مهندس حسن بنی هاشمی
توجه داشته باشید سبزیها هر چه تازهتر به مصرف برسند خاصیت غذایی بالاتری دارند و چنانچه شرایطی فراهم كنیم كه بتوانیم آنها را در تغذیه روزانه خود، چه به صورت خام و چه آبپز، در اوج تازگی مورد استفاده قرار دهیم،
از تمامی خواص غذایی آنها بهرهمند شدهایم، این شرایط در صورتی فراهم میآید كه ما خود به نحوی در كاشت، داشت و برداشت آنها دخالت داشته باشیم و این كار هم زمانی امكانپذیر میگردد كه بتوانیم مساحتهای كوچكی را كه در اختیار داریم زیر كشت ببریم.
در این حالت، محصول در مناسبترین زمان برداشت شده و در نهایت تازگی به مصرف میرسد و چون این مزرعه كوچك در محل زندگی ما قرار دارد فاصله زمانی از تولید تا مصرف به حداقل ممكن میرسد.
از طرف دیگر چون ما در روند كاشت آن نظارت داشتهایم، میدانیم از چه آبی برای آبیاری و از چه كودی برای تقویت و چه سمهایی و به چه مقدار برای آفتزدایی استفاده كردهایم.
این آگاهی به ما كمك میكند تا محصولی را كه پروراندهایم با شناخت كامل و با اطمینان مصرف كنیم و از ویتامینهای موجود در آن و عطر و طعم آن لذت ببریم، پس از همین امروز اقدام به كاشت سبزیجات نمایید.
جعفری
این گیاه بومی اروپای شرقی و آسیای غربی است و به صورت خودرو در سواحل دریای مدیترانه روییده و از این منطقه به سایر كشورهای جهان برده شده است.
گیاهی است دو یا چند ساله كه دوره رویش آن كوتاه است. در منازل بهتر است محلهای سایه آفتاب را برای كشت بذر جعفری انتخاب نموده و همانند شاهی اقدام به كاشت بذر آن نمایید. جعفری نسبت به سرما بسیار مقاوم است،
بنابراین در مناطقی با آب و هوای خنك بازدهی بهتری خواهد داشت. یخبندان را تا 7 درجه سانتیگراد تحمل میكند، در مقابل سرما بسیار مقاوم و در برابر خشكی حساس است.
برای هر متر مربع یك گرم بذر مرغوب كافی است. رنگ بذر جعفری سبز مایل به خاكستری میباشد. این سبزی دو سال میماند و نیاز به كشت هر ساله آن نیست. زمین محل كشت این سبزی باید نرم، مرطوب و دارای مواد غذایی كافی باشد.
پس از چند بار برداشت جعفری باید به آن 50 تا 100 گرم (حدود 4 مشت) كود اوره (شكری) به عنوان كود سرك (دادن كود به زمین پس از كاشت گیاهان) برای هر 5 متر مربع زمین یا جعبه و گلدان داده شود، سعی كنید این كود را بهطور یكنواخت در محل كشت پخش كنید و یكجا پای بوتهها نریزید، زیرا این كار باعث سوزاندن و خشك شدن بوتهها میشود.
در سطوح كوچك این گیاه را با چاقو برداشت مینمایند. زرد شدن برگها و كناره برگها به علت كمبود مولیبدن و منیزیم میباشد. پس از هر برداشت برای تقویت آن از كود ازته استفاده نمایید.
كود دامی نپوسیده برای رشد و نمو این گیاه مناسب نمیباشد و باعث اختلال در رشد آن میگردد. این گیاه دارای مقادیر زیادی املاح معدنی، كلسیم، آهن، قند و ویتامینهای A و B و مقدار زیادی روغنهای فرار اتری مانند مرستیسن و آپیول میباشد.
گشنیز
گشنیز گیاهی است یكساله كه كاشت این سبزی همانند جعفری است. سوختگی كناره برگها و زرد شدن برگهای آن به ترتیب مربوط به كمبود كلسیم و كمبود منیزیم میباشد.
بیماریهای مهم آن عبارتند از زنگ كاسنی و سفیدك دروغین.
شوید (شبت)
محل بومی آن آسیای صغیر و اروپای جنوبی بوده و از آنجا به سایر نقاط جهان راه یافته است.
گیاهی است چند ساله كه ارتفاع آن به یك متر نیز میرسد و در مقابل سرما مقاوم است. این گیاه در آب و هوای سرد و مرطوب و در زمینهایی با خاك نیمه سنگین بازدهی بیشتری دارد. بهتدریج كه هوا گرم میشود، ساقههایش چوبی میشوند.
متذكر میگردد این گیاه نسبت به زمینهای رسی كه آب نمیتواند در آن فرو رود، حساس میباشد. در هنگام كاشت این نكته را در نظر داشته باشید. چنانچه در آب و هوای معتدل كاشته شود بازدهی بیشتری خواهد داشت.
طریقه كاشت بذر آن همانند جعفری و گشنیز است. برای هر مترمربع 5/1 گرم بذر مرغوب كفایت مینماید. فاصله بوتهها در كشت خطی یا ردیفی باید 35×15 باشد. این گیاه را میتوانید در مناطقی كه زمستان چندان سردی ندارد در پاییز هم بكارید و در طول زمستان از محصول آن استفاده نمایید.
زمان برداشت شوید، آن را چند سانتیمتر بالاتر از خاك چیده تا بتواند ساقه و برگهای جدیدی ایجاد و رشد نماید. مهمترین بیماریهای این گیاه، زنگ شوید، ویروس مورائیك یونجه، قارچ فوزاریوم و ویروس C.M.V میباشند.