استان کرمان هم چون جای جای ایران عزیز دارای هنرمندانی است که از دیرباز با ذوق و خلاقیت سرشار خود انواع صنایع دستی را می‌آفریدند.
صنایع فرهنگی
واردشدن به فروشگاه‌های صنایع‌دستی کرمان، شما را به دنیای دیگری می‌برد و حال و هوای شما را عوض کرده و شما را مسافر تاریخ می‌کند.
صنایع دستی و سوغات شهرستان کرمان و صنایع و معادن این استان به شرح ذیل می‌باشند:
فرش کرمان
فرش کرمان که از قدمت بالایی برخوردار است، چند دوره تاریخی را پشت سرگذاشته‌است.
از جمله طرح‌های معروفی که در کارگاه‌های قالیبافی کرمان بافته می‌شود به طرح‌هایی چون سبزی‌کار، طرح‌های تصویری و افشان می‌توان اشاره کرد که مهم‌ترین آنها عبارتند از: طرح حافظ، لیلی و مجنون، خیام و منظره.
به‌طور کلی قالی‌های کرمان را می‌توان به دو گروه شهری‌باف و عشایری‌باف تقسیم کرد که شهر کرمان مهم‌ترین مرکز عرضه قالی‌های شهری باف و سیرجان مهم‌ترین مرکز عرضه فرش‌های عشایری هستند.
پته کرمان
پته دوزی نوعی از رودوزی‌های ایرانی است که طی آن تمام سطح پارچه بوسیله بخیه‌های نخی و رنگین پوشیده می‌شود و هنرمندانی که اکثراً نیز از زنان و دختران خانه دار هستند با کمک سوزن نقوشی بر زمینه پارچه پشمی ضخیمی بنام «عریض» می‌نشانند.
معروف‌ترین نقوش پته، طرح پته‌ای یا درخت زندگی است که به نام‌های متعدد در پته به کارگرفته می‌شود، مانند پته میری، پته ترمه‌ای، پته جقه‌ای، پته بادامی، پته سربندی، پته افشاری، پته کردستانی و غیره. از دیگر طرح‌های پته دوزی، پیچک ترنج، سروچه، نقوش حیوانی بخصوص پرندگان و لچک ترنجی را می‌توان نام برد.
ظروف مسی
کرمان به دلیل هم‌جواری با معادن مس از ۵۰۰۰ سال پیش تاکنون یکی از مراکز مهم ساخت ظروف مسی و تزیینات روی آن به‌حساب می‌آید.
در هنر قلم‌زنی به روش سطح کاری که خاص منطقه کرمان است صنعتگر از ایجاد هرگونه فرورفتگی در سطح ظروف مسی پرهیز می‌کند و فقط بر اساس طرح موردنظر با قلم‌هایی بر روی مس خط می‌اندازد یا با قلم‌هایی که بافت‌های گوناگون دارند بر سطح فلز بافت ایجاد می‌کند.
صنعت مسگری کرمان از پیشینه چند هزارساله برخوردار است به‌طوری‌که حفاری‌های انجام‌شده در «تل ابلیس» در ۱۷ کیلومتری جنوب شرق بردسیر کرمان نشان می‌دهد، حدود 6 هزار سال قبل مردمان این ناحیه موفق به ذوب مس در کوره‌های ابتدایی و ساخت ابزار و ظروف مسی شده‌اند.
باستان‌شناسان همچنین در بررسی‌های منطقه شهداد به نقاط بسیاری برخوردند که آثار کهن‌تری در برداشته و سطح زمین آنها پوشیده از سر گدازه کوره ذوب فلزات مس بوده است.
مسگری کرمان از دوران اسلامی تا اواخر حکومت صفویه به‌صورت مستمر و پیوسته به حیات رو به رشد خود ادامه داد تا اینکه در اواخر حکومت صفویه، ورود کالاهای اروپایی به بازار ایران موجب انحطاط صنایع فلزی در کرمان شد و این قضیه تا آنجا ادامه یافت تا این صنعت ضربه نهایی را در هجوم خان قاجار متحمل شد؛ ضربه‌ای که بعدازآن صنعت فلزکاری
و مسگری کرمان نتوانست از زیر بار آن کمر راست کند.
قاووت کرمانی «قوت»
یکی از سوغاتی‌های کرمان که کام همگان را شیرین می‌کند قاووت است که در لهجه کرمانی به آن قوتو می‌گویند و قدمتی طولانی دارد، این پودر خوراکی که درواقع آن را نوعی شیرینی به‌حساب می‌آورند در انواع مختلفی تولید می‌شود و طعم‌های متفاوتی نیز دارد.
مردم دیار کرمان از دیرباز تاکنون این ماده را به اشکال گوناگون بکار می‌برده‌اند ازجمله اینکه در ایام عید نوروز طبق سنت برای پذیرایی از مهمانان از قوتو در انواع مختلف استفاده می‌شود.
گیاهان دارویی متعددی در تهیه و تولید قوتو بکار می‌روند که می‌توان به تخم گشنیز، کنجد، خشخاش، بذر کتان، سیاه‌دانه، آفتابگردان، شاهدانه، هل باد، فلفل سیاه، دارچین، روناس، تخم کاهو، جو، رازیانه، مور دانه قهوه تاج، زیره سیاه کوه، بادیان، بادام، پسته و مرزنجوش اشاره کرد.
قوتو معمولاً طبع گرمی دارد و ازجمله خواص درمانی آن می‌توان به مواردی ازجمله درمان پادرد، کمردرد، سردرد، از بین بردن نفخ معده، رفع خستگی برای کسانی که فعالیت جسمی و ذهنی زیاد دارند، افزایش مقاومت زنان در زمان بارداری و مؤثر در رشد جنین و کاهش ضعف و ناتوانی در افراد کهنسال، اشاره کرد.
این پودر خوراکی همچنین برای رشد ذهنی و جسمی کودکان، افزایش توان جسمی ورزشکاران، افزایش شیر در زنان شیرده، تقویت نیروی جسمانی و درمان بی‌خوابی و کم‌خوابی و تقویت حافظه تأثیر بسیاری زیادی دارد.
کُلُمپه
یک نوع شیرینی مخصوص است که مواد اصلی آن را خرما، آرد، ادویه و روغن تشکیل می‌دهند.
کلمپه شکلی شبیه کلوچه دارد با این تفاوت که داخل آن خرما وجود دارد. کلمپه گردویی که داخل و روی آن گردو نیز وجود دارد از خوشمزه‌ترین انواع کلمپه است.
کماج سِهِن
نوعی شیرینی مخصوص استان کرمان می‌باشد. در این شیرینی از آردی مثل آرد سمنو برای خمیر استفاده می‌شود.
در میان لایه‌های خمیر قبل از گذاشتن در فر خرما بامغز گردو، بادام یا پسته افزوده می‌شود.
این شیرینی فاقد هرگونه افزودنی نگهدارنده است، ولی می‌توان آن را به مدت طولانی در بیرون از یخچال جا داد.
با توجه به اینکه مواد تشکیل‌دهنده آن بسیار پرکالری هستند، پس از خوردن یک قطعه از آن با یک لیوان شیر احساس سیری به وجود می‌آید.
زیره
زیره‌هایی از دل خاک کرمان بیرون می‌آید که عطر و ظرافت و رنگ و مرغوبیتشان همتا ندارد.
زیره سیاه کوهی یکی از مهم‌ترین سوغات‌های کرمان هست و از دیرباز یکی از مطبوع‌ترین گیاهان دارویی کرمان بوده است که به دلیل طعم و خواص دارویی مورداستفاده قرار می‌گرفته است.
دو نوع زیره بانام‌های زیره سیاه و زیره سبز وجود دارد که نوع سیاه آن بانام‌های زیره "کرمانی" و زیره «کوهی» معروف هست.
زیره سیاه، باریک‌تر و عطر بیشتری دارد اما زیره سبز حجیم‌تر و عطر کمتری دارد. برداشت زیره سیاه کوهی کرمان تنها توسط افراد بومی و عشایری در مناطق صعب‌العبور و کوهستانی استان کرمان صورت می‌گیرد و ازاین‌رو قیمت بالایی دارد.
برخی صنایع و معادن
صنایع مس شهید باهنر
شرکت صنایع مس شهید باهنر در ۱۲ کیلومتری شهر کرمان است، که محصولات متنوعی از قبیل انواع ورق، تسمه و فویل، لوله و مقاطع تولید می‌کند.
ظرفیت تولید سالانه محصولات نهایی این شرکت بالغ بر ۵۵ هزار تن می‌باشد.
صنایع ذغالسنگ
شرکت صنایع ذغال سنگ کرمان، طی ۱۰ ماه سال ۱۳۸۵ تولید زغال‌سنگ خام در این شرکت به یک‌میلیون و ۱۵۰ هزار تن رسیده است.
صنایع لاستیک بارز عملیات احداث شرکت صنایع لاستیک کرمان (گروه صنعتی بارز) در سال ۱۳۶۳ به‌عنوان نخستین شرکت صنایع لاستیک‌سازی ایران در کرمان آغاز شد.
شرکت صنایع لاستیک بارز کرمان دومین کارخانه بزرگ لاستیک‌سازی خاورمیانه پس از ترکیه است.
این کارخانه تا سال ۱۴۰۰ با تولید 260 هزار تن لاستیک به رتبه نخست خاورمیانه خواهد رسید.
اگر خواهان یک یادگاری ماندنی از سفر به کرمان هستید خرید صنایع‌دستی را در برنامه سفرتان بگنجانید.
به کرمان که سفر کنید بدون شک زرق‌وبرق و ظرافت آثار صنایع‌دستی این استان شمارا متحیر خواهد کرد، صنایعی که رازهای نهفته‌ای را از هنر در سینه پنهان کرده و رنگ در رنگ، نقش در نقش حاصل دسترنج زنان و مردانی است که نقش‌هایی را آفریده‌اند که چشمان را خیره می‌کند و مطمئناً بدون خرید قطعه‌ای از این هنرهای دستی، کرمان را ترک نمی‌کنید.
بیشتر بخوانید:
