تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
اختلالات روحی روانی گاهی اوقات به راحتی قابل تشخیص نیستند، مانند شخصیت دوقطبی كه علائم واضحی ندارد. دمدمی بودن و خستگی بدون دلیل از مهمترین نشانههای این اختلال است. اما برای آنكه با علائم دیگر این بیماری بیشتر آشنا شوید بهتر است كه به این موارد توجه كنید.
رفتارهای متعدد
اختلال دوقطبی ابتدا با هیجانات بیدلیل و سپس با افسردگی بروز میكند. فرد مبتلا دچار افت و خیزهای روحی میشود. در مواقع حاد، بیمار به طور كامل از حقیقت دور میشود و یا آن را نقض میكند. در جنون خفیف كه نشانهای از این اختلال است فرد به نوعی حس پر انرژی بودن دچار میشود اما واقعیت را انكار نمیكند.
جنون خفیف مرحله شیرینی از جنون است كه فرد انرژی فراوانی در خود دارد، و خلاقیتهای زیادی از خود بروز میدهد. به عبارتی نوعی خوشی و رضایت را تجربه میكند كه به اصطلاح عامیانه به آن شنگولی میگویند. این بخش را مرحله خیزش اختلال دوقطبی مینامند.
نیمه تمام ماندن كارها
مجموعهای از كارهای نیمهتمام یكی از نشانههای اختلال دوقطبی است. افرادی كه بتوانند انرژی خود را مهار كنند در حالی كه در مرحله جنون خفیف هستند، میتوانند بسیار بارور و سودبخش باشند. افرادی كه از این شاخه به آن شاخه میپرند و نمیتوانند هیچ كاری را به اتمام برسانند، هزار و یك برنامه در ذهن میپرورانند ولی در همان ابتدای كار رهایش میكنند.
افسردگی
افرادی كه در مرحله افـسـردگی دوقــطبی هستند شبیه كسانی به نظر میرسند كه دچار افسردگی عادی شدهاند. همان مشكلات با همان علائم مثل كاهش انرژی، مشكلات و تغییرات مربوط به اشتها، خواب و تمركز. متأسفانه داروهای معمولی ضدافسردگی در افرادی كه دچار اختلال دوقطبی هستند هیچ تأثیری ندارند.
ممكن است دچار افسردگی دورهای شوند و شرایطشان هر دوره شدیدتر و بدتر شود. داروهای ضدافسردگی ممكن است بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی را به خطر جدی بیندازند و آنها را به جنون واقعی برساند.
حساسیت
برخی افراد كه دچار این شرایط میشوند از جنون مركب رنج میبرند. البته جنون مركب زمانی پیش میآید كه فرد علائم جنون و افسردگی را به طور همزمان از خود بروز دهد. در این مرحله دچار حساسیت شدید میشوند. برای هر كسی روزهای بد نیز وجود دارد ولی مشكل این افراد در روزهای سخت كاملا واضح و روشن میشود زیرا بحران روزهای سخت در آنها بیشتر آشكار میشود و به سختی میتوانند از عهده شرایط حاد برآیند.
همه ما انسانها گاهی اوقات حساستر و زودرنجتر از سایر روزها میشویم و خلقو خوی خودمان تغییر میكند، ولی افرادی كه دچار اختلال دوقطبی هستند. به شدت زودرنج میشوند و این مسأله در روابطشان واضح است خصوصاً اگر فرد بگوید «نمیدانم چرا اینقدر حساس شدهام، من نمیتوانم خودم را كنترل كنم.»
تندتند حرف زدن
افراد پر حرف معمولاً دچار این حالت هستند گویی در دهانشان موتوری دائما در حال حركت است و تند تند حرف میزنند اما در افرادی كه دچار اختلال دوقطبی هستند این وضعیت مثل فشاری است كه در حالت صحبت كردن به آنها اعمال میشود. آنها تند تند حرف میزنند و به فرد مقابل اجازه حرف زدن نمیدهند. وسط حرف او میپرند و از موضوعی كاملاً متفاوت حرف میزنند.
رفتارهای غیرمعقول
وقتی حالت جنون به آنها دست میدهد، دچار حس خود دوستی و غرور زیاد میشوند. آنها خود را بزرگ جلوه میدهند و با آب و تاب از خود تعریف و تمجید میكنند بدون آنكه لحظهای به عواقب كارشان بیندیشند. در چنین حالتی همهچیز را در مورد خودشان خوب میدانند و دچار دو نوع وضعیت میشوند 1) خوشی و نشاط زیاد به آنها دست میدهد 2) و یا اینكه به رفتارهای جنسی غیرمعمول دست میزنند. این رفتارها مداوم نیست و بعد از مدتی برطرف میشود ولی دوباره تكرار میشود.
مشكلات كاری
این افراد معمولا در محل كار خود دچار مشكلاتی میشوند زیرا اغلب این علائم را در محل كار خود نیز بروز میدهند و این رفتارها روی روابط و كارشان اثر میگذارد. از طرفی مشكل نیمهكاره رها كردن كارها، مشكلات مربوط به خواب، زودرنجی و دچار جنون خفیف شدن و گاهی اوقات افسردگی باعث میشود كه روحیه دو حالته داشته باشند.
اعتیاد به مواد مخدر
حدود 50 درصد از افرادی كه دچار اختلال دو قطبی هستند، اعتیاد به مصرف الكل و مواد مخدر دارند. وقتی دچار جنون خفیف میشوند به مصرف آنها روی میآورند و كمكم با افزایش میزان مصرف خود، این كار برایشان مبدل به یك عادت میشود.
گریز عقاید
شاید این علامت را نتوان به خوبی تشخیص داد، اما گاهی اوقات پیش میآید خصوصاً وقتی كه حالت جنون به فرد دست میدهد. آنها احساس میكنند كه ذهنشان در حال مسابقه دادن است و هیچ كنترلی روی آن ندارند. افكار خود را نمیتوانند آرام كنند. این نوع گریز از عقاید هنگام صحبت كردن به آنها دست میدهد.
اعتیاد به خرید
برخی از محققان میگویند كه این افراد اعتیاد زیاد به خرید كردن دارند. گاه بسیار مسرورند و گاه در غم فرو میروند. برای آنكه دوباره سرحال شوند، دست به انجام هر كاری میزنند مثلاً بیش از اندازه خرید میكنند و با خرید زیاد استرس و نگرانی خود را كنترل میكنند.
مشكلات خواب
افرادی كه دچار اختلال دوقطبی هستند، مشكلات خواب دارند. در طول دوره افسردگیشان بیش از حد میخوابند و همواره احساس خستگی و سستی میكنند. در طول دوره جنون، دچار كمخوابی میشوند و هیچگاه هم احساس خستگی نمیكنند. حتی ممكن است با 2-3 ساعت خواب احساس پرانرژی بودن كنند. بنابراین داشتن یك برنامه منظم خواب شاید بهترین توصیه برای این افراد باشد.