تحریریه زندگی آنلاین- گروه آشپزباشی
عصب شناسان مؤسسه روان شناسی لندن در تازهترین بررسیهای خود، دریافتهاند كه خوردن بستنی سبب تحریک همان بخشی از مغز میشود که مسئول پردازش اطلاعات مربوط به شادی و سرخوشی در افراد است. محققان با کمک دستگاه اسکنر، نحوه عمل بخشهای مختلف مغز داوطلبان را در هنگام خوردن بستنی بررسی کردند، در این بررسیها، روشن شد كه خوردن بستنی بلافاصله بر ناحیه موسوم به قشر چشمی پیشانی مغز تأثیر میگذارد.
۳۰درصد هر فال بستنی را، هوا تشکیل میدهد و حالت مخملی که در حین خوردن بستنی در دهان حس میکنیم، به خاطر وجود هوای درون آن است که احساس خوشایندی در فرد به وجود میآورد. قند موجود در بستنی، از نوع لاکتوز قند شیر و ساکارز دی ساکارید حاوی گلوکز و فروکتوز است که باعث افزایش انرژی در بدن میشود و به ذخیره چربی در بدن کمک میکند.
قندهای اضافه در کبد و ماهیچهها به صورت چربی ذخیره میشود تا بدن از آن در مواقع ضروری به عنوان منبع انرژی استفاده کند. قندها علاوه بر اینکه منبع تأمین انرژی هستند، به دلیل افزایش تولید سروتونین در مغز، به عنوان ضدافسردگی عمل میکنند و تأثیر مفیدی در شادکردن فرد دارند.
از میوهها نیز در تهیه بستنی استفاده میشود. بیشترین میو ههائی که در بستنی دیده میشود، توتفرنگی است. توتفرنگی، از جمله میوههائی است که پاداكسنده (آنتیاکسیدان) بالائی دارد و به همین خاطر، در زمره میوههای ضد سرطان قرار دارد. توتفرنگی، منبع سرشاری از ویتامین ث است.
هر ۱۰۰ گرم توتفرنگی تازه، ۷۷ میلی گرم ویتامین ث دارد که نیاز روزانه افراد بزرگسال را به این ویتامین تأمین میکند. توتفرنگی همچنین، دارای ترکیباتی به نام اسید پی کوماریک و کلروژنیک اسید است که مانع از فعالیت نیتروزآمین میشود که به بافت معده آسیب میرساند.
همه اینها که گفته شد، برای یادآوری خواص فوقالعاده بستنی بود. این محصول دوست داشتنی، به دلیل میزان فراوان چربی، کربوهیدرات و پروتئین، یک خوراکی پرکالری است که گنجاندن آن در وعدههای غذائی بخصوص در افراد چاق، باید با دقت نظر بیشتری انجام شود. از آنجا که تنظیم کالری مصرفی نقش مهمی در جلوگیری از چاقی دارد، برای گرفتن رژیم بستنی، باید از میزان کالری موجود در انواع بستنی آگاه شوید.
شكلات؛ یكی از اعضای بستنیها
شکلات، یکی از موادی است که در تهیه انواع زیادی از بستنیها استفادها میشود. شکلات از کربوهیدرات، چربی، و درصد کمی پروتئین تشکیل شده است. شکلات، از دانههای درخت تئوبروما تهیه میشود که نقش نشاطآوری در مغز دارد. مهمترین ماده تشکیل دهنده شکلات، فلاونوئید است.
پاد اكسندهای (آنتیاکسیدانی) که مانع از تشکیل رادیکالهای آزاد و تخریب ساختار و غشای سلولی میشود، به سلامت قلب کمک میکند و در ردیف مواد ضد سرطان قرار دارد. شکلات همچنین، حاوی میزان اندکی کافئین است که باعث آزادشدن سروتونین در مغز میشود و تأثیر خوبی بر احساسات فرد میگذارد.
شکلات، به تراوش اندروفین در بدن نیز کمک میکند که سلامتی و شادابی فرد را دوچندان افزایش میدهد. شکلات، حاوی چربی نیز میباشد که برخلاف تصور، نقش منفی بر سلامت قلب ندارد. چربیهای شکلات، از کره کاکائو مشتق میشود که باعث افزایش سطح کلسترول خوب خون (HDL) میشود.
قهوه نیز، از دیگر اجزای تشکیلدهنده بستنی است که خواصی مشابه شکلات دارد، چون مقادیر فراوانی فلاونوئید دارد و از کافئین بالائی برخوردار است.
بستنی و شادی
بستنی محاسن زیادی دارد؛ یکی آنکه با خوردن آن احساس شعف و شادی به انسان دست میدهد و آن، به خاطر ترشح بتاآندورفین در مغز است، درست مثل احساس شادیای که با خوردن شکلات هم میتوانیم کسب کنیم. مطالعات نشان داده كه افراد افسرده، میتوانند برای یافتن نشاط با خوردن بستنی تسکین یابند.
چه کسانی نمیتوانند بستنی بخورند؟
کسانى که مرض قند دارند؛ زیرا بستنى شیرین و مقدار قند آن زیاد است.
کسانى که چاق هستند، بستنى، شیر، تخممرغ و خامه، آنها را چاقتر مىکند ولى مىتوانند بستنى میوه و آبمیوه را بخورند .
کسانى که از کبد ناراحت هستند، نباید بستنى بخورند. زیرا شیر، تخممرغ و خامه وقتى بسته شود، کبدشان را ناراحت مىکند و تحمل هضم آن را ندارند.
کسانى که داراى معده و رودههاى بیمار هستند، نباید بستنى بخورند. زیرا غذاهاى سرد در دستگاه گوارش دیر هضم مىشود و علاوه بر آن، ترمزى است بر ترشح غدههاى معدى که تراوشهای معده را متوقف مىکند.
کسانى که گوارش کند دارند، باید بستنى را از صورت غذائی خود حذف کنند و هیچوقت آن را به عنوان دسر غذا مصرف نکنند.
ارزش غذائى بستنى، بستگى به مواد اولیه آن دارد که بستنى را با آن مىسازند. بستنی با ترکیبات شیر، به خاطر چربی و قند، چاق کننده هم هست. ولی بستنی میوهای و یخی، چون هوای بیشتری دارد و شیر ندارد، کالریاش پائین است و این زیان را هم ندارد.
چه کسانی می توانند بستنی بخورند؟
کسانى که از سلامت کامل برخوردارند، بهتر است در فاصله دو غذاى اصلى، عصرانه میل کنند
وقتى کسى دچار خونریزى معده مىشود- چون سرما از خونریزى جلوگیرى مىکند- به او بستنى مىخورانند.
کسانى که لوزتین خود را عمل کردهاند، به عنوان غذا تا چند روز به آنها بستنى مىدهند.
خانمهائى که باردارند و دوران ویار را مىگذرانند، اغلب دچار حالت تهوع و دل به هم خوردگى مىشوند و نمىتوانند غذا بخورند. این خانمها، گاهى در مقابل بستنى و نوشابههاى سرد تحمل نشان مىدهند و دلشان از مصرف آنها به هم نمیخورد. در چنین مواردى، بستى و نوشابههاى سرد و خنک تجویز مىشود.
چگونه بستنی بخوریم ؟
بستنى را باید به آهستگى و به مقدار کم خورد. کسانى که یک دفعه یک تکه بزرگ بستنى را در دهان مىگذارند، واكنشی در دهان خود احساس مىکنند که ناراحتکننده است. زیرا برودت بستنى وقتى به دندان رسید، دندانشان درد مىگیرد و در دهان خود احساس ناراحتى مىکنند و چون آن را مىبلعند، وقتى به مخاط معده رسید، از ترشح شیره معدى جلوگیرى مىکند و پیامد ناگواری برای دستگاه گوارش ایجاد مىکند .
پس باید بستنى را به مقدار کم و آهستهآهسته خورد و به بچهها توصیه کرد که آن را آرام آرام بخورند و اگر در جائى بستنى جلوشان مىگذارید، یک قاشق کوچک هم به آنها بدهید تا یواش یواش و کمکم بخورند. وقتى چاى و قهوه گرمى خوردهاید، پشت سر آن بستنى نخورید و اگر بر عکس بستنى خوردهاید روى آن آشامیدنیهاى گرم نخورید.
زیرا تماس چیزهاى گرم و سرد با هم در معده، عوارض بدى در پیش دارد و درست مثل این است که شما آناً چیز سردى را گرم کنید. دستگاهى که در معرض این تغییرات قرار مىگیرد، خسته مىشود و پیامد آن به صورت دل درد و سوء هاضمه پیش مىآید .