رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره
بهترین راه برای درمان و پیشگیری از بیماریهای جسمانی این است که به متخصص یعنی به پزشک معالج مراجعه کنیم.
در مورد پیشگیری از ازدواجهای ناموفق و ناهماهنگ نیز طبیعی ترین راه این است که به مشاور و روانشناس یعنی متخصص در امر انتخاب همسر، مراجعه کنیم.
متاسفانه بالا رفتن آمار طلاق، خبر از این میدهد که انتخابهای جوانان در ازدواج، انتخابهای سازنده و موفقی نبودهاند و همین موضوع ضرورت مراجعه به مشاور و انتخاب علمی تر ازدواج را بیشتر میکند.
چه افرادی از مراجعه به مشاوره قبل از ازدواج سر، باز میزنند؟
برخی از افراد از مشاوره قبل از ازدواج فراریاند. این فراری بودن دلایلی دارد که برخی از این دلایل عبارتند از :
- دختر و پسر یا یکی از آنها میدانند هماهنگی لازم برای ازدواج را دارا نیستند و با این وجود به دلایل احساسی اصرار به ازدواج دارند.
آنها میدانند که مشاور ناهماهنگی ازدواج آنها را متوجه میشوند و برای این که ازدواج شان انجام بشود از مراجعه به مشاور خودداری میکنند.
- برخی دختر و پسرها خود را صاحبنظر میدانند و گمان میکنند خودشان بهتر و بیشتر همدیگر را میشناسند و شخص ثالثی که آنها را نمیشناسد نمیتواند نظر موثری بدهد.
در نتیجه به مشاور مراجعه نمیکنند و حتی معتقدند که آن قدر ماهر هستند که به دیگران مشاوره میدهند.
- برخی خانوادهها مشاور و متخصص را قبول ندارند و اجازه نمیدهند که فرزندانشان به مشاور مراجعه کنند. آنها میخواهند به هر قیمتی که شده فرزندشان را همسر دار کنند و نمیخواهند این شانس همسردار شدن توسط نظر یک مشاور از بین برود.
البته غیر از خانواده گاه خود دختر یا پسر هم اعتماد به نفس پایینی دارند و نگران اند که مشاور با گفتن مطالبی، طرف مقابل را از ازدواج با آنها منصرف کند !!!
- افراد احساساتی معمولا از مراجعه به مشاور خودداری میکنند. چون میخواهند همه چیز رمانتیک و احساساتی پیش برود و از وارد کردن عقلانیت و تفکر و تحلیل در امر ازدواج هراس دارند.
- برخی از افراد میگویند مشاور هم فردی است مانند خود ما. نیازی نیست نزد کسی برویم که مانند خود ما است.
- عده ای هم بر این باورند که مشاوره و روانشناسی تنها برای افراد بیمار روانی و اختلالات حاد روانی کاربرد دارند و میگویند مگر ما دیوانهایم که به مشاور مراجعه کنیم ؟!
- برخی دیگر نیز گمان میکنند تنها باید برای مشکلات بزرگ به مشاور مراجعه کرد و ازدواج را در طبقهبندی خود جزو مشکلات بزرگ نمیدانند که نیاز به مراجعه داشته باشند و اکثر اینها حتی مشکلات بزرگ را هم انکار میکنند و هرگز تا پایان عمر راه حلی برای مشکلات کوچک و بزرگ پیدا و اجرا نمیکنند.
.....
مشاوره قبل از ازدواج چه نیست؟
قبل از این که بگویم مشاوره قبل از ازدواج چه مزایایی دارد بهتر است بگویم که مشاوره قبل از ازدواج چه نیست؟!
مشاوره قبل از ازدواج، تصمیم گیری به جای دختر و پسر نیست ! ممکن است مشاور تحلیل و بررسی خود را به مراجعان بگوید اما این به این معنا نیست که میتواند حکم صادر کند و به کسی بگوید که برود ازدواج کند یا نکند.
برود طلاق بگیرد یا نگیرد. برود بچه دار بشود یا نشود و.... مشاور مشکلات موجود را از لابلای شکایتها یا توضیحات مراجعان استخراج میکند و با سوالات راهبردی، گفتگوی جلسه را هدایت میکند تا خود دختر و پسر به اطلاعاتی از همدیگر دست پیدا کنند که دانستن آنها قبل از ازدواج برایشان لازم است.
اگر ناهمخوانیها و ناهماهنگیهایی ببیند سعی میکند آنها را همراه با راهکارهای موجود به دختر و پسر ارائه کند و بازخوردهای لازم را بدهد.
ممکن است مشاور از تستها و پرسشنامههایی استفاده کند که در شخصیت شناسی مراجعانش موثر باشد و نتایج را با آنها در میان بگذارد.
اما با همه بررسیها، تحلیلها، بازخوردها و ارائه راهکارهایی برای شناخت بیشتر این خود دختر و پسر هستند که تصمیم نهایی را میگیرند و مشاور حق تصمیمگیری ندارد.
مشاوره قبل از ازدواج چیست؟
وظیفه مشاور آگاه کردن است. او میگوید که نتیجه چنین ازدواجی چه خواهد بود تا شما خودتان دست به انتخاب بزنید.
عده ای هم در انتخاب همسر اشتباه میکنند و با مشورت دوستانشان برخی ملاکهای کلیشه ای را برای همسرشان در نظر میگیرند و زمانی که دختر یا پسری با این شرایط را پیدا میکنند احساس میکنند به آن فرد رویایی رسیده اند و به صورت هیجانی دست به انتخاب میزنند.
این ملاکها اگرچه ملاکهای عرفی جامعه ما هستند ولی در عرف این ملاکها نه به صورت جزئی بلکه به صورت کلی مورد توجه قرار گرفته است.
در حالی که روانشناس یا مشاور ازدواج، همه این موارد را با فاکتورهای جزئی مورد ارزیابی قرار میدهد تا بتواند بررسی درست شخصیتی از زوجین ارائه دهد.
یعنی در واقع مشاور تلاش میکند دیدگاهها و اهداف زوجین را در زندگی مورد بررسی قرار بدهد و طرف مقابل را با این دیدگاهها و اهداف آشنا کند.
شناخت روی این موضوعات در همان ابتدای تشکیل زندگی مشترک مهم است چون فقط با شناسایی این جزئیات است که زوجها میتوانند به نتیجه برسند که میتوانند با هم ادامه مسیر بدهند یا نه.
مثلا اگر زوجی میخواهند به یک هدف مشترک برسند مشاور این موضوع را طوری بررسی میکند که ببیند آیا این زوج سرعت حرکتشان برای رسیدن به آن هدف یکی هست یا خیر؛ اگر یکی نباشد توصیه میکند تا در مورد آن هدف بیشتر صحبت بکنند تا در آینده مشکلی برایشان پیش نیاید.
اگر مشاوره قبل از ازدواج بر اساس معیارها و شرایط مناسب انجام شود و فرد مشاوره دهنده از آگاهی و اطلاعات کافی برخوردار باشد، به دو طرف کمک زیادی خواهد کرد.
بنابراین دو نفری که برای مشاوره مراجعه میکنند، باید با صداقت کامل مسائل خود را با مشاور در میان بگذارند و به این نکته توجه داشته باشند که مشاوران هیچ گاه توصیه به ازدواج نمیکنند، همان طور که توصیه به طلاق نمیکنند.
در واقع آنها با استفاده از تعاریف و فرمولهای علمی و بررسی مولفههای تاثیرگذار در ازدواج، مسائل پیش روی جوانان را به آنان یادآوری و درصد موفقیت یک ازدواج و ریسکهای آن را گوشزد میکنند.
مشاوران هیچ گاه اطلاعات خصوصی افراد را در اختیار طرف مقابل نمیگذارند بلکه دو طرف را متوجه تناقضها میکنند، بنابراین بهتر است جوانان قبل از ازدواج از مشاوران حاذق حوزه خانواده کمک بگیرند.
مشاوره قبل از ازدواج به یک فرآیند تخصصی تبدیل شده و در همه جای دنیا مرسوم است.
اهمیت این مشاوره زمانی مشخص میشود که به این نکته توجه داشته باشیم انسانها از یکدیگر شناخت کافی ندارند، بنابراین به منظور دستیابی به این شناخت برای ازدواج به کمک مشاور نیاز داریم.