زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

فاطمه دانشور؛ عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران

اگر چند ساعت در دل شهر تهران سفر کنیم و با نگاهی موشکافانه وضعیت خیابان‌ها، خانه‌ها، فضای سبز، تابلوهای تبلیغاتی، زیبایی‌های بصری و به طور کلی حال و هوای شهر را رصد کنیم، بی‌شک اولین نکته‌ای که به ذهنمان خطور می‌کند این است که تهران روح ندارد. کلانشهری خاکستری است که بیشتر از آنکه در مسیر توسعه فضاهای سبز و استانداردسازی‌های بصری گام بردارد، در جهت صنعتی و تبدیل شدن به شهری بی‌روحیه و نشاط، قدم‌های پرشتابی بر می‌دارد. مسئله مهمی که به دلیل کثرت وظایف و مسئولیت‌های پرشمار در نگاه بسیاری از دست‌اندرکاران حوزه مدیریت شهری، مغفول مانده است.

اگر این موارد را به میزان آسیبی که برخی شهروندان، به دلیل بی‌توجهی‌ها، به محیط زیست شهری تهران روا می‌دارند در نظربگیریم، در می‌یابیم، پایتخت کلانشهر تنهایی است که رنگ‌اش روز به روز خاکستری‌تر می‌شود و به واسطه این رنگ مرده، هم هوایش آلوده است، هم خاک، صدا و از همه مهم‌تر آب شرب‌اش. در اینجاست که بیش از هر زمان دیگری نقش سازمان‌های مردم نهاد در تغییر حال و هوای شهر و مشارکت‌های شهروندان، خودنمایی می‌کند. چراکه تمامی این مشکلات و کمبود‌ها، در وهله نخست زنان و کودکان و سالمندان و به طور کلی قشر آسیب پذیر را در معرض بروز انواع آسیب‌ها قرار می‌دهد و سپس دیگر شهروندان.

با توجه به اینکه در روزهای پایانی سال کهنه قرار داریم و زمین تا چند روز دیگر، سال نویی را آغاز می‌کند، این مهم را از تک تک زنان می‌خواهم، به شخصه حتی اگر سهم اندکی در حفظ محیط زیست شهرشان ایفا می‌کنند، مواظب باشند در ایام تعطیلات، نه خود، نه کودک و نه همسر و دیگر اعضای خانواده‌شان، خللی برای زیست محیط شهریشان ایجاد نکنند. چراکه جبران آسیب‌ها به مراتب سخت‌تر از وارد کردن هرگونه تخریبی است. به خصوص در روز‌ها و ماه‌های اخیر که به دلیل تغییر اقلیم شهر تهران، محیط زیست (چه حیوانات و چه پوشش سبز و گیاهی)، بیش از هر زمان دیگری نیازمند حمایت شهروندان هستند. این رسم خوشایند که به نوعی مسئولیت پذیری اجتماعی تلقی می‌شود، امروزه در تمام دنیا یکی از شناخته شده و متداول‌ترین مفاهیم و اصولی است که هر فرد متناسب با محیط پیرامون‌اش، رعایت می‌کند و خود را ملزم به ایفای آن می‌داند.

به طوریکه فعالان بین المللی حوزه محیط زیست بر این باورند،‌‌ همان قدر که مدیران نقش غیرقابل انکاری در حفظ، توسعه یا تخریب محیط زیست دارند، شهروندان، به ویژه زنان که نقش بنیادینی در خانواده‌ها ایفا می‌کنند نیز در حفظ یا تخریب فضای سبز موثرند هرچند که کفه سهم مدیران بسیار سنگین‌تر از جایگاه مردمی است. اما هرچه هست، این بقا و حفظ محیط زیست است که حرف اول را می‌زند و این شهر‌ها هستند که چشم انتظار یاری مردم‌اند.