دکتر محمدعلی نیلفروشزاده؛ فوق تخصص پوست، مو و جراحی زیبایی
امروزه روشهای متعددی برای افزایش حجم بافتی و از بین بردن یا کاهش چینهای سطحی و عمقی صورت وجود دارد. برای این کار از مواد متعددی که فیلر یا پرکننده نامیده میشوند، استفاده میکنند. گردن گودیهای صورت، حجم دادن به گونهها، پر کردن شیار نازولابیال (شیار بین بینی و گونه) و نیز خطوط اطراف لبها مانند خطوط خنده از جمله نقاطی هستند که به طور شایع از این مواد استفاده میگردد. البته به تازگی حجیمکردن لبها و برجسته کردن خطوط دور لب نیز رایج شده است.
مناسبترین ژلها برای تزریق
بهترین ژلها برای حجیم کردن این ناحیه، ژلهایی هستند که حداکثر سازگاری بیولوژیک را با بدن فرد داشته باشد، و واکنشهای ایمنی بدن را تحریک ننماید و نیز سرطانزا نباشند. در سال 1934 دو دانشمند آمریکایی در نیویورک که یکی از آنها کارلمایر به پدر شیمی گلیکوز آمینو لیکان معروف است از زجاجیه گاو جدا کردند.
هیالورونیک اسید در دو دهه اخیر در جراحیهای چشم، ترمیم زخم و درمان آرتریت به صورت تزریق داخل زانو به دلیل خاصیت جذب و مشتقات نرمکننده مفاصل به کار میرود. در چند سال اخیر هیالورونیک اسید در مصارف زیبایی به خاطر اثر پرکنندگی عالی آن به کار میرود. هیالورونیک اسید، مادهای است به صورت طبیعی در پوست یافت میشود ولی با افزایش سن، میزان آن در پوست کاهش مییابد. با تزریق ژل، این ماده را وارد پوست میکنند تا بتوانند عمق چین به وجود آمده روی پوست را کم کنند، انواعی از آن مورد تأیید FDA قرار گرفته است.
میزان ماندگاری ژلها
این که ژل چه قدر در پوست باقی بماند، بستگی به نوع ژل دارد. در بروشور داخل جعبه ژل مدت اثر و در واقع ماندگاری آن ژل معمولاً به درستی نوشته شده البته ممکن است دوام یک ژل در یک فرد با فرد دیگر چند ماهی تفاوت داشته باشد. تکنیک تزریق هم تا حدود زیادی در دوام ژل تزریق شده تأثیر دارد مثلاً ژل هیالورونیک است که باید در لایه میانی پوست یا درم تزریق شود اگر خیلی سطحی تزریق شود و یا عمقی مثلاً داخل چربی زیر پوست تزریق شود دوام اثران خیلی کم خواهد شد و بالعکس.
به طور خلاصه مدت زمات اثر انواع ژلها با مارکهای معتبر ساخته شده در دنیا از ۶ ماه تا ۲ سال متغیر است. البته زمانی که گفته میشود تأثیر فلان ژل تزریق شده یکسال است به این معنی نیست که اثر پرکنندگی آن در طول یک سال کامل است بلکه معمولاً در شش ماه اول تزریق پرکنندگی آن خوب و مثل ماه اول است.
همچنین قدرت پرکنندگی ژلها به عوامل متعددی بستگی دارد اول تکنیک تزریق دوم میزان چین محل این که عمق چین فردی که قرار است ژل تزریق کند عمیق است یا نه سوم حجم میزان داروی تزریقی معمولاً ژلهای ساخته شده در کشورهای معتبر در سرنگهای 1-2 سی سی عرضه میشوند. حال اگر کسی مثلاً چین خنده عمیق دارد حدود 2 سیسی ژل برای تزریق نیاز دارد، ماه ششم و هفتم و بعد تأثیر آن کمتر میشود و تا پایان یک سال کاملاً اثران از بین میرود.
عوارض تزریق ژل
تجربه نشان داده است واکنش بدن به ژل بسیار کم است به خصوص اگر از ژلهای استاندارد استفاده شود تنها ممکن است بعد از تزریق ژل دچار کبودی و کمی تورم بشود که معمولاً در چند روز برطرف میشود. اگر ژل استاندارد استفاده کنید، میتوان گفت برای بدن ضرری ندارد. ولی به هر صورت باید بدانید ژل یک ماده خارجی است که حتی اگر استاندارد باشد وقتی وارد زیر پوست میشود، ممکن است بدن نسبت به آن ماده خارجی واکنش نشان دهد و چند ماه یا چند سال بعد، دچار التهاب یا قرمزی یا به اصطلاح گرانولوم (یعنی واکنش بدن) شود.
بنابراین احتمال اینکه یک ژل استاندارد بدن را دچار مشکل کند، وجود دارد اما این خیلی به ندرت پیش میآید عوارضی مثل تورم، التهاب و واکنش جسم خارجی به صورت سفتی آن نقطه و عفونت رخ دهد. با تزریق ژل افزایش حجم لب، گونه و خط خنده، خط اخم (که با بوتاکس برطرف نمیشود) بهتر میشود.
مزایای تزریق ژل
با تزریق ژل، بلافاصله حجم از دست رفته به پوست باز میگردد و چینهایی مانند خطوط لبخند یا پرانتزها و چینهایی که از کنارههای تحتانی بینی در دوطرف شروع شده و تا گوشههای دهان ادامه پیدا میکنند، از بین میرود. ضمناً با برخی انواع آن میتوان گود افتادگیهای زیرچشم یا فرورفتگیهای برخی قسمتهای پوست را کاهش داد. تکنیک تزریق بسیار مهم است. گاهی ممکن است به دلیل تکنیک نادرست تزریق، ژل گلوله گلوله شود. درصورتی که اگر تزریق درست انجام شود احتمال آن بسیار کم میشود. همچنین اگر این تزریق به درستی انجام نشود، مثلاً محل سوراخ تزریق را خیلی پاره کنند، احتمال دارد که مثلاً روی لب جای سوزنها باقی بماند ولی اگر تزریق درست انجام شود جای سوزنها 4 - 5 روز باقی میماند و بعد از بین میرود.
واقعیتهای تزریق ژل
گاهی بعضی افراد به دلیل انتظار بیش از حد از نتیجه عمل، اصلاً راضی نمیشوند، افراد باید بدانند که قرار نیست بعد از تزریق ژل چهرهشان به کلی تغییر کند. سالها پیش، ژلی به نام «پاژ» تزریق میشد، که یک ژل صنعتی بود و به وفور تزریق میشد و قیمت آن نیز پایین بود.
الان بعد از چند سال اثرات آن دیده میشود، واکنشهایی مثل جابهجایی ژل، این که ممکن است باعث التهاب شود یا حالت نافرم پیدا کند و... . متأسفانه این نوع ژل به طور دائمی در بدن باقی میماند و تجزیه نمیشود و همان طور که قبلاً گفتم درحال حاضر ژل استاندارد دائمی در دنیا به وجود نیامده است و ژلهای دائم موجود همه غیراستاندارد هستند و به هیچ وجه نباید تزریق شود.
معمولاً تزریق ژل در افراد با سن بالای 25 و 30 انجام میشود ولی باز محدودیت سنی ندارد و در هر سنی میتوان این تزریق را با ملاحظات انجام داد.