گیاه زاموفیلیا با نام علمی Zamioculcas zamiifolia و نام انگلیسی Zanzibar gem یکی از مقاوم‌ترین گیاهان آپارتمانی محسوب میشود.
این گیاه از خانواده Araceae میباشد که بومی شرق آفریقا است. این گیاه در دنیا معروف به ZZ میباشد و دارای گونه‌های متفاوت از جمله: بلک و سبز است.
سیستم فتوسنتز این گیاه بر خلاف ظاهر ساکولنتش، CAM میباشد که مانند کاکتوس‌ها عمل میکند. گیاه زاموفیلیا را در مکان‌هایی که نور کمی دارند نیز می‌توان نگهداری کرد. این گیاه برگ‌های متصل به ساقه‌اش مانند پر است که طول ساقه بین ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد. برگ‌ها سبز تیره و براق هستند.
زاموفیلیا دارای ریزوم یا غده‌های متراکم است که با رشد گیاه این غده‌ها تکثیر می‌شوند، در نتیجه گیاه دارای پاجوش‌های بیشتری میشود. در صورت ایده آل بودن شرایط نگهداری، گیاه زاموفیلیا گل می‌دهد. گل آن از نوع اسپاتی و با یک ملیچه است. زیبایی این گیاه به برگ‌های براق و اشکی شکل آن است.
نیاز‌ها و شرایط نگهداری گیاه زاموفیلیا
نور: گیاه زاموفیلیا برای رشد مناسب، به نور کافی احتیاج دارد، گرچه با نور کم نیز این گیاه به زندگی ادامه می‌دهد، در نتیجه با هر شرایط نور سازگار است. نور کم باعث باریک شدن ساقه‌هایش میشود. بهترین شرایط نگهداری، نور متوسط فیلتر شده و دور از تابش مستقیم خورشید است.
میزان آبیاری: یکی از مهمترین عوامل مرگ گیاه زاموفیلیا، آبیاری زیاد است. آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه میشود. ریشه‌های این گیاه مانند غده‌هایی هستند که آب را درون خود نگه می‌دارند. اجازه دهید بین دو آبیاری خاک سطحی گیاهتان خشک شود. زهکشی گلدان باید به نحوی باشد که پس از آب دادن به گیاه، مقدار اضافی از ته گلدان خارج شود.
دما: این گیاه در مقابل تغییرات دمایی نیز بسیار مقاوم است. اما بهترین دما برای نگهداری و رشد گیاه، بین ۲۲ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است. اگر دمای روز بیش از ۳۰ درجه بود، غبارپاشی انجام گیرد. عمل غبارپاشی باید زمانی انجام شود که نور روی گیاه نتابد؛ در غیر این صورت برگ‌های گیاه زاموفیلیا می‌سوزند.
خاک مناسب: گیاه زاموفیلیا به خاکی با زهکشی بالا احتیاج دارد، که آب را به خوبی از خود عبور دهد و فضای فشرده و باتلاقی برای ریشه گیاه فراهم نکند. از خاک‌های مخصوص از ترکیب خاک برگ، کوکوپیت، کمی ماسه و پرلیت استفاده کنید. در لایه زیرین خاک می‌توان از سنگ ریزه یا شن برای زهکش گلدان استفاده کرد.
رطوبت مورد نیاز: با توجه به محیط زندگی این گیاه که دارای رطوبت بالایی است، در نتیجه زاموفیلیا برای رشد بهتر به رطوبت بالایی احتیاج دارد. روش‌های ایجاد رطوبت متنوع است. می‌توان از دستگاه بخور سرد، غبارپاشی و قرار دادن ظرف آب در کنار گلدان برای تامین رطوبت هوای اطراف گیاه استفاده کرد.
کوددهی و تغذیه: این گیاه مانند دیگر گیاهان به تغذیه احتیاج دارد. گیاه زاموفیلیا برای رشد بهتر به کود‌های دارای فسفر و پتاس، بیشتر احتیاج دارد. این نوع کود باعث افزایش تعداد برگ‌ها میشود. یکی از بهترین کود‌هایی که می‌توانید برای گیاهتان تهیه کنید، کود سه ۲۰ است.
عناصر موجود در این کود شامل: مس، آهن، منگنز، مولیبدن، زینک و کلات آهن میباشد که بسیار کامل است. این کود علاوه بر این حاوی نیتروژن، برای فتوسنتز، افزایش بذر و میوه و رشد سریع شاخ و برگ گیاهانتان میشود.
همچنین فسفر، که موجب ریشه زایی بهتر و ازدیاد ساقه و برگ میشود و پتاس، که از ریزش برگ جلوگیری کرده و موجب گلدهی گیاهان و درشت‌تر شدن میوه میشود. روش مصرف آن به این صورت است که: ۴ تا ۶ گرم از پودر کود را در یک لیتر آب حل کنید، ۱۰ تا ۱۴ روز یک‌بار از آن استفاده کنید.
تعویض گلدان: بهترین زمان برای تعویض گلدان، زمانی است که ریشه‌های گیاه از زیر گلدان خارج شود. در بیشتر موارد اصولا گیاه تا زمانی که گلدان کوچک است رشد بیشتری دارد. اما با تعویض گلدان مدتی رشد نمی‌کند؛ این اتفاق طبیعی است و باید مدتی به گیاه اجازه دهید که ریشه‌هایش را با گلدان جدید سازگار کند. گلدان جدید را فقط یک سایز بزرگ‌تر انتخاب کنید. بهترین زمان تعویض گلدان قبل از گرم شدن هوا، یعنی در ماه اسفند یا فروردین است.
نحوه تکثیر گیاه زاموفیلیا
تکثیر این گیاه به دو روش صورت می‌گیرد:
تکثیر از طریق برگ: در این روش باید چند عدد از برگ‌های شاداب، اما کهنه‌تر را انتخاب کنید و آن‌ها را جدا کنید. بهترین بستر کشت برای ریشه دار شدن برگ‌ها، مخلوط خاک ماسه و خاک برگ یا پیت ماس میباشد. سپس قسمت پایینی برگ را در داخل خاک قرار می‌دهیم.
خاک را تا زمان ریشه دار شدن برگ‌ها مرطوب نگه دارید. مدت زمان ریشه دار شدن حدودا ۳۰ روز میباشد. شما می‌توانید برای تسریع در روند ریشه زنی برگ، از نایلون پلاستیکی شفاف جهت پوشاندن ظرف یا گلدان استفاده کنید. روی نایلون حتما سوراخ‌هایی برای تبادل هوا ایجاد کنید.
در برخی موارد ریشه دار شدن برگ گیاه زاموفیلیا بیشتر از یک ماه طول خواهد کشید. بعد از ریشه دار شدن برگ‌ها، شما می‌توانید آن‌ها را به گلدان جدید با ترکیبی از خاک برگ، پیت ماس و پرلیت انتقال دهید. در هفته نخست به آبیاری آن توجه کنید تا گیاه شما جوانه بزند و رشد کند.
تکثیر از طریق ریزوم: گیاه زاموفیلیا دارای ریزوم‌هایی به شکل غده است. شما می‌توانید ریزوم‌ها را با احتیاط جدا کنید و در بستر مناسب کشت بکارید. این روش معمولا ساده‌تر است. اما در روش قبل شما می‌توانید تعداد زاموفیلیای بیشتری تکثیر کنید.
توجه کنید که تمامی قسمت‌های این گیاه سمی میباشد، پس مراقب کودکان یا حیوان خانگی خود باشید تا برگ این گیاه را نجوند.
مشکلات و بیماری‌های زاموفیلیا
زرد شدن و ریزش برگ: اگر برگ‌های پایین زرد می‌شوند و می‌ریزند، کاملا طبیعی است. اگر ریزش برگ غیر طبیعی و زیاد است، علت در میزان زیاد آبیاری شما است.
نوک برگ‌ها قهوه‌ای شده: خشکی بیش از حد محیط نگهداری میتواند باعث قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها شود. رطوبت محیط را با روش‌های ذکر شده محیا کنید.
رنج قیمت این گیاه از ۴۰ هزار تومان تا ۱۴۰ هزار تومان متفاوت است. این گیاه بسیار مقاوم است به همین دلیل افرادی که در نگهداری گیاهان مبتدی هستند می‌توانند از گیاه زاموفیلیا به عنوان اولین تجربه موفق در نگهداری گیاهان آپارتمانی، استفاده کنند.
منبع : فرارو
