موادی هستند (فلاونوئیدها و آنتوسیانینها) كه با درصدهای مختلف از تصلب شرائین جلوگیری میكنند.
كاهش فشار خون حاملگی: فشار خون بالا در زنان حامله نسبتاً شایع بوده و ممكن است بر سلامتی جنین تأثیر منفی داشته باشد. در این حالت، جنین به مقدار كافی رشد نمیكند. پژوهشها نشان داده است كه انار به عنوان یك آنتیاكسیدان قوی میتواند از این عارضه جلوگیری كند.
كاهش چاقی: مطالعه بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است كه عصاره انار در كاهش چاقی مؤثر است.
اشعه ماوراءبنفش: مصرف انار میتواند خطرات اشعه ماوراء بنفش را بر روی پوست كاهش دهد.
اثرات ضد میكروبی: قبلاً اثر انار بر روی میكروبهای معمولی ثابت شده بود، ولی در پژوهشهای جدید، تأثیر عصاره آب انار بر روی میكروبهای مهم بیماریزا و مقاوم به آنتیبیوتیكها مورد مطالعه و تأیید قرار گرفته است.
امراض دهان و دندان: آب انار ضد التهاب، ضد میكروب و ضد قارچ میباشد؛ به همین دلیل به بهبود امراض دهان و دندان كمك میكند. همچنین، عصاره هیدروالكلی میوه انار بر روی میكروارگانیسمهای دهانی مؤثر است و پلاك دندانها و مشكلات لثه را كاهش میدهد.
ضد سرطان: الاژیك اسید موجود در آب انار یكی از قویترین مواد ضد سرطان و ضد اكسیدان (آنتیاكسیدان)میباشد. آب انار در جلوگیری از انواع سرطان؛ از جمله سرطان كولون (روده بزرگ)، پستان، ریه و پوست مؤثر است.
كاهشدهنده چربی و فشار خون: آب انار كاهشدهنده چربی خون است. پژوهشها نشان دادهاند كه آب انار بر روی آنزیمهای مؤثر بر متابولیسم كلسترول تأثیر دارد. همچنین، مصرف آب انار فشار خون سیستولیك را كاهش میدهد.