روزنامه همشهری - مرضیه ثمره حسینی: بهار نزدیک است و باور کنیم یا نکنیم عید کرونازده دیگری در پیش است؛ البته اگر بشود اسمش را عید گذاشت. عید برای خیلی از ما یعنی دید و بازدید، خوش و بش حضوری، روی هم را بوسیدن و هم را در آغوش‌گرفتن، اصلاً عید یعنی به دیدن پدربزرگ و مادربزرگ‌رفتن. و بدون اینها عید کیف ندارد. از آن‌طرف، امسال زندگی‌های زیادی از دست رفت و دیگر دل و دماغی برای بازماندگان نمانده که بخواهند صحبت از عید کنند و منتظرش باشند.
باز اما در این روزهای غم‌زده، دل برخی گرم است و برایشان شگون ندارد که با دلسردی به استقبال سال نو بروند. آنها بی‌صبرانه منتظرند عید را جشن بگیرند و دلشان لک زده است برای صفای صبح سفر در روزهای آغاز بهار. اسفند برای ما با طغیان گونه جدید ویروس انگلیسی کرونا در جنوب آغاز شد و با هشدارهای پی‌درپی مسئولان دور از تصور نیست که موج چهارم بیماری به‌زودی بروز کند. با این وضعیت، شما برنامهای برای عید تدارک دیده‌اید؟ خانه‌نشینی را پیشه میکنید یا برنامه سفر در سر دارید؟ به سراغ مردم رفتیم و از پیش‌بینی آنها و برنامه‌های نوروزی‌شان پرسیدیم.
همین که آب و هوا و محیط‌مان عوض شود، کافی است
سحر می‌گوید که هنوز برای عید تصمیمی نگرفته چون اصلاً نمی‌داند محدودیت‌های جاده‌ای به چه صورت خواهد بود و آیا باز در تعطیلات، منع تردد برقرار می‌شود یا نه. او ادامه می‌دهد: اگر منع تردد باشد که کاری نمی‌شود کرد و دوست هم ندارم با دوز و کلک و دورزدن قانون به جاده بزنم اما اگر منع تردد نباشد، به ویلای خودمان که در یکی از شهرهای شمالی است، خواهیم رفت.
اگر جاده‌ها باز شوند، برنامه سحر این است که از همین‌جا همه چیزهایی را که لازم دارند برای10روز بخرند و مستقیم به ویلایشان بروند. می‌گوید: همین که آب و هوا و محیط‌مان عوض شود، کافی است. آنجا هم هر کاری که اینجا می‌کنیم، انجام خواهیم داد. دوست نداریم به جاهای شلوغ برویم. فقط ممکن است بعضی وقت‌ها از ویلا بیرون برویم و دوری بزنیم یا به جاهای خلوت برویم.
جریمه بشویم یا نشویم، سفرمان را خواهیم رفت
میترا خیلی خسته شده و رک و پوست‌کنده می‌گوید که طاقتش سر رفته و در تعطیلات نوروز به همراه خانواده‌اش هم بیرون خواهند رفت و هم برنامه سفر خواهند گذاشت، حتی اگر مجبور شوند جریمه بپردازند! او ادامه می‌دهد: به عقیده من به هیچ عنوان عید ۱۴۰۰ از لحاظ رفتار مردم شبیه عید ۹۹ نخواهد بود چون مردم بسیار خسته هستند و پیک بعدی در راه باشد یا نباشد برای خیلی‌ها ازجمله خودم مهم نیست! از او می‌پرسم پس به دید و بازدید هم خواهند رفت، جواب می‌دهد: ما خیلی پایه نیستیم؛ هم به‌دلیل اینکه اگر کسی کرونا گرفت پس‌فردا نمی‌روند گردن ما بیندازند و هم اینکه کلاً رفت‌وآمد زیادی با کسی نداریم!
اما مطمئنم مردمی که رفت‌وآمد و فامیل زیادی دارند ابدا مثل سال قبل محدودیت رفت‌وآمد را جدی نمی‌گیرند و می‌روند و می‌آیند و مهمانی هم می‌گیرند! برنامه دیگری که او برای تعطیلات دارد این است که حتماً بخشی از زمانش را استراحت کند و فیلم و سریال‌های روز دنیا را تماشا کند. میترا از قطعی و کندی اینترنت بسیار شاکی است و می‌گوید: در خانه ماندن الزاماتی می‌طلبد. با وجود کیفیت پایین برنامه‌های تلویزیونی و کندی اینترنت که زمزمه گران‌شدنش هم بلند شده، چطور بچه‌ها را در خانه بند کنیم؟! بحث ارسال پارازیت به کنار، من برایم سؤال است که چرا دسترسی به سایت‌های دانلود فیلم مختل شده؟!
حاضر نیستم ریسک کنم
مریم سفت و سخت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی پایبند مانده و می‌گوید: ما همچنان به جز با پدر و مادر و خواهرانم با کسی رفت‌وآمد خانگی نداریم و هر چند سخت است اما اگر کسی بخواهد به مهمانی بیاید، بدون رودربایستی می‌گوییم که در شرایط کرونا معذوریم و خودمان هم مهمانی نمی‌رویم. او هنوز برای عید برنامهای ندارد اما احتمال می‌دهد که مثل پارسال در خانه بمانند.
می‌گوید: با این شرایط بیماری، اصلاً دلم نمی‌خواهد به سفر فکر کنم؛ چه با ماشین خودمان و چه با هواپیما چون به هر حال وقتی سفر می‌رویم باید در جایی ساکن شویم و من حتی اگر بهترین هتل را رزرو کنم، باز هم خیالم راحت نیست و فکر می‌کنم خیلی ممکن است یکی از افرادی که اتاق را تمیز و ملحفه‌ها را عوض می‌کنند، آلوده باشد، یا در رستوران این احتمال که افراد آلوده به ویروس و ناقل آنجا باشند، وجود دارد. برای همین حاضر نیستم این ریسک را بپذیرم که چند روز در سفر خوش بگذرانم و بعد خدای‌ناکرده با بیماری برگردم.
به کارهای عقب‌مانده‌ام می‌رسم
شرایط کرونا و غیرکرونا برای مصطفی فرقی ندارد و عید برای او فرصت فراغتی است که به کارهای عقب‌مانده‌اش برسد؛ برنامه امسالش هم همین است. می‌گوید: معمولاً یکی دو روز را بیکار می‌گذرانم و به دید و بازدید اقوام خیلی نزدیکم می‌روم، بعد از آن، نه حوصله‌اش را دارم نه وقتش را. عید پیش‌رو برای او چندان فرقی با عید 99ندارد. تفاوتش این است که چون پدرش امسال بر اثر سرطان معده از دنیا رفت، طبق رسم محلی مجبور است به‌عنوان پسر بزرگ‌تر چند روز به سوادکوه برود و پذیرای کسانی باشد که برای عرض تسلیت به دیدنشان می‌آیند، وگرنه بقیه نوروز را چه به تهران بازگردد و چه برنگردد، خانه‌نشین خواهد شد و به کارهایش خواهد رسید.
می‌گوید: به‌نظر من کرونا، فرصت خوبی بود تا ببینیم که می‌شود رفت‌وآمدهایمان را کمتر کنیم و وقت را خیلی هدر ندهیم. از آن‌طرف با تورم موجود، بیشتر خانواده‌ها به‌راحتی از پس هزینه مهمانی‌دادن برنمی‌آیند و امیدوارم دید و بازدیدهایمان را خلاصه کنیم. هر قدر هم کرونا شایع باشد و مشغله‌های جورواجور سر کسی ریخته باشد، باز نمی‌توان به‌راحتی از آفتاب بهاری چشم‌پوشید. مصطفی هم تفریح مختصری که برای خودش درنظر گرفته است این است که اگر شرایط مساعد بود، حتماً به کوه بزند و از هوای بهاری لذت ببرد.
دغدغه من مهمان‌های ناخوانده است
مسافرت در عید برای خیلی از پایتخت‌نشینان یعنی اینکه به زادگاه خود و پیش خانواده‌شان در شهرستان برگردند؛ مانند فاطمه که خانواده‌اش ساکن شیراز هستند و او از الان دارد کارهایش را جمع و جور می‌کند تا هر چه زودتر پیش آنها برگردد. می‌گوید: عید 99با استرس بسیار به شیراز رفتم و آنقدر می‌ترسیدم که کوفتم شد. امسال هم نگران شیوع کرونای جدید در خوزستان و سرایت آن به شهرهای اطراف هستم اما خوشبختانه خانواده من خیلی مراعات می‌کنند. دغدغه او مهمان‌های ناخوانده است و می‌گوید: ما روابط متفرقه زیادی نداریم، ترسمان از فامیل است. خانواده دایی‌ام اصلاً مراعات نمی‌کنند و از آن‌طرف وقت و بی‌وقت از لرستان به شیراز می‌آیند و رویمان هم نمی‌شود چیزی به آنها بگوییم.
چند روز پیش خواهرم تلفن کرد و گفت که ۸نفر از آنها همزمان به کرونا مبتلا شده‌اند اما باز صحبت از عیددیدنی و شیرازگردی می‌کنند. خود او سفت و سخت پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کند، می‌گوید: اگر اعلام شود شرایط بحرانی شده است، سفرم به شیراز را کنسل می‌کنم، چون وقتی مثلاً بگویند 10نفر مبتلا هستند درواقع هزار نفر را باید درنظر گرفت و صحبت از وضع بحرانی یعنی واقعاً کنترل از دستشان در رفته است! او ادامه می‌دهد: یک سال است درست و حسابی جایی نرفته‌ام و حتی جرات نکرده‌ام گواهینامه رانندگی‌ام را بگیرم و همه‌‌چیز را به بعد از کرونا و عادی‌شدن شرایط سپرده‌ام. اگر فاطمه بتواند به شیراز برود، به رسم سال‌های گذشته برنامه‌اش این است که با خواهرانش شیرینی عید بپزند و سفره هفت‌سین بچینند اما تأکید می‌کند که نه بازاری می‌رود و نه خرید عید خواهد داشت چون خیلی نگران پدر و مادرش است.
فقط می‌خواهم کمی استراحت کنم
زهرا اصلاً دل و دماغ فکرکردن به عید را ندارد. می‌گوید: خیلی خسته و داغون هستم و شاید همه این کسلی و خستگی‌ام به کرونا مربوط نباشد اما فکر کنم که کرونا به این بی‌حالی و افسردگی من دامن زده است. او و خانواده‌اش برنامهای برای عید ندارند. می‌گوید: عیدهای قبل برنامه سفر می‌چیدیم و چند روزی از خانه بیرون می‌زدیم اما امسال مانند عید قبل با وجود کرونای مرده‌شوربرده تکلیف روشن است؛ سفر نمی‌رویم! او ادامه می‌دهد: حس هیچ تغییری ندارم، حتی خانه‌تکانی هم نمی‌کنم و خرید عید هم نمی‌روم. همسرم هم می‌خواهد سر کار برود.
تنها چیزی که هم‌اکنون زهرا از تعطیلات نوروزی می‌خواهد این است که چون بچه‌هایش 2هفته کلاس ندارند، بتواند کمی استراحت کند. با این شرایط بیماری، اصلاً دلم نمی‌خواهد به سفر فکر کنم؛ چه با ماشین خودمان و چه با هواپیما چون به هر حال وقتی سفر می‌رویم باید در جایی ساکن شویم و من حتی اگر بهترین هتل را رزرو کنم باز هم خیالم راحت نیست. حاضر نیستم این ریسک را بپذیرم که چند روز در سفر خوش بگذرانم و بعد خدای‌ناکرده با بیماری برگردم
سیاست نوروز پیشین دوباره کارگر نمی‌افتد
خدایار خاشع _دبیر انجمن شرکت‌های سرمایه‌گذار: در آزادراه‌هاگذشته می‌تواند بهترین روایتگر و پیشگو برای آینده باشد. تجربه نشان داده که مسئولان ما عموما راحت‌ترین راه و نخستین گزینه را انتخاب می‌کنند. من بر این باورم که نوروز امسال هم محدودیت‌های تردد بین شهری مثل نوروز پارسال اعمال خواهند شد یا حداقل برای تردد بین مهم‌ترین شهرها و با شرایط سخت‌تری نسبت به اسفند‌ماه 99، ادامه پیدا خواهند کرد چراکه سیاستگذار در کشور ما همواره روغن ریخته را نذر امامزاده کرده است. اما من بر این باورم که باید نسبت به مسائل دید همه‌جانبه‌تری داشته باشیم. یک سال از شیوع کرونا در ایران گذشته است و دیگر نمی‌توان ترددها، ممنوعیت‌ها و قوانین محدود‌کننده سال قبل را برای سال بعد به‌کار بست.
مردم خسته و افسرده شده‌اند، کودکان نسل جدید در خانه حبس و تعامل‌های روزمره آنها دچار نقصان و مشکل شده است. در مقابل کم نیست تعداد آنها که از راه سفرکردن مردم ارتزاق می‌کنند و حالا بیش از یک سال است که یا درآمدی نداشته‌اند یا کج‌دار و مریز به زندگی خود ادامه داده‌اند. در تمام دنیا می‌بینیم که دولت‌ها از مشاغل آسیب‌دیده حمایت می‌کنند اما دولت ما -به هر علتی- نمی‌تواند و نخواهد توانست دستگیر دهک‌های کم‌درآمد جامعه باشد. اگرچه من پیش‌بینی می‌کنم تردد بین جاده‌ها به حداقل برسد و سفرهای نوروزی تقریبا امکان‌پذیر نباشد -مگر اینکه آمار مرگ‌ومیر به حداقل ممکن برسد- بر این باورم که نسخه پیشین، پاسخگوی درد ادامه‌دار امروز جامعه ما نیست.
سه‌سناریوی پلیس راهور برای تعطیلات نوروز
سرهنگ عین‌الله جهانی-معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا: همواره در سفرهای نوروزی پای پلیس در میان است. ترددها برای سفرهای نوروزی هنوز مشخص نیست. با وجود آمادگی پلیس در تمام حوزه‌ها، ما منتظر صدور دستورالعمل‌ها از سوی وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا هستیم. برای سفرهای نوروزی و تردد خودروها 3سناریو می‌توان درنظر گرفت: یکی اینکه وضعیت با همین شرایط پیش رود، دیگر اینکه وضعیت عالی شود و کرونا از بین برود و درنهایت نیز می‌توان تصور کرد که وضعیت به‌شدت وخیم خواهد شد. این سناریوها براساس رفتار مردم و مدیریت مسئولان نهایی می‌شوند. ما امیدواریم وضعیت وخیم و پیچیده نشود و وضعیت دوم منتظر شهروندان‌مان باشد.
پلیس راهنمایی و رانندگی این آمادگی را دارد که در هر شرایطی خدمت‌رسانی کند. اگر سفر‌ها و تردد‌های بین شهری آزاد شود حتما با بار ترافیکی سنگینی مواجه خواهیم شد. آینده در گرو رعایت و همراهی مردم است. از نظر من شرایط به همین صورت باقی خواهد ماند و احتمال به وقوع‌پیوستن سناریوی اول بیشتر خواهد بود. ما امیدواریم موضوع کرونا مانند تصادفات رانندگی برای مردم و مسئولان عادی نشود. در تصادف‌های رانندگی روزانه 40نفر جان خود را از دست می‌دهند و متأسفانه این موضوع بسیار عادی شده است. ایراد بزرگ ما عادی‌شدن مسائل است. خیلی زود مسائل اهمیت خود را از دست می‌دهند. مردم باید تلاش کنند تا در نوروز1400 سفر نروند و براساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا عمل کنند نه براساس خواسته‌های خود.
