جعفری
این گیاه بومی اروپای شرقی و آسیای غربی است و به صورت خودرو در سواحل دریای مدیترانه روییده و از این منطقه به سایر كشورهای جهان برده شده است. گیاهی است دو یا چند ساله كه دوره رویش آن كوتاه است. در منازل بهتر است محلهای سایه آفتاب را برای كشت بذر جعفری انتخاب نمائید و همانند شاهی اقدام به كاشت بذر آن نمائید. جعفری نسبت به سرما بسیار مقاوم است بنابراین در مناطقی با آب و هوای خنك بازدهی بهتری خواهد داشت.
یخبندان را تا 7 درجه سانتیگراد تحمل میكند. در مقابل سرما بسیار مقاوم و در برابر خشكی حساس است. برای هر مترمربع یك گرم بذر مرغوب كافی است. رنگ بذر جعفری سبز مایل به خاكستری میباشد. این سبزی دو سال میماند و نیازی به كشت هر ساله آن نیست. زمین محل كشت این سبزی باید نرم، مرطوب و دارای مواد غذائی كافی باشد. پس از چند بار برداشت جعفری باید به آن
50-100 گرم (حدود 4 مشت) كود اوره (شكری) به عنوان كود سرك برای هر 5 مترمربع زمین یا جعبه و گلدان داده شود، سعی كنید این كود را به طور یكنواخت در محل كشت پخش كنید و یكجا پای بوتهها نریزید زیرا این كار باعث سوزاندن و خشك شدن بوتهها میشود. در سطوح كوچك این گیاه را با چاقو برداشت مینمایند.
زرد شدن برگها و كناره برگها به علت كمبود مولیبدن و منیزیم میباشد. پس از هر برداشت برای تقویت آن از كود اَزُته استفاده نمائید. كود دامی نپوسیده برای رشد و نمو این گیاه مناسب نمیباشد و باعث اختلال در رشد آن میگردد.
گشنیز
گیاهی است یكساله، كاشت این سبزی همانند جعفری است. سوختگی كناره برگها و زرد شدن برگهای آن به ترتیب مربوط به كمبود كلسیم و كمبود منیزیم میباشد. بیماریهای مهم آن عبارتند از زنگ كاسنی و سفیدك دروغین.
شوید (شبت)
محل بومی آن آسیای صغیر و اروپای جنوبی بوده و از آنجا به سایر نقاط جهان راه یافته است. گیاهی است چند ساله كه ارتفاع آن به یك متر نیز میرسد و در مقابل سرما مقاوم است. این گیاه در آبوهوای سرد و مرطوب و در زمینهائی با خاك نیمه سنگین بازدهی بیشتری دارد. به تدریج كه هوا گرم میشود، ساقههایش چوبی میشوند. متذكر میگردد این گیاه نسبت به زمینهای رسی كه آب نمیتواند در آن فرو رود، حساس میباشد.
در هنگام كاشت این نكته را در نظر داشته باشید. چنانچه در آب و هوای معتدل كاشته شود بازدهی بیشتری خواهد داشت. طریقه كاشت بذر آن همانند جعفری و گشنیز است. برای هر مترمربع 5/1 گرم بذر مرغوب كفایت مینماید. فاصله بوتهها در كشت خطی یا ردیفی باید 15×35 باشد.
این گیاه را میتوانید در مناطقی كه زمستان چندان سردی ندارد در پاییز هم بكارید و در طول زمستان از محصول آن استفاده نمائید. زمان برداشت شوید، آن را چند سانتیمتر بالاتر از خاك چیده تا بتواند ساقه و برگهای جدیدی ایجاد و رشد نماید.
اسفناج
موطن اصلی این گیاه به صورت خودرو در ایران و افغانستان میباشد و در 2000سال پیش توسط یونانیان و رومیان شناخته شده است، به احتمال قوی اصل آن از ایران است. گیاهی یك ساله است چون ریشه این گیاه تا عمق 140 سانتیمتری خاك نفوذ میكند، بنابراین میتوانید آن را در خاك شور هم بكارید.
از كشت بذر این سبزی در فصلهای گرم خودداری كنید زیرا گرمای زیاد باعث زود به گل و بذر نشستن آن میشود و مقدار محصول نیز كاهش مییابد. در دمای بیش از 15 درجه سانتیگراد رشد آن كاهش یافته و در آب و هوائی خنك بهتر رشد میكند و تحمل آن در یخبندان زیاد است.
بعضی از ارقام آن حتی تا 7 درجه سانتیگراد مقاوم میباشند. دمای شدید و خشك به آن زیان میرساند. بنابراین درنقاطی كه دارای آبوهوائی معتدل هستند میتوان در سال چندین بار اقدام به كشت آن نمود. در بیش از 30 درجه سانتیگراد رشد آن به كلی متوقف میگردد. آن را به صورت خطی و تنك در اوائل بهار و پاییز كاشته و برای هر متر مربع 5/2 گرم بذر مرغوب كافی است. در صورت كشت ردیفی فاصله آنها را 15- 25 سانتیمتر در نظر بگیرید.
این گیاه به آب فراوان نیاز دارد. خاكهای خیلی سنگین و همچنین خیلی سبك برای رشد این گیاه مناسب نیستند. حد وسط این دو مناسبترین خاك برای این سبزی است. از بیماریهای مهم آن سفیدك دروغین، پروانه سفید كلم، شته، آفیدرزتیر از آفات این گیاه میباشد. بهترین كود برای آن كود ازته میباشد.
برای خواندن بخش اول- راهنمای كاشت سبزی در منزل- اینجا کلیک کنید.