زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

چكيده
اين مقاله به ارائه نتايج بررسي‌ها و قابليت‌‌سنجي‌هاي انجام‌شده در جهت تعيين ميزان انرژي الكتريكي قابل استحصال از مركز دفن زائدات جامد شهر شيراز مي‌پردازد. بر مبناي مطالعات ميداني و تعيين ميزان و تركيب زائدات دفن‌شده در اين دفنگاه، ميزان بيوگاز و انرژي الكتريكي قابل استحصال توسط نرم‌افزارهاي استاندارد محاسبه و برآورد گرديده و نتايج با شرايط دبي سنجي واقعي موجود در دفنگاه مقايسه و كاستي‌هاي مديريت دفن زائدات در جهت توليد انرژي الكتريكي مشخص و در نهايت، مكان مناسب جهت احداث نيروگاه در سايت دفنگاه تعيين شد. بر اساس نتايج مطالعات مقرر گرديد نيروگاه با موتور ژنراتور غيركانتينري بيوگازسوز با ظرفيت 1065 كيلووات در بالاترين نقطه جاده، يعني ضلع غربي دفنگاه، همجوار آتشدان شماره 9 سايت دفن زباله‌هاي شهر شيراز احداث گردد. اين مطالعات بر اساس همكاري‌ في مابين سازمان انرژي‌هاي نو ايران (سانا)، پژوهشگاه نيرو و سازمان بازيافت شيراز صورت گرفته است.

چكيده: دفنگاه، استحصال انرژي، الكتريسيته، پتانسيل سنجي، شيراز

1. مقدمه
اين طرح به عنوان نخستين نمونه در كشور، در قالب همكاري مشترك سازمان انرژي‌هاي نو ايران (سانا)، پژوهشگاه نيرو و سازمان بازيافت شيراز، مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت و هدف آن توليد انرژي الكتريكي از بيوگاز ناشي از تجزيه بي‌هوازي زباله‌هاي مدفون در محل دفن زباله شهر شيراز بود. انجام مطالعات ميداني و نتايج به دست آمده از پايش در سايت با نتايج مدل‌سازي مقايسه و در نهايت ظرفيت قابل اطمينان استحصال انرژي در 10 سال آينده تعيين شد. در اين مطالعه از مدل استاندارد «LandGEM» با بهينه سازي و بومي سازي پارامترهاي اصلي آن همچونk  و  Lo استفاده گرديد. استفاده از نتايج آزمايشگاهي نيز در اين مطالعه اهميت زيادي دارد.
 2. وضعيت موجود
دفنگاه شهر شيراز در حدود 20 كيلومتري جنوب شرقي شهر و در مسيرجاده  شيراز- سروستان- فسا در محلي بنام «برم شور» واقع شده است. اين دفنگاه بنا به آمار موجود، از سال 1376 محل دفن بهداشتي زباله‌هاي اين شهر بوده است. بنا به گزارش سازمان بازيافت شيراز، از سال 1376 تا آغاز 1380، در حدود 850 هزار تن زباله طي چهار سال در دفنگاه «برم‌شور» دفن گرديده است. اين رقم معادل ميانگين 590 تن زباله در روز است كه در يك دوره 48 ماهه در محل دفن شده است. جرم حجمي زباله دفن‌شده، kg/m3800 برآورد گرديده است. جرم زباله توليد شده در شهر شيراز كمي بيشتر از جرم ورودي به محل دفن زباله مي‌باشد. آمارها نشان مي‌دهند، در سال 80-1379 روزانه 8/715 تن زباله به طور  ميانگين توليد شده كه از اين مقدار، 6/708 تن در روز  زباله خانگي، 1/2 تن سرشاخه‌ها و زائدات باغباني و 14/5 تن زباله‌هاي عفوني و بيمارستاني بوده است. بر اساس آزمايش‌ها و اندازه‌گيري‌هاي انجام‌شده در شهر شيراز،  تركيب زباله اين شهر در يك دوره نمونه‌برداري از 1379 تا 1380 به صورت جدول 1 مي‌باشد.
جدول 1- تركيب فيزيكي زباله خانگي شهر شيراز
درصد جزء تشكيل دهنده    مواد فسادپذير    كاغذ و مقوا    پلاستيك    شيشه    فلزات     ساير مواد
ميانگين    42/70    34/9    7/13    1/1    12/1    95/3

3. سنجش كيفي و كمي گاز محل دفن و برآورد پتانسيل انرژي
نخستين بخش از طرح جمع‌آوري گاز دفنگاه در محدوده‌اي واقع در بخش غربي سايت دفن زباله شهر شيراز انجام گرفته است. سامانه جمع‌آوري گاز محل دفن زباله به صورت غيرفعال طراحي شده است. اين سامانه (سيستم) كه از ليفت سوم دفن زباله (لايه مربوط به سال 1378) احداث گرديده، به صورت لوله‌هاي مشبكي است كه درون زباله‌ها كار گذاشته شده و گاز به درون آنها جريان مي‌يابد. همان گونه كه در شكل 1 ديده مي‌شود، خروجي لوله‌هاي استخراج گاز در حاشيه غربي سلول دفن قرار گرفته‌اند.

شكل 1 - جايگاه سامانه جمع‌آوري گاز در دفنگاه شيراز

در بررسي‌هاي صحرايي بر روي گاز محل دفن زباله شيراز، شدت جريان گاز، درصد حجمي متان، دما و فشار گاز اندازه‌گيري و نتايج آن به تفكيك هر آتشدان در جدول 2 ارائه شده است.

جدول2 - نتايج سنجش گاز دفنگاه در آتشدان‌هاي دفنگاه شيراز(مرداد1383)
شماره آتشدان    vavg
 (m/s)    قطر دروني (mm)    شدت جريان
(m3/hr)    درصد اكسيژن
% v/v    درصد متان
% v/v    دماي گاز
° C    ملاحظات
1    -    160    -    -    -    -    گاز خروجي نداشت
2    -    160    -    7/4    5/43    7/33    سرعت گاز درحد صفر
3    -    160    -    1/2    48    8/32    سرعت گاز درحد صفر
4    0.35    160    25.33    0/2    48    7/34   
5    -    160    -    0/2    5/39    -    سرعت گاز درحد صفر
6    -    160    -    -    -    -     گاز خروجي نداشت
7    0.38    160    27.51    4/1    5/50    5/34   
8    0.34    160    24.61    5/3    5/46    7/36   
9    0.69    160    49.94    5/1    5/50    2/34   
10    0.75    160    54.29    4/1    5/50    59    گرماي باقيمانده از شعله
11    0.90    160    65.14    1/1    48    8/36   
12    -    160    -    -    -    -     گاز خروجي نداشت
13    0.53    160    38.36    3/1    46    34   
14    0.56    160    40.53    1/1    5/47    5/35   
15    0.55    160    39.81    9/0    5/47    8/35   
16    -    160    -    -    -    -     گاز خروجي نداشت
17    0.5    160    36.19    0/1    48    9/42   
18    0.31    160    22.44    1/1    5/44    6/34   
جمع شدت‌جريان     15/424               


درصد متان در اين گاز نيز اندازه‌گيري شد كه حدود 52%  و دبي گاز توليدي در حدود 23 ليتر در دقيقه همچنين غلظت سولفيد هيدروژن توسط دستگاه پلي‌تكتور G-750 در خروجي همه آتشدان‌ها اندازه‌گيري شد كه بجز يك آتشدان با غلظت  ppm97 ، باقي آتشدان‌ها همگي بيش از  ppm113 سولفيد هيدروژن در گاز خروجي خود داشتند. نتايج ميانگين اين اندازه‌گيري‌ها در جدول 3 ارائه شده است.

جدول 3 - نتايج تحليل نمونة گاز دفنگاه شيراز
تركيب    متان    دي اكسيد كربن    نيتروژن    اكسيژن    سولفيد هيدروژن    آمونياك    منواكسيد كربن
درصد حجمي    61    24    13    2    Ppm 15    ناچيز    ناچيز


شدت جريان گاز دفنگاه شيراز برحسب Nm3/hr محاسبه شده و  نتايج در جدول 4 ارائه گرديده است:

جدول 4 - شار حجمي گاز دفنگاه شيراز در شرايط متعارفي*
آتشدان    دبي صحرايي    دما    دبي نرمال    درصد متان
    Q2 (m3/hr)    T2 (°K)    QN (Nm3/hr)    pCH4  (% v/v)
4    25.33    307.7    20.3    48
7    27.51    307.5    22.0    50.5
8    24.61    309.7    19.6    46.5
9    49.94    307.2    40.0    50.5
10    54.29    332    40.3    50.5
11    65.14    309.8    51.8    48
13    38.36    307.0    30.8    46
14    40.53    308.5    32.4    47.5
15    39.81    308.8    31.8    47.5
17    36.19    315.9    28.2    48
18    22.44    307.6    18.0    44.5
جمع    424.15        335.2    Avg. =48.2

*در جدول بالا، تنها آتشدان‌هاي فعال منظور شده‌اند   
شدت‌جريان (دبي) عملي و متعارفي دفنگاه شيراز در تابستان1383 و با 50% حجمي گاز متان برابر با  Nm3/h 2/323 است. در گام بعدي، بر اساس جرم زباله موجود در حجم تحت تأثير سامانه‌هاي استخراج گاز دفنگاه شيراز، كه در سطح تأثير سامانه استخراج گاز قرار دارد، روند توليد گاز مدل‌سازي شد. در اين بخش نيز پيش‌بيني روند توليد گاز با استفاده از مدل «LandGEM» انجام شده و حالت‌هاي زير ( جدول 5 ) در مدل‌سازي منظور مي‌گردند:

 جدول 5 – پارامترهاي موثر در تعيين پيش‌بيني توليد گاز
    واحد    حالت (1)    حالت (2)    حالت (3)
توان توليدگاز Go    Nm3/ton    142    142    142
ضريب k1    1/yr    0.086    0.065    0.05
جرم زباله     تن    523600    523600    523600
لايه‌هاي زباله         1382  -1378        1382 – 1378    1382 - 1378

مقايسه شار اندازه‌گيري‌شده با نتايج مدل‌سازي روند توليد گاز خروجي از دفنگاه شيراز بر اساس مدل «LandGEM» نيز در نمودار 2 ديده مي‌شود.

نمودار 1- مقايسه مقادير پيش‌بيني‌شده و اندازه‌گيري‌شده براي شدت‌ جريان گاز خروجي در دفنگاه شيراز
بر اساس مدل LandGEM
در اين نمودار نيز مشاهده مي‌شود كه شار اندازه‌گيري‌شده نسبت به مقادير پيش‌بيني‌شده توسط مدل LandGEM، با ضرايب بيوكينتيك yr-1 05/0 ، 065/0 و 086/0  به ترتيب: 80% ، 64% و 50% مي‌باشد.
با توجه به اينكه در عمل شش عدد از آتشدان‌ها گاز خروجي نداشتند، نمودار فوق نشان مي‌دهد كه شدت جريان حقيقي گاز دفنگاه در محل دفن شيراز، سازگاري بيشتري با نتايج مدل‌سازي با ضريب توليد متان(ضريب تجزيه‌پذيري) k=0.086 دارد.
اختلاف ميان مقادير پيش‌بيني‌شده بر اساس مدل و مقادير حقيقي اندازه‌گيري‌شده به عوامل گوناگوني بستگي دارد. عوامل خطا در اين محاسبات عبارتند از: خطا در برآورد جرم زباله مدفون، يكنواخت نبودن رطوبت در زباله‌ها و عدم يكنواختي در بارندگي و نفوذ رطوبت به زباله‌هاي مدفون، توزيع ناهمگون مواد آلي در زباله‌ها و وجود تركيبات بازدارنده و عوامل فيزيكي انسداد حركت گاز، نبود لايه پوشش نفوذناپذير در محل دفن و امكان فرار گاز از ديواره‌ها و شيب‌هاي جانبي، وجود درز و ترك در خاك پوشش نهايي و امكان فرار گاز از ميان آنها، كارايي پايين كانال‌هاي افقي جمع‌آوري گاز به نسبت چاهك‌هاي قائم در استخراج گاز دفنگاه.
4. برآورد آهنگ انرژي ناخالص در زمان حال
با توجه به اطلاعات فوق، شدت‌جريان (دبي) طبيعي گاز خروجي از محل دفن در سال 1383،  برابر Nm3/h335 و ميانگين وزني درصد متان، 2/48% به دست آمد.
بر اين اساس، ميانگين ارزش گرمايي گاز دفنگاه شيراز Mj/Nm3 5/17 مي‌باشد. آهنگ انرژي ناخالص گاز دفنگاه شيراز در سال 1383  برابر است با:
335.2 Nm3/h x 17.5 MJ/Nm3 = 5865 MJ/h
اين مقدار انرژي برابر با 1630 كيلووات ساعت انرژي ناخالص است. توان الكتريكي قابل نصب فعلي، با در نظر گرفتن بازده(راندمان) الكتريكي قابل محاسبه مي‌باشد و نتايج در شكل 3 نشان داده شده است.
نمودار 2- توان الكتريكي بالقوه در دفنگاه شيراز در سال 1383
درباره نمودار 2، بايد گفت كه فرضيات انتخاب‌شده براي بازده (راندمان) الكتريكي برمبناي تجارب و داده‌هاي موجود در مراجع هستند كه:
موتور- ژنراتور‌هاي بيوگازسوز پيشرفته: بازده حدود 35% (گاهي تا 39%)
موتور- ژنراتور‌هاي بيوگازسوز معمول: بازده حدود 30%
موتور- ژنراتور‌هاي دوگانه‌سوز (ديزل و بيوگاز يا بنزين و بيوگاز): بازده حدود 20%
با توجه به اينكه گاز دفنگاه يك منبع انرژي با كاركرد پيوسته است، ضريب ظرفيت براي بهره‌برداري از اين منبع انرژي مقدار بالايي است و در مراجع بين 80% تا 95% عنوان شده است. كه در اين مقاله مقدار ضريب‌ ظرفيت 85% در اين مقاله توصيه مي‌شود كه معادل با 7500 ساعت كاركرد مفيد سالانة واحد تبديل انرژي به برق مي‌باشد.
در اينجا با استفاده از داده‌هاي مربوط به دفنگاه شيراز (جرم زباله مدفون شده در سطح موثر، توان نظري توليد گاز، ضريب ثابت توليد متان k و سن زباله‌هاي دفن‌شده) نتايج برآورد آهنگ ناخالص انرژي در سال‌هاي 1383 و 1394 خورشيدي به وسيلة مدل‌هاي گوناگون و در شرايط مختلف به دست آمده است تا با نتايج اندازه‌گيري‌هاي ميداني مقايسه شود. هدف اين مقايسه آن است كه يك پيش‌بيني قابل اعتماد از شدت جريان حقيقي و ‏آهنگ حقيقي انرژي ناخالص در سال 1394 بدست آيد.
با توجه به نمودار 1، ضريب ثابت k=0.086 به عنوان مناسب‌ترين گزينه كه بالاترين سازگاري را با شدت جريان اندازه‌گيري‌شده در دفنگاه شيراز دارد، انتخاب شده و در محاسبات مدل LandGEM  به كار رفته است.
در بحث پيش‌بيني شدت‌جريان توليد گاز در سال 1394، دو برنامه (سناريو) مطرح گرديد. نخست آنكه تا پايان سال 1382 تنها از گاز خروجي لايه‌هاي دفن‌شده استفاده  شود و برنامه دوم آنكه لايه‌هاي دفن‌شده آينده نيز مجهز به سامانة استخراج گاز دفنگاه شوند و گاز خروجي به سامانة موجود بپيوندد كه در اين صورت شدت‌جريان گاز در سال 1394 افزايش قابل توجهي خواهد داشت و بايد به وسيله مدل‌سازي تعيين شود. با توجه به سياست‌هاي سازمان بازيافت شيراز در اجراي سامانه‌هاي جمع‌آوري گاز دفنگاه، احتمال اجراي برنامة دوم بيشتر است.
 بنابراين، براي مدل‌سازي و پيش‌بيني روند توليد گاز در برنامه دوم، ابتدا با استفاده از داده‌هاي جدول 5 ، جرم زباله‌هاي دفن‌شده از سال 1383 تا پايان 1389 برآورد ‌شد، سپس با فرض اينكه 75% از زباله‌هاي دفن شده در اين سال‌ها، در سطح موثر سامانه جمع‌آوري گاز دفنگاه قرار گيرند، مدل‌هاي پيش‌بيني روند توليد گاز دفنگاه تهيه گرديد. (فرض بر آن است كه توان نظري توليد گاز دفنگاه و ضريب بيوكينتيك توليد گاز در خلال سال‌هاي آينده ثابت بمانند).
جدول 6 - پيش‌بيني شدت جريان توليد گاز دفنگاه  شيراز در سال 1394
برنامه نخست‌ (عدم گسترش شبكه جمع‌آوري گاز)
محل    مدل    IRLFGM
k=0.086 , Go=142 Nm3/ton , CH4=50%    LandGEM
k=0.086, Lo=71 Nm3/ton , CH4=50%
شيراز    نتايج    شار توليدگاز    شار استخراج گاز  Nm3/h    شار توليدگاز    شار استخراج گاز Nm3/h
    سال    Nm3/h    Eff.= 65%    Eff.= 50%    Eff.= 40%    Nm3/h    Eff.= 65%    Eff.= 50%    Eff.= 40%
    1383    549.8    357.3    274.9    220    647.3    420.7    323.6    258.9
    1394    247.2    160.7    123.6    99    252.3    164    126.1    100.9
    نسبت 94 به  83    45 %    39 %


جرم موثر زباله‌هاي دفن‌شده براي محاسبات مدل‌سازي در جدول 7 آمده است.

جدول 7 - داده‌هاي به كاررفته براي مدل‌سازي روند توليد گاز دفنگاه شيراز در درازمدت
سال    جرم موثر زباله (تن)     توان نظري توليد گاز (Nm3/ton)    ضريب بيوكينتيك k  (1/yr)
1378    64800    142    086/0
1379    64800    142    086/0
1380    85300    142    086/0
1381    148200    142    086/0
1382    160500    142    086/0
1383    207000    142    086/0
1384    211600    142    086/0
1385    216000    142    086/0
1386    220000    142    086/0
1387    225000    142    086/0
1388    230000    142    086/0
1389    234000    142    086/0

با دقت در نمودار شكل 3 ديده مي‌شود كه پيش‌بيني اوج شدت جريان گاز به وسيله مدل LandGEM مستقل از مقدار ضريب k مي‌باشد و در هر حال، حداكثر شدت جريان گاز دفنگاه بلافاصله پس از دفن آخرين لايه زباله رخ داده و سپس جريان گاز شروع به افت مي‌كند. اين امر ناشي از معادلة رياضي منتخب به عنوان اساس محاسبات اين مدل است. در اين معادله فرض بر آن است كه روند توليد گاز بلافاصله از كل گاز قابل توليد توسط جرم مشخصي از زباله، آغاز شده و به تدريج كاهش مي‌يابد و تنها روند كاهش (سرعت افت شدت جريان گاز) بستگي به ضريب k دارد و هر چه اين ضريب بالاتر باشد، مقدار گاز توليدشده سريع‌تر افت مي‌كند و برعكس.
نتايج پيش‌بيني روند توليد گاز بر اساس برنامه دوم، در نمودار 3 به نمايش درآمده‌اند.

نمودار 3- پيش‌بيني شدت‌جريان گاز دفنگاه شيراز بر اساس برنامه دوم (گسترش شبكه جمع‌آوري گاز)
هدف از ارائه اين داده‌ها آن است كه بر اساس شدت جريان اندازه‌گيري‌شده در سال 1383، شدت جريان حقيقي و قابل اعتماد گاز دفنگاه و آهنگ انرژي ناخالص در سال 1394 برآورد شود. اگر فرض كنيم كه شدت جريان حقيقي (گاز قابل استخراج) در اين محورها روندي شبيه اين مدل داشته باشد، مي‌توان بر اساس نسبت نتايج سال1394 به 1383، كه در جدول پيش‌بيني نتايج ( جدول 6 ) آورده شده است، و ضرب آن در مقادير حقيقي سال 1383، شدت جريان و آهنگ انرژي قابل اعتماد در سال 1394 را تخمين بزنيم. ابتدا براي برنامه (سناريو) اول، اين‌كار انجام شده و سپس براي برنامه دوم به همين روش عمل مي‌گردد. نتايج در نمودار‌هاي شكل 5 و 6 ارائه شده است. 
الف - ميزان انرژي ناخالص برحسب مگاژول        ب- ميزان انرژي ناخالص برحسب مترمكعب در ساعت

نمودار 5- برآورد روند آهنگ انرژي ناخالص گاز دفنگاه شيراز بر اساس برنامه نخست
براي برآورد شدت جريان قابل اعتماد گاز دفنگاه در سال 1394 از روش برازش منحني استفاده  شده است. نمودارهاي شكل 4 و 5 اين موضوع را بهتر روشن مي‌كنند. در اين نمودار ديده مي‌شود روند پيش‌بيني‌شده توسط دو مدل، از سال 1384 (2005 ميلادي) به بعد، بسيار به هم نزديك مي‌شود. منحني الگوي توليد گاز در محور شمالي به گونه‌‌اي برازش شده كه از مقدار اندازه‌گيري‌شده در سال 1383 (2004) گذر كند و اين منحني نشان مي‌دهد كه در سال 1394 (2015) مي‌توان شدت جريان Nm3/h145 را با درصد متان50% در اين محور انتظار داشت. به همين ترتيب، با استفاده  از ارزش گرمايي گاز دفنگاه مي‌توان نمودار روند تغيير آهنگ انرژي ناخالص را براي حالت بالا تهيه نمود. براي برنامه (سناريو) دوم نيز به همين روش عمل شده و برآورد آهنگ انرژي ناخالص در آن حالت در نمودار 5 ديده مي‌شود.
نمودار 5- برآورد روند آهنگ انرژي ناخالص گاز دفنگاه شيراز بر اساس برنامه دوم
از نمودار 5 مي‌توان دريافت كه در صورت اجراي برنامه دوم، يعني گسترش شبكه جمع‌آوري گاز دفنگاه براي زباله‌هاي دفن‌شده تا پايان سال 1389، آهنگ انرژي گاز دفنگاه شيراز افزايش بسيار چشمگيري خواهد يافت و توان الكتريكي قابل نصب را نيز به همين نسبت بالا خواهد برد.
5. نتيجه‌گيري‌: برآورد توان قابل نصب در دفنگاه فعلي شيراز
در صورت اجراي برنامه نخست، توان الكتريكي امكان‌پذير تا سال1394 بر اساس راندمان‌هاي مختلف ارائه شده‌است:

نمودار 6 - روند تغييرات توان قابل نصب در دفنگاه شيراز بر اساس برنامة گسترش شبكه جمع‌آوري گاز دفنگاه
براي برنامه دوم، يعني گسترش شبكه جمع‌آوري گاز دفنگاه تا پايان 1389، با استفاده از نمودار 5 مي‌توان روند تغييرات توان الكتريكي امكان‌پذير را براي سال‌هاي مختلف ترسيم نمود. از نمودار 6 چنين دريافت مي‌شود كه نصب و راه‌اندازي نيروگاه بيوگازسوز  با توان الكتريكي در حدود 670 كيلووات، از سال 1384(2005) تا سال 1402(2023) ، و توان الكتريكي حدود 1065 كيلووات از سال 1386(2007) تا سال 1396(2017)، در محل دفن زباله شيراز امكان پذير مي‌باشد.
با مقايسه دو برنامه به راحتي مي‌توان فهميد كه گسترش شبكه جمع‌آوري گاز دفنگاه تا پايان سال 1389، از ديدگاه نصب توان الكتريكي، برتري چشمگيري بر عدم گسترش شبكه دارد، به گونه‌اي كه با عدم گسترش شبكه جمع‌آوري گاز، توان الكتريكي قابل اعتماد تا سال 1394 تنها 220 كيلووات و در صورت گسترش شبكه، توان الكتريكي قابل اعتماد تا همين سال برابر 1298 كيلووات خواهد بود.
براي دستيابي به توان الكتريكي برآوردشده، اجراي خط لوله جمع‌كننده به تناسب گسترش شبكه جمع‌آوري گاز آتشدان‌هاي فعال، پيش‌نياز كار است و در گام‌هاي بعدي بايستي ايستگاه تقويت فشار به منظور مكش گاز از شبكه‌هاي استخراج گاز و تأمين فشار لازم براي انتقال، سيستم پالايش گاز دفنگاه (شامل حذف رطوبت، سولفيد هيدروژن اضافي، تركيبات سيليسي (موسوم به سيلوگزان‌ها) و درصورت لزوم تركيبات كلره و ايستگاه پايش (اندازه‌گيري شدت جريان، درصد متان، دما، رطوبت و فشار گاز) ايجاد شود. با توجه به اهميت كيفيت گاز دفنگاه، آتشدان‌هايي از ديدگاه كيفيت گاز شايستگي جمع‌آوري گاز را دارند كه درصد متان در گاز خروجي آنها بيش از 40 درصد باشد.
نكتة بسيار مهم ديگري كه بايد به آن اشاره شود، اهميت روند تجزيه زباله‌ها و توليد گاز است. بديهي است آگاهي از روند حقيقي توليد گاز، نيازمند شناخت درست روند تجزيه زباله‌ها در شرايط حاكم بر دفنگاه شيراز مي‌باشد. اين كار از راه مطالعات ميداني بر روي سلول‌هاي پايلوت و ثبت دقيق شدت جريان توليد گاز به ‌صورت پيوسته صورت مي‌گيرد و در كنار آن بايد اطلاعات محيطي از قبيل دما، فشار، بارش، دماي درون زباله‌ها، فشار گاز درون سلول دفن و … اندازه‌گيري و ثبت شوند. پس از گذشت چند سال، از روند تغييرات توليد گاز مي‌توان به روند تجزيه زباله و در نتيجه، به ضريب كينتيك توليد گاز (k) پي برد كه همان‌گونه كه ديده شد، در محاسبات از اهميت زيادي برخوردار است.
در اين مطالعات، مشخصات فني انواع موتور- ژنراتورهاي موجود در بازار جهاني كه ويژة بيوگاز و گاز دفنگاه طراحي و ساخته شده‌اند، مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت و اولويت‌بندي موتور-  ژنراتور‌هاي تجاري موجود به شرح جدول 8 ارائه گرديد:

جدول 8 – اولويت‌بندي موتور ژنراتور‌هاي منتخب براي نصب در دفنگاه شيراز
رتبه‌بندي    اول    دوم    سوم    چهارم    پنجم    ششم    هفتم    هشتم
سازنده    Jenbacher    Deutz    MAN    Waukesha    Weifang    Caterpillar    Cummins    Aksa
كشور سازنده    اتريش    آلمان    آلمان    هلند-آمريكا    چين    آمريكا    انگليس    تركيه