زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

فلش اور ! این پدیده، خطرناک ترین لحظه آتش‌سوزي است. زمانی که اتاق سریعا و باحالت انفجاری شعله ور می‌شود، فلش اور اتفاق افتاده است. از نظر علمی، این پدیده به علت بازخورد تابشی حرارت اتفاق می‌افتد. گرمای برخاسته از آتش‌سوزي توسط دیوار فوقانی (سقف) و محتویات اتاق، جذب شده و دمای گازهای قابل اشتعال و اثاثیه منزل را تا دمای خود بخود سوزی‌شان بالا می‌برد. این بالا رفتن دما، باعث بروز فلش اور می‌شود.
فلش اور، چندین تغییر اساسی در آتش‌سوزي را نشان می‌دهد:
1- فلش اور پایان یک عملیات مفید جستجو و نجات است. به عبارت دیگر، باعث مرگ هر فرد محبوس در اتاق شعله‌ور (خواه آتش نشان و خواه افراد دیگر) می‌شود.
2- اين پديده پایان استفاده از خاموش کننده دستی برای اطفاي آتش‌سوزي است. بعد از وقوع فلش اور نیاز به اطفا با شلنگ آب مي‌باشد.
3- پایان مرحله اول آتش‌سوزي (مرحله رشد) و شروع مرحله دوم (مرحله گسترش آتش‌سوزي) را خبر می‌دهد.
4- در نهایت، فلش اور بیان‌کننده تغییر وضعیت آتش‌سوزي از محتویات اتاق به خود ساختمان است. این، شروع خطر ریزش آوار است. خطر بالقوه ریزش آوار از مرحله گسترش آتش‌سوزي شروع شده و در مرحله افت (حتی بعد از خاموش شدن آتش‌سوزي) به اوج خود می‌رسد.
فلش اور در هر آتش‌سوزي اتفاق نمی‌افتد. و برخی مواقع مدت زمان آن طولاني نيست؛ اما این پدیده می‌تواند ناگهانی و بدون علائم خاصی و درست در لحظه ورود آتش‌نشانان به صحنه آتش‌سوزي رخ دهد.
هنگام عملیات ممکن است به کند کردن فلش اور در اتاق در حال سوختن، نیاز باشد. در حقیقت، با به تاخیر انداختن این پدیده، شما چندین دقیقه زمان را خریده‌اید که می‌تواند بسیار حیاتی و حساس باشد. برای مثال، ممکن است برای عملیات جستجو و نجات در اتاق در حال سوختن و یا رفتن به طبقه بالایی برای نجات یک فرد مصدوم یا محبوس در آتش‌سوزي، نیازمند کند کردن فلش اور باشید و یا برای قرار دادن و عملیات با شلنگ برای ضربه اولیه به آتش‌سوزي نیاز به چند دقیقه زمان داشته باشيد که می‌خواهید با به تاخیر انداختن فلش اور آن را به دست آورید.
سه روش جلوگیری از فلش اور
1- انجام تهویه: با بازکردن درها و پنجره‌های اتاق در حال سوختن، شما می‌توانید گرمای انباشته در اتاق را آزاد کنید. این روش زمانی که آتش‌سوزي در ابتدای مرحله رشد قرار دارد و اتاق پر از دود شده و هنوز خیلی داغ نشده، موثرترین روش است. این كار با آزادسازی گرمای اتاق و کند کردن اثر بازخورد تابشی، فلش اور را کند کرده و خطر وقوع آن را کاهش می‌دهد. این روش همچنین قدرت دید در اتاق پر از دود را برای عملیات جستجو، بهبود می‌بخشد.
2- عدم تهویه: در برخی آتش‌سوزي‌ها، انجام ندادن كارهاي بالا می‌تواند سبب به تاخیر انداختن فلش اور شود. با تهویه نکردن و در عوض، بستن درها و پنجره‌های اتاق در حال سوختن، شما می‌توانید فلش اور را به تاخیر بیاندازید. این روش زمانی که اتاق پر از دود شده و حرارت بسیار بالاست و با توجه به منحنی بالا که فلش اور، درست در پایان مرحله اول و قبل از شروع مرحله دوم آتش‌سوزي رخ می‌دهد، بیشترین کارایی را دارد. استدلال منطقی تاکتیک عدم تهویه این است که به دلیل کمبود اکسیژن، آهنگ آتش‌سوزي کند شده که به نوبه خود انباشته شدن گرما را در اتاق کند می‌کند و باعث به تاخیر افتادن فلش اور در اتاق بسیار داغ می‌شود. این عمل خود سبب کند شدن اثر بازخورد تابشی می‌شود. آهنگ سوختن در آتش‌سوزي به عوامل زیادی بستگی دارد؛ ولی بیشترین اثر را مقدار اکسیژن به کارگرفته شده برای شعله‌وری دارد. یک مثال برای زمانی که شما ممکن است در را ببندید و آتش‌سوزي را تهویه نکنید تا فلش اور را به تاخیر بیاندازید، زمانی است که در پهن کردن شلنگ تاخیر ایجاد شده و همه افراد بیرون اتاق در حال سوختن هستند و اتاق برای ورود و انجام عملیات جستجو و نجات، بسیار داغ است.
3- خاموش‌کننده دستی: تخلیه خاموش‌کننده دستی می‌تواند موقتا حرارت پایین اتاق در حال سوختن را پایین آورد و فلش اور را به تأخیر اندازد.
برای اجتناب از به دام افتادن آتش‌نشانان توسط فلش اور، آنها باید علائم هشداردهنده وقوع فلش اور را بدانند.
علائم هشداردهنده وقوع فلش اور:
دو علامت برای نشان دادن خطر فلش اور وجود دارد: گرمای مخلوط با دود و «رول اور» (ROLL OVER)
1- گرما: هنگامی که گرما با دود مخلوط می‌شود، آتش نشانان را مجبور می‌کند که برای ورود به اتاق و انجام عملیات جستجو و نجات دولا شده و روی زانوها و دست‌ها حرکت کنند. (به صورت چهار دست و پا) در این حالت باید توجه شود که این، از علائم وقوع خطر فلش اور است و ممکن است اتفاق بیافتد. تجمع حرارت در یک اتاق پر از دود، زنگ خطری برای آزادشدن این گرما و وقوع فلش اور است. اگر گرمای یک اتاق پر از دود سبب می‌شود که ما چهار دست و پا نزدیک کف اتاق حرکت کنیم، باید خطر وقوع فلش اور را مدنظر قرار دهیم. اگر گرمای مخلوط با دود کم است یا اصلا وجود ندارد، پس خطر وقوع فلش اور خیلی کمتر است.
2- «رول اور»: رول اور یک اصطلاح فنی در آتش‌نشانی برای ظهور روشنایی‌های مختصر و گاه و بیگاه در شعله مخلوط با دود در سقف است. این پدیده معمولا از بیرون اتاق در حال سوختن و زمانی که آتش نشانان منتظرند تا آب در شلنگ جریان پیدا کند، قابل مشاهده است. هنگامی که درب اتاق در حال سوختن اندکی باز می‌شود و دود به سمت راهرو حرکت می‌کند، دود ممکن است درون شعله‌های نا منظم و گاه و بیگاه مشتعل شود. رول اور توسط گازهای قابل اشتعال داغ در دود (که درون شعله یا روشنایی کوچکی که با اکسیژن هوا مخلوط شده است، مشتعل می‌‌گردد)، ایجاد می‌شود. رول اور از دیگر علائم هشدار دهنده وقوع فلش اور است که از دود خارج شده از درگاه یا روزنه‌های پنجره اتاق در حال سوختن قابل مشاهده است و قبل از فلش اور اتفاق می‌افتد.
هنگامی که یکی از این علائم مشاهده گردید و خطر وقوع فلش اور وجود داشت، روش‌های جستجوی دفاعی باید توسط آتش نشانان مورد استفاده قرار گیرد .هر گاه خطر وقوع فلش اور وجود داشته باشد، روش‌هاي استاندارد باید کوتاه و مختصر شده و روش‌های جستجو و نجات دفاعی، جایگزین آن گردد.

روش‌های جستجوی دفاعی:
دو روش جستجوی دفاعی برای کاهش خطر آسیب‌دیدگی و مرگ ناشی از فلش اور وجود دارد:
1- کنار راهرو (درگاه): آتش‌نشان باید پشت درب را از جهت احتمال وجود مصدوم کنترل کند و آنگاه وارد راهرو یا اتاق شود (البته نه بیشتر از یک و نیم متر). همچنين کف اتاق را با حالت جارویی جستجو کند، مراقب افراد بیهوش باشد، اعلام خطر کرده و آنها راصدا کند و منتظر پاسخ باشد. اگر پاسخی نیامد، درب را ببندد و منتظر شلنگ باشد. هنگامی که شلنگ رسید، جستجو و نجات را از پشت شلنگ انجام دهد و اتاق و فضاهای اطراف شلنگ را جستجو کند.
2- کنار پنجره: هنگامی که پنجره در اثر گرمای آتش‌سوزي می‌شکند یا توسط آتش‌نشانان باز می‌شود و دود فوق‌العاده داغ و «رول اور» در دود مشاهده می‌شود، آتش‌نشانان باید از ورود به اتاق خودداری کرده و به صورت چهار دست و پا و توسط ابزاری، ناحیه زیر پنجره را به شکل جارویی جستجو کنند. در بسیاری موارد بر اثر ریزش در کنار پنجره، فردی درست زیر تاقچه پنجره سقوط کرده است.
 اگر مصدومی پیدا شد، آتش‌نشان باید قادر باشد از زیر دودهای بسیار داغ و شعله‌های خارج شده از پنجره، چهار دست و پا حرکت کرده و مصدوم را با ایمنی کامل به بیرون از پنجره بفرستد.
نقطه بی‌بازگشت:
بعد از وقوع فلش اور، نقطه بی بازگشت فرا می‌رسد؛ نقطه‌ای که یک آتش نشان محبوس‌شده نجات نخواهد یافت و به در یا پنجره‌ای که از آن وارد شده، نخواهد رسید. یک آتش نشان چقدر می‌تواند در درون یک اتاق در حال سوختن باشد و هنوز بتواند زنده از درب اتاق خارج شود و بعد از وقوع فلش اور متحمل آسیب‌های جدی نگردد؟ سوال میلیون دلاری (بسیار ارزشمند) این است که یک آتش‌نشان در یک اتاق بسیار داغ در حال سوختن که احتمال وقوع فلش اور در آن زیاد است، تا چه فاصله‌ای باید وارد شود؟
بالای 5/1 متر نقطه بی‌بازگشت است. ما می‌توانیم این فاصله را با کنار هم چيدن مدرک و دلیل، محاسبه و اثبات کنیم. برای مثال، آزمایش‌هاي انجام شده در کالیفرنیا در سال 1960 نشان داد که آتش‌سوزيی با حرارت c°196- c°138(F °320-F°280) موجب آسیب‌های شدید و تخریب پوست موضعی می‌شود. همچنین میانگین دما در اتاقی که فلش اور اتفاق افتاده، بینc °852- c°538 (F°1500-F°1000) است. و بر اساس آزمایش‌ها حرکت و زمان در هند بوک (handbook) ایمنی حريق، یک شخص در حال راه رفتن به طور متوسط حدود 76 سانتیمتر ( 5/2 فوت ) در هر ثانیه حرکت می‌کند. اکنون سوال این است كه لباس‌های محافظتی آتش‌نشان چقدر می‌تواند دمای بینc °852- c°538 را قبل از اینکه دچار سوختگی‌های شدید شود، تحمل کند؟ اگر شعله‌ای با c°538 حرارت در اتاق در حال سوختن وجود داشته باشد که در همان لحظه دچار فلش اور شده است و آتش‌نشانی 5/1 متر درون اتاق باشد و با سرعت 76 سانتیمتر در ثانیه به سمت راهرو برگردد، بینc °852- c°538 حرارت را در قسمت‌های در معرض آتش‌سوزي پوست یا از لوازم اطفاي به مدت 2 ثانیه احساس خواهد کرد. در این حالت، آتش‌نشان دچار هیچگونه سوختگی نخواهد شد. اگر 3 متر داخل اتاقی که احتمال فلش اور دارد، شوید و فلاش اور اتفاق بیفتد و شما سعی در فرار کنید، حرارتی بینc °852- c°538 را برای چهار ثانیه تجربه خواهید کرد. 5/4 متر رفتن به داخل اتاقی که فلش اور اتفاق خواهد افتاد و شما باید سینه‌خیز فرار کنید، شش ثانیه زمان می‌برد. درباره‌اش فکر کنید.
درس‌های آموخته شده:
آتش‌نشانان باید معنی و مفهوم فلش اور (لحظه‌ای که اتاق سریعا شعله‌ور می‌شود) را بدانند و علائم هشداردهنده آن را بشناسند. همچنین باید چگونگی کند کردن آن را فرا گیرند. و مهم‌تر از همه، برای ایمنی و زنده ماندن آتش نشانان، باید روش‌های دفاعی اطفا را فرا گیرند و یاد بگیرند چگونه جستجو کنند و زنده بمانند.