نیو صدر: حدود یک هفته است که در سطح شهر تهران، جمعیت زیادی از حشرات دیده میشوند. در ابتدا پروانهها در برخی مناطق خاص از شهر تهران مثل قرچک، پیشوا، ورامین، اسلامشهر و .. ساکن شدند و حالا در مناطقی مثل مرکز شهر تهران هم مشاهده میشوند.
البته پیشتر در شهرهای دیگر ایران هم جمعیت زیادی از پروانهها دیده شده بودند. از اواسط دیماه پارسال، حضور جمعیت بالایی از این پروانهها در جنوب استان سیستانوبلوچستان توسط سازمان محیط زیست گزارش شده بود. جمعیت آنها با گرمترشدن فصل و رفتن به سمت بهار در عرضهای شمالیتر بیشتر و پیشبینی شد که با بهاریشدن مناطق شمالی کشور، پروانهها در تمام این مناطق به وفور یافت شوند.
حتی این موضوع باعث شده تا در چند روز گذشته کارشناسان محیط زیست، دلایل مختلفی را عامل وقوع این اتفاق بدانند. برخی عامل این موضوع را بارشهای بهاری دانستهاند و حتی مدعی شدهاند که تغییراقلیم و گرمایش جهانی در وقوع چنین اتفاقی در تهران بیسابقه نبوده است.
دلیل مهاجرت پروانهها به تهران چه بود؟
اسماعیل کهرم، بومشناس و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در رابطه به علت وقوع این اتفاق، به خبرآنلاین گفت: «پروانه یک موجود بسیار سبک است که با جریانات باد به مناطق مختلف منتقل میشود، کافی است که در یک منطقه بادی با یک قدرتی بوزد و به تهران برسد تا با چنین اتفاقی در این شهر مواجه شویم.»
این اتفاقی است که دقیقا بهار امسال در مناطق مختلف لبنان هم رخ داده.
بادهای سرد اروپا شرقی به همراه آب و هوای عجیب بهاری لبنان باعث شده تا این حشرات در موج مهاجرتشان از آفریقا به اروپا در لبنان ساکن شوند. پیشبینی شده آنها تمام بهار را در این کشور زندگی میکنند و بعد به اروپا برمیگردند.
جریانات هوا این پروانهها را به تهران آورده، حالا هم آنها تخمگذاری میکنند و بعد از چند روز میمیرند. شاید هفته دیگر از تعداد این پروانهها به شدت کم شده باشد.
نبیل نمر استاد دانشگاه کاسلیک لبنان، در این رابطه به نشنال گفت: «علت وقوع این اتفاق در لبنان بادهای سرد و بارشهای شدید بهاری بود و این هم یکی از پیامدهای تغییراقلیم است. در واقع گرم شدن زمین الگوهای بارشی را تغییر داده.»
برخی از کارشناسان ایرانی هم مانند نمر دلیل حضور پروانههای ایرانی را در کشور تغییراقلیم میدانند.
اما کهرم معتقد است که نمیتوان به این سرعت چنین نتیجهگیری کرد. او در این باره توضیح داد: «هرکسی این حرف را زده، از اقلیم بیاطلاع است. وقتی یک بار ۴۰هزار پروانه وارد شهر شده چگونه میتوانیم با قطعیت بگوییم تغییراقلیم رخ داده؟ تغییراقلیم شواهد دیگری دارد، این حرفها از روی بیاطلاعی گفته میشود.»
پروانهها به آفت گیاهی تبدیل میشوند؟
از سویی حضور این حشرات در مناطق مختلف باعث ترس گروهی از کشاورزان هم شده. به طوری که از چند روز پیش که موج پروانهها به مناطق شهری و روستایی قرچک، پیشوا، ورامین، اسلامشهر و پاکدشت را فراگرفته است، بعضی کشاورزان احساس خطر کرده و برای سمپاشی برنامهریزی کردهاند.
کهرم در این باره توضیح داد: «این پروانهها وقتی کرم هستند، شروع به خوردن گیاهان میکنند، اما وقتی به حالت پروانه در میآیند دیگر دستگاه هاضمه ندارند و فقط دستگاههای تولید مثل آنها کار میکند. در نتیجه آنها به هیچ عنوان آفت گیاهی نیستند.»
در واقع این پروانهها به غذای پرندگان تبدیل میشوند و حتی با انجام گرده افشانی تنوع زیستی را افزایش میدهند.
سال بعد منتظر پروانهها باشیم؟
به گفته اسماعیل کهرم، امکان دارد با تخمگذاری این پروانهها بهار سال بعد باز هم شاهد حضور جمعیت زیادی از پروانهها در ایران باشیم.
کهرم در این باره توضیح داد: «به طور کلی پروانه در زندگیش ۴ مرحله دارد، در مرحله اول تخمگذاری انجام میشود بعد از داخل آن یک کرم به دنیا میآید، بعد پیله میبندند و در پایان پروانه به دنیا میآید. این فصل سال بهترین زمان برای تخمگذاری آنها است و به همین دلیل اگر سال بعد باد شدیدی نوزد بچههای این پروانهها را دوباره تهران میبینیم.»
او افزود: «جریانات هوا این پروانهها را به تهران آورده، حالا هم آنها تخمگذاری میکنند و بعد از چند روز میمیرند. شاید هفته دیگر از تعداد این پروانهها به شدت کم شده باشد.»