شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پس از خریدن زیورآلات طلا به اصل یا بدل بودن آن شک کنید. در چنین شرایطی چگونه باید طلا را از بدلیجات تشخیص دهیم؟ با ما همراه باشید تا با ۱۵ روش پرکاربرد و آسان برای تشخیص طلا از بدلیجات آشنا شوید.
۱. تشخیص طلا با استفاده از اعداد حک شده روی آن
اولین روش برای تشخیص طلا از بدلیجات توجه به اعداد حک شده روی آن است. کد حک شده روی طلا باید واضح و خوانا باشد. این کد تمام اطلاعات طلا را نشان می‌دهد. برای پی بردن به عیار طلا کافی است بعد از رقم دوم آن یک ویرگول قرار دهید. برای مثال اگر عدد ۹۲۵ روی آن حک شده است، یعنی برای ساخت آن از ۹۲/۵ درصد طلای خالص استفاده شده است. کد‌های ۳۷۵، ۵۰۰، ۵۸۳، ۵۸۵، ۷۵۰، ۹۱۶، ۹۵۸، ۹۹۹ برای مصنوعات طلا به کار می‌روند. البته برخی از طلا‌های قدیمی فاقد کد هستند و این موضوع به معنی تقلبی بودن آن‌ها نیست.
۲. تشخیص طلا از روی رنگ آن
طلای اصل هیچگاه تغییر رنگ نمی‌دهد و رنگ آن ثابت است، اما بدلیجات بعد از مدتی رنگ اولیه خود را از دست می‌دهند و رنگ آن‌ها سیاه می‌شود. اگر جواهری که خریداری کرده‌اید بعد از مدتی رنگش سیاه شد احتمالا برای ساخت آن از روکش طلا استفاده شده است و طلای اصل نیست.
۳. تشخیص طلا با صدا
با استفاده از یک فلز دیگر به زیورآلاتی که می‌خواهید آن را تست کنید ضربه بزنید. این ضربه صدای زنگ مانندی ایجاد می‌کند که یک تا ۲ ثانیه طول می‌کشد. در صورتیکه صدای ایجاد شده متفاوت باشد، احتمالا زیورآلات مورد نظر اصل نیست و باید برای اطمینان سایر روش‌ها را امتحان کنید.
۴. تشخیص طلا با گازگرفتن آن
یکی از آشناترین و قدیمی‌ترین روش‌ها برای تشخیص طلا از بدلیجات گاز گرفتن آن است. فلز طلا بافت نرمی دارد و در صورتیکه آن را به آرامی گاز بگیرید و سپس با دقت نگاه کنید، جای دندان‌هایتان روی آن باقی خواهد ماند. از این روش برای پی بردن به عیار طلا هم می‌توانید استفاده کنید. هرچه عیار طلا بیشتر باشد نرم‌تر است و جای دندان‌ها روی آن مشخص‌تر است.
۵. تشخیص طلا با آهنربا
یک روش آسان برای تشخیص طلا از بدلیجات استفاده از آهنربا است. طلا به آهنربا نمی‌چسبد، در صورتیکه جواهرات شما توسط آهنربا جذب شوند، بدلیجات را به جای طلا خریداری کرده اید یا ناخالصی طلایی که خریداری کرده اید زیاد است. البته جذب نشدن جواهرات توسط آهنربا، به این معنی نیست که طلا هستند برخی دیگر از فلزات نیز این خاصیت را دارند، در نتیجه این آزمون یک روش قطعی برای تشخیص طلا از بدلیجات نیست.
۶. تشخیص طلا با سکه مسی
برای تشخیص تقلبی یا اصل بودن طلا می‌توانید از یک سکه مسی استفاده کنید. یک سکه مسی را روی جواهری که نمی‌دانید طلاست یا بدل بکشید، در صورتیکه سکه روی طلا خش انداخت، طلا اصل است، اما در صورتیکه روی سکه خش افتاد و طلا تغییری نکرد، احتمالا طلای شما تقلبی است.
۷. تشخیص طلا با سرکه
برای تشخیص طلا از بدلیجات می‌توانید از سرکه استفاده کنید. بدلیجات به سرعت با سرکه واکنش می‌دهند و رنگ آن‌ها تیره می‌شود. مقداری سرکه داخل یک ظرف بریزید و جواهری که می‌خواهید تست کنید را به مدت ۵ دقیقه داخل آن قرار دهید. در صورتیکه رنگ آن تغییر کند، بدل است.
۸. تشخیص طلا با ید
برای تشخیص طلا از بدلیجات می‌توانید از ید استفاده کنید. ید هیچ ردی روی طلای اصل باقی نمی‌گذارد. مقداری ید روی سطح طلا بکشید، اگر رد آن باقی ماند، زیور آلات شما بدل است، در غیر اینصورت طلای اصل است.
۹. تشخیص طلا با حرارت
رسانش گرمایی طلا نسبت به سایر فلزات بیشتر است. برای تشخیص طلا از بدلیجات می‌توانید از این خاصیت طلا استفاده کنید. طلای خود را روی یک قطعه یخ در دمای اتاق قرار دهید، در صورتیکه یخ سریع‌تر از زمان معمول ذوب شد، طلای شما اصل است.
۱۰. تشخیص طلا با آب
یک ظرف را پر از آب کنید و جواهرتان را داخل آن بیندازید. درصورتیکه طلا باشد تا کف ظرف پایین خواهد رفت، اما بدلیجات به زیر آب فرو نمی‌روند.
۱۱. تشخیص طلا با وایتکس
برای تشخیص طلا از بدلیجات می‌توانید از اسید‌های قوی مانند وایتکس نیز استفاده کنید. یک قطره کوچک وایتکس را روی زیورآلات خود بریزید، در صورتیکه طلا باشد با وایتکس واکنش می‌دهد و رنگ آن قسمت قرمز، قهوه‌ای یا سبز می‌شود، اما بدلیجات در اثر واکنش با وایتکس رنگشان سیاه خواهد شد. استفاده از این روش باعث خوردگی طلا می‌شود و به آن آسیب می‌رساند، بنابراین استفاده از وایتکس برای تشخیص اصل بودن طلا توصیه نمی‌شود. با این وجود در صورتیکه همچنان تمایل دارید این روش را امتحان کنید از مقدار بسیار کمی وایتکس استفاده کنید.
۱۲. تشخیص طلا با وزن کردن
در صورتیکه به تازگی شمش طلایی خریده اید، اما نگران هستید که طلای تقلبی را به جای طلای اصل خریداری کرده باشید، می‌توانید برای تشخیص این موضوع آن را وزن کنید. ابتدا شمش را روی یک ترازوی دقیق قرار دهید و وزن آن را اندازه بگیرید. سپس یک ظرف را پر از آب کرده، روی ترازو قرار دهید و نشانگر وزن ترازو را صفر کنید. شمش را به صورت کامل داخل آب فروببرید و مجددا آن را وزن کنید. برای تشخیص کافی است عدد اول را به عدد دوم تقسیم کنید. در صورتیکه رقم بدست آمده ۱۹/۳۲ باشد، طلای خالص خریداری کرده‌اید.
۱۳. تشخیص طلا با ورق سرامیکی
جواهرتان را به آرامی روی سطح یک ظرف سرامیکی بدون لعاب بکشید، اگر خطوط ایجاد شده روی ظرف طلایی رنگ باشند، طلای شما اصل است و در صورتیکه خطوط سیاه رنگ بود احتمالا زیورآلات شما طلا نیست. در نظر داشته باشید این روش ممکن است باعث ایجاد خش روی طلا شود و به آن آسیب برساند.
۱۴. تشخیص طلا با اسید نیتریک
یک روش قطعی برای تشخیص طلا استفاده از اسید نیتریک است. جواهرتان را داخل یک ظرف فولادی ضد زنگ قرار دهید. یک قطره اسید نیتریک روی آن بریزید، درصورتیکه با یگدیگر واکنش ندادند طلای شما اصل است. اما اگر رنگ قطره اسید نیتریک در اثر واکنش سبز یا قهوه‌ای شد، طلای شما تقلبی است. توجه داشته باشید اسیدنیتریک به زیورآلات شما آسیب می‌رساند. به علاوه به دلیل خطرناک بودن اسید نیتریک بهتر است اینکار را به یک طلافروش با تجربه بسپارید.
۱۵. تشخیص طلا با آمونیاک
آمونیاک با تمام فلزات به جز پلاتین واکنش می‌دهد و رنگ آن‌ها را تیره می‌کند. در صورتیکه زیورآلاتی که می‌خواهید آن را تست کنید طلای سفید است می‌توانید از آمونیاک استفاده کنید.
سخن آخر
امروزه بدلیجات زیادی وارد بازار شده اند و شباهت زیادی به طلا دارند، به صورتیکه تشخیص آن‌ها از یکدیگر کار آسانی نیست. درصورتیکه می‌خواهید طلا بخرید برای اطمینان از فروشگاه‌های معتبر که دارای پروانه کسب هستند خرید کنید و به یاد داشته باشید که فاکتور آن را در هنگام خرید دریافت کنید. طلا کالای گرانبهایی است و اگر به اصل یا تقلبی بودن آن در هنگام خرید توجه نداشته باشید، ممکن است با ضرر مالی بزرگی روبه‌رو شوید. البته اگر تنها به دلیل کثیف بودن طلا به اصل بودن شک کرده‌اید، بهتر است ابتدا آن را تمیز کنید.
