تحریریه خدمات شهری
گل از دیرباز یكی از پایه های اصلی در موضوعات فضای سبز و زیباسازی بوده است. نگاهی اجمالی به محیط شهری اعم از میادین، پاركها، حاشیه اتوبانها و محوطه سازی اماكن عمومی بیانگر این واقعیت است كه تزئین محیط شهری بدون گل ممكن نبوده و یا بسیار سخت میباشد.
به طوری كه امروزه صنعت پرورش گل به عنوان یك واقعیت مهم و ضروری و مورد نیاز در كنار سایر فعالیتهای مدیریت شهری جایگاه ویژهای را در زیباسازی به خود اختصاص داده است. از این رو ضرورت دارد تا باشناخت انواع گل و واریتههای آن، پرورش و نگهداری، آفات و همچنین نحوه كاربرد آنها در آرایش و زیباسازی فضای شهر از این نعمت ارزشمند خدادادی به نحوه شایسته در زیبایی هرچه بیشتر محیط پیرامونی خود بهره گیریم.
كوشش های جهانی برروی ایجاد محیط طبیعی وحفظ محیط زیست باایجاد پارك ها، فضای سبز وگلها دراكوسیستم های بزرگ متمركز شده كه شهرها نیزیكی از این اكوسیستم های بزرگ است وباید به سمت ایجاد توسعه پایدار شهری سوق داده شوند.پایداری شهرها اساسا براجزای ساخته شده محیط شهری استوار است كه توجه بیشتر به اجزای طبیعی وفضاهای سبز شهری رامی طلبد. دراین میان گلها می تواند نقش بسزا وعمده ای درزیباسازی شهرها داشته باشند.
گلها میتوانند با رنگهای گوناگون خود چمنها و بناهای سنگی رابیارایند. حتی اگر گلها به خودی خود جنبه تزئینی نداشته باشند، می توان آنها را در تركیب با درختان و بوته ها و روی چمنها بیشتر به رخ كشید. بدین منظور نشریه خدمات شهری كه بیشتر مخاطبان آن در حوزه شهرداریهای كشور فعالیت میكنند در نظر دارد در هر شماره نسبت به معرفی گونههای مختلف از گلها كه كاربرد موثر و مفیدی در زیباسازی شهر دارند اقدام كند.
به همین منظور در این شماره سعی كردیم تا عزیزان خواننده را با تاریخچه گل رز و انواع آن آشنا كنیم. انشالله در شمارههای آتی نیز به چگونگی پرورش، نگهداری و كاربرهای آن در محیطهای شهری سخن خواهیم گفت. گل رز قرنهاست كه مورد توجه و ستایش بشریت قرار گرفته و حتی گاه بر سر آن جدال پیش آمده است. ولی در حال حاضر، شاهد پرورش آن در تمام نقاط دنیا هستیم.
كشف بقایای گل رز مربوط به ادوار گذشته، نشان از قدمت میلیونها ساله و تعلق آن به نیمكره شمالی كرهزمین دارد؛ با این حال، تقریباً آن گونهها توسط مهاجران به آفریقای جنوبی، آمریكای جنوبی، استرالیا و نیوزیلند منتقل شده است.
رزهای باستانی
انسانهای اولیه علاقه فراوانی به گل رز وحشی داشتند، زیرا این گل دارای گلبرگهای شیرین و میوهی خوشمزه است و احتمالاً پرورش این گیاه 5000 سال پیش در چین كه هماكنون به سرزمین عراق تبدیل شده، آغاز گردیده است. در ایلیاد (داستان حماسی هومر) كه به 1200 سال پیش از میلاد مسیح برمیگردد، آمده است كه سپر آشیل (Achille) قهرمان داستان، در جشن پیروزیش بر هكتور با گلهای رز تزئین شده بود و همچنین، بدن هكتور را قبل از مومیایی كردن با روغن گل رز معطر و تدهین كردند.
مورخان یونانی اشارههای فراوانی به گل رز كردهاند؛ بهخصوص رز گالیكا (Gallica) كه جد تمامی گلهای رز اروپایی است. رز آپوتكری (Apothe corys Rose) یا داماسك قرمز (Red Damask) و از جمله آفیسینالیس (Officinalis) برای اروپائیان منبع اولیه و اصلی روغن گل رز و داروهای شفابخش بود، تا زمانی كه گونههای دیگری از رز در آسیای شرقی شناخته شد.
كلیساهای اولیه، گل رز را به عنوان نمادی از تباهی محكوم كرده بودند، زیرا اعتقاد داشتند كه سقوط امپراتوری روم به خاطر توجه بیش از اندازه نرو (Nero) به این گل بود. افراط او در توجه به گل رز، وحشتناك و خجالتآور بود. گفته میشود كه چندین تُن رز برای برگزاری ضیافتهای فراوانش فراهم میكرد. بالشها و پشتیهایی كه مهمانها روی آن مینشستند، با گل رز پر میشد.
همچنین، مقدار زیادی از گلها را پرپر می كرد و بر سر میهمانانش در مجالس عیش میریخت و دوش گلاب بر سر آنان میگرفت. حتی گفته میشود یك نفر از شركتكنندگان در این مجالس خفه شده بود. گل رز نماد موفقیت و پیروزی در عصر روم بود. میلیونها گلبرگ گل رز را در مفتول برنجی به هم میبافتند و تاج گل و تاج سر درست میكردند.
در نتیجه، كشاورزان باور داشتند كه منفعت بیشتر در پرورش گل رز است تا كاشتن محصولات غذایی و این یك تصور غلط بود كه توسط شاعر رومی، هورس (Horace) و دیگر روشنفكران آن زمان بهوجود آمده بود...
برای خواندن بخش دوم- تاریخچه گل رز- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- تاریخچه گل رز- اینجا کلیک کنید.