زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اتومبيل پليس وسيله نقليه‌اي است كه با برخورداري از امكانات خاص و ويژگي‌هاي منحصر بفرد، نيروهاي پليس را در اجراي قوانين و امنيت شهري ياري مي‌رساند.
در كشورهاي مختلف، عناوين متفاوتي به اتومبيل‌هاي پليس اطلاق مي‌شود براي مثال اتومبيل‌هاي پليس در بريتانيا به (Jam Sandwich) معروف هستند كه به معناي «ساندويچ مربايي» است!
در برخي از ايالت‌هاي آمريكا خودروي پليس به «پاندا» موسوم است و در بعضي جاهاي ديگر از آن با عنوان (Black and white) به معناي سياه و سفيد ياد مي‌شود. در بسياري از كشورهاي دنيا بخصوص كشورهاي توسعه يافته، اتومبيل‌هاي پليس نقشي فعال داشته و از حمل و نقل ماموران گرفته تا مظنونان و مجرمان، انجام گشت‌زني، تعقيب و گريز و موارد متعدد ديگر را به انجام مي‌رسانند.
وجود اتومبيل‌هاي پليس، پاسبان‌هايي را كه در گذشته در هر گوشه و خيابان به گشت‌زني مي‌پرداختند و نوعي عامل بازدارنده براي خلافكاران محسوب مي‌شدند، به سمت خود جلب كرده و تا حدودي از كيفيت تعاملات اين پاسبانان با ديگران و رابطه آنان با مردم عادي كاسته است. اما در عين حال اتومبيل‌هاي پليس، واكنش سريعتري را براي پاسخگويي به حوادث مختلف در اختيار ماموران قرار مي‌دهند كه از كارآمدي اين امر به جهت گسترش شهرها و ازدياد جمعيت نبايد غافل شد.
اتومبيل پليس امروزه براي انجام كارهاي روزمره، گرفتن شهادت و ارسال نامه دادگاه و كارهاي مختلفي در نيروهاي پليس به خدمت گرفته مي‌شوند كه اين امر باعث آسودگي خاطر ماليات‌دهندگان شده است.
موسسات تحقيقاتي و مجامع طرفدار نيروي پليس اغلب ماموران پليس را ترغيب مي‌كند تا براي گشت‌زني، كمتر از اتومبيل استفاده كنند و به ماموران پليس توصيه مي‌كنند كه اغلب در خيابان‌ها قدم بزنند. مزيت اين امر در ارتباط موثرتر نيروهاي پليس با مردم جامعه مي‌باشد كه اين موضوع در كشوري مانند «بريتانيا» به صورت يك سنت درآمده است و پليس براي گشت‌زني اقدام به پياده‌روي و قدم زدن مي‌كند. البته افراد پليس در حين انجام اين نوع خدمت معمولا قدري ناسزا نيز مي‌شنوند كه بايد آن را از مضرات روش مذكور دانست!

انواع اتومبيل پليس
در سراسر جهان انواع مختلفي از وسيله نقليه وجود دارد كه توسط نيروهاي پليس مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرد ولي عموما از يك نوع وسيله استفاده مي‌كنند. به كارگيري وسيله نقليه‌هاي گوناگون بستگي به تخصص نيروها و موارد و حيطه استفاده آنان و سطح امكانات كشور مورد نظر دارد.

خودروهاي گشت‌زني
اين دسته از اتومبيل پليس معمولا از لحاظ فني و ظاهري بيشتر شبيه اتومبيل‌هاي عادي بوده و براي گشت‌زني در خيابان و ملاقات با افراد مختلف و گرفتن شهادت يا دادن نامه‌هاي احضاريه دادگاه و غيره مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرند. البته در برخي مواقع در حوادث ضروري و فوري هم به كار گرفته مي‌شوند. اين اتومبيل‌ها به علائم و هشدارهاي ديداري و شنيداري نظير آژير و نوارهاي مخصوص رنگ آميزي شده و انعكاس‌دهنده در جانب و جلو و عقب مجهز مي‌باشند.
اتومبيل واكنش سريع (Response Car)
اين سري از اتومبيل پليس از لحاظ ظاهري شبيه اتومبيل گشت‌زني است. با اين تفاوت كه مجهز به موتور قدرتمندي است كه رسيدن اين‌گونه اتومبيل‌ها را به سرعت‌هاي بالا به راحتي مقدور مي‌سازد و موارد استفاده اين اتومبيل در مواقعي است كه نيروهاي پليس بايد به سرعت وارد صحنه حادثه شوند. در ضمن اين اتومبيل‌ها به لوازمي تجهيز شده اند كه ساير رانندگان و عابران پياده را از حضور پليس آگاه مي‌سازند. حتي در موارد خاص، فضايي ويژه استقرار اسلحه گرم در اين اتومبيل‌ها در نظر گرفته مي‌شود.
اتومبيل راهنمايي و رانندگي (Traffic Car)
در اغلب كشورها كه نيروهاي پليس ماموريت رسيدگي به ترافيك را هم بر عهده دارند از اين نوع اتومبيل استفاده مي‌شود. از مشخصه‌هاي اصلي اين اتومبيل‌ها كه جزو سريع‌ترين اتومبيل‌هاي پليس محسوب مي‌شوند، سپرهاي مستحكم و قوي است كه براي ضربه زدن به اتومبيل‌هاي تحت تعقيب مورد استفاده قرار مي‌گيرد و ديگر داشتن لوازم ويژه‌اي همچون آژيرهاي اخطار و چراغ‌هاي گردان است كه تمايز اصلي اين لوازم با مدل‌هاي ديگر در صداي آژير اين دسته از اتومبيل‌ها است.

اتومبيل‌هاي چند منظوره
دسته چهارم اتومبيل‌هايي مي‌باشند كه در امور مختلفي نظير گشت‌زني و واكنش سريع و راهنمايي رانندگي مورد بهره قرار مي‌گيرند. اين قبيل اتومبيل‌ها بيشتر در نيروي پليس كشورهاي در حال توسعه و توسعه نيافته به خدمت گرفته مي‌شوند كه كارايي مناسبي در جهت خدمت‌رساني به پليس ندارند.

اتومبيل نامحسوس (Unmarked Car)
دسته پنجم اتومبيل‌هايي هستند كه به هيچ‌گونه از علائم ديداري و شنيداري اتومبيل‌هاي پليس، مجهز نمي‌باشند كه در كشور خودمان هم چند سالي است كه به انجام خدمت مي‌پردازند. از اين دسته اتومبيل‌ها براي امور كاراگاهي و ترافيكي استفاده مي‌شود و به دليل عدم شناسايي توسط مجرمان و خاطيان از قانون، ابزاري بسيار ارزشمند به شمار مي‌آيند.

اتومبيل مخصوص حمل سگ‌هاي تجسس (Dog unit Car)
از اين اتومبيل‌ها براي حمل و نقل سگ‌هاي پليس استفاده مي‌شود كه اكثرا به صورت ون يا استيشن مي‌باشند.

اتومبيل نظارتي
نيروي پليس به صورت اختصاصي در زمينه جمع‌آوري مدرك عليه متهمان و مجرمان در صحنه وقوع جرم، اين قبيل اتومبيل‌ها را اعزام مي‌كند. اتومبيل‌هاي نظارتي يا مراقبتي مي‌تواند هم مشخص باشد و هم نامشخص. بدين معنا كه هم مي‌تواند مشخصه‌هاي خاص اتومبيل‌هاي پليس را داشته باشد و يا اينكه ممكن است شبيه اتومبيل‌هاي عادي باشد. اگر اتومبيل‌هاي نظارتي كه براي جمع‌آوري مدرك به خدمت گرفته مي‌شود مشخصات خاص پليس را دارا باشد، دوربين‌هايي را در سقف خود حمل مي‌كند كه مي‌تواند لحظات حساس را به تصوير بكشد و ضبط كند. در غير اين صورت دوربين در داخل اتومبيل جاسازي مي‌شود كه معمولا محل قرارگيري اين‌گونه دوربين‌ها در پشت شيشه جلو است.

اتومبيل تطميعي (Decoy car)
از اين دسته از اتومبيل‌ها براي به فريب انداختن افرادي بهره‌برداري مي‌شود كه از قانون سرپيچي مي‌كنند. اين اتومبيل‌ها يا كهنه و يا از كار افتاده مي‌باشند يا اينكه به صورت يك مدل روي كاغذ يا فلز ترسيم مي‌شوند. اين اتومبيل‌ها عامل بازدارنده‌اي در سرپيچي از قوانين به حساب مي‌آيد كه باعث عدم حضور فيزيكي نيروهاي پليس مي‌شود كه راندمان كاري پليس را افزايش داده و معمولا در بزرگراه‌ها و نقاط حادثه خيز از اين قبيل مدل‌ها و يا اتومبيل‌ها استفاده مي‌شود.

اتومبيل پيگرد يا پيگيري (Trap Car)
اين اتومبيل‌ها براي به دام انداختن سارقان اتومبيل مفيد واقع مي‌شود. پليس با پارك كردن يك اتومبيل كه حاوي يك ميكروچيب مي‌باشد در مكاني كه ريسك دزديده شدن اتومبيل زياد است، اين اتومبيل را پيگيري مي‌كند و در صورت سرقت خودرو با كاربرد سيستم GPS و امواج راديويي مبادرت به از كار انداختن موتور و قفل درب‌ها از راه دور مي‌كند و سارق را به تله مي‌اندازد.

تجهيزات اتومبيل‌هاي پليس
اتومبيل پليس از لحاظ ظاهري همانند اتومبيل شخصي و معمولي است. با اين تفاوت كه اين اتومبيل‌ها به لوازمي مجهز هستند كه به نيروهاي پليس در تعقيب مجرمان و افراد تحت پيگرد ياري مي‌رساند.
پكيج‌هاي مخصوص اين دسته از اتومبيل‌ها در اكثر مواقع توسط كارخانه‌هاي سازنده تامين مي‌شود. به خصوص در ايالات متحده نقش مهم دو كمپاني بزرگ «فورد» و «جنرال موتورز» را نمي‌توان از نظر دور داشت ولي در اروپا اصلاحات و تنظيمات مخصوص، توسط كارگاه‌هاي تخصصي تيونينگ اعمال مي‌شود. اين تغييرات و تجهيزات بايد به گونه‌اي تعبيه شود كه استقامت اتومبيل‌هاي پليس و كارايي اين اتومبيل‌ها را در شرايط مختلف تضمين نمايد. «شاسي»، «گيربكس»، «لاستيك‌ها»، «ترمزها» و از همه مهمتر «دينام» دستخوش اين تغييرات مي‌شوند.
به دليل طيف وسيعي از امكانات الكترونيكي كه دراين‌گونه اتومبيل‌ها به ضرورت گرفته مي‌شوند، بايد دينام قوي كه قابليت توليد آمپر بيشتري نسبت به نمونه استاندارد را دارا مي‌باشد جايگزين شود كه بتواند پاسخگوي برق مصرفي اتومبيل باشد. به اين ليست بايد نصب يك موتور قوي و قدرتمند را هم افزود كه در برخي مواقع كمپاني‌ها فقط به يك سري اصلاحات جزئي بسنده مي‌كنند كه نمونه اين مورد را مي‌توان در فورد كرون (Crown) جست كه به طور گسترده در نيروي پليس ايالات متحده به خدمت گرفته مي‌شود. به علاوه تغييراتي كه در بحث فني در اتومبيل‌هاي پليس صورت مي‌گيرد بايد به تغييرات ظاهري اين اتومبيل‌ها هم اشاره داشت كه به كلي ظاهري استثنايي به اتومبيل پليس مي‌بخشد. «كاربرد نوارهاي شب رنگ مانند و رنگ‌آميزي شده به رنگ‌هايي كه طول موج بالايي دارند و نصب چراغ‌هاي گردان بر روي سقف و پشت شيشه عقب و جلو پنجره و شيشه جلو از مواردي هستند»، از جمله تغييرات ظاهري است كه اعمال آن بر خودروي پليس باعث هشدارهاي بصري و صوتي ساير رانندگان عبوري مي‌شود، حركت روان و سريعي را براي اتومبيل‌هاي پليس امكان‌پذير مي‌كند و در مواقع بحراني كه جان ماموران پليس به علت حضور در وضعيت خطرناك مورد تهديد قرار مي‌گيرد نيز موثر واقع مي‌شود. لوازم نصب شده بر روي اتومبيل پليس كه باعث هشدار عابران پياده و رانندگان مي‌شود به دو دسته تقسيم مي‌شوند:
1- هشدار بصري
2- هشدار صوتي
هشدار بصري اتومبيل پليس
در بحث هشدار ديداري، اتومبيل پليس بايد از تجهيزاتي بهره ببرد كه بهترين انعكاس نور را موجب شود تا در فاصله مناسب رانندگان متوجه حضور اتومبيل پليس بشوند و اين تجهيزات بصري به دو دسته «فعال» و «غيرفعال» تقسيم مي‌شوند.

لوازم هشدار بصري غيرفعال
طراحي و نصب برچسب‌هاي خاص بر روي بدنه اتومبيل در جانب و جلو و عقب اتومبيل پليس از لوازم هشدار بصري غيرفعال است كه سطح تشخيص اين اتومبيل‌ها را از فاصله زياد ميسر مي‌سازد.
اين برچسب‌هاي نواري شكل به (Bathenburg) معروف مي‌باشند و موجب انعكاس نور اتومبيل‌هاي گذري در شب مي‌شود.
نوشته كلمه «پليس» به صورت برعكس در جلوي اتومبيل پليس از ديگر تكنيك‌هايي مي‌باشد راننده جلويي را در كمترين زمان متوجه حضور اتومبيل پليس مي‌كند و مي‌تواند پليس را در پاسخ‌گويي سريع‌تر ياري رساند.

لوازم هشدار بصري فعال
چراغ‌هاي گردان كه روي سقف و جلو پنجره اتومبيل پليس تعبيه مي‌شوند در رده لوازم هشدار بصري فعال دسته بندي مي‌شوند كه به صورت يكي در ميان خاموش و روشن شده و توجه رانندگان عبوري را به اتومبيل پليس جهت باز كردن مسير اتومبيل پليس و همچنين حضور ماموران و آمبولانس در يك موقعيت خطرناك در عرض مسير جلب مي‌نمايد. اين چراغ‌ها معمولا به رنگ‌هاي آبي و قرمز هستند كه اين امر (يعني انتخاب رنگ چراغ‌ها) بستگي به كشوري دارد كه از اين سيستم استفاده مي‌كند. اين چراغ‌ها به لحاظ فناوري به كار رفته در آن به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند: ساده‌ترين و قديمي‌ترين مدل اين چراغ‌ها توسط يك آينه است كه توسط يك موتور برقي به دور يك لامپ مي‌چرخد و به آن «چراغ گردان» هم گفته مي‌شود. ولي در انواع پيشرفته‌تر از لامپ‌هاي بارقه‌اي و يا LED كمك گرفته شده كه هم عمر بيشتري دارند و هم انرژي كمتري مصرف مي‌كنند و همچنين از درخشندگي بالايي نيز برخوردارند. از مزاياي اين چراغ‌هاي پيشرفته، نحوه متغير خاموش و روشن شدن اين مدل‌ها است كه مي‌توان توسط نرم‌افزاري كه در اين جهت طراحي شده است مدل‌هاي مختلفي را برگزيد، مي‌توان طوري تنظيم نمود تا چراغ‌هاي گردان به صورت همزمان يا يكي در ميان خاموش و روشن شوند، كه همگي اين موارد به عرف و قوانين مدون كشور مورد نظر و همين اپراتور بستگي دارد.

لوازم هشدار صوتي اتومبيل پليس
در كنار هشدارهاي بصري مي‌توان به لوازمي اشاره داشت كه قادرند قبل از ديده شدن اتومبيل‌هاي پليس توسط ساير رانندگان و عابران پياده مورد شناسايي قرار گيرند. به اين لوازم كه در رده‌بندي هشدارهاي صوتي جاي مي‌گيرند، «آژير» هم گفته مي‌شوند. آژيرهاي اوليه در اتومبيل‌هاي پليس به صورت مكانيكي كار مي‌كردند ولي امروزه از آژيرهاي الكترونيكي استفاده شده كه قابليت توليد انواع مختلفي از صدا را دارا مي‌باشند.
به واسطه اين آژيرهاي پيشرفته نيروهاي پليس مي‌توانند ريتم‌هاي مختلفي از آژير را در شرايط متفاوت استفاده نمايند كه البته نوع صداي انتخابي برحسب حضور در اتوبان، تقاطع‌ها، ترافيك‌هاي سنگين و... متفاوت خواهد بود.
بلندگوي آژيرها در نقاط مختلفي از اتومبيل پليس نصب مي‌شوند. چراغ‌هاي گردان روي سقف و پشت جلو پنجره از جمله نقاطي هستند كه معمولا بلندگوها را در خود مخفي مي‌كنند. در زمينه هشدارهاي صوتي، فناوري نويني به نام (RDS) كمك شاياني را به نيروهاي پليس ارائه داده است. اين سيستم قادر است گيرنده‌هاي راديويي اتومبيل‌هاي اطراف پليس را موقتا قطع نمايد و سپس از طريق موج كوتاه (FM) پيغام ماموران پليس را از گيرنده‌هاي راديويي اتومبيل‌هاي مجاور پخش نمايد. عدم متوجه ساختن عابران پياده و افرادي كه دسترسي به راديو ندارند، از نقاط ضعف اين سيستم است.

تجهيزات استثنايي براي اتومبيل استثنايي
در كشورهاي توسعه يافته اغلب اتومبيل‌هاي پليس به امكانات پيشرفته‌اي دسترسي دارند كه در كمتر نقاط ديگر جهان به چشم مي‌آيد.
اين امكانات عبارتند از راديوي مجهز به سيستم GSM كه قابليت حمل توسط ماموران را داشته و به صورت مستقيم با مركز در تماس هستند و شيشه‌هاي ضدگلوله كه به منظور حفاظت جان سرنشينان و مظنونين نصب شده‌اند. همچنين اسلحه گرم از مستلزمات اجراي قانون در كشورهاي پيشرفته‌اي همچون ايالات متحده اتومبيل به شمار مي‌آيد كه اتومبيل‌هاي پليس در اين كشورها بدان مجهز مي‌باشند.
كامپيوتر وايرلس از ديگر لوازمي است كه ماموران را به صورت آنلاين با مركز متصل نگه مي‌دارد و ماموران مي‌توانند به واسطه اين كامپيوتر و شبكه اينترنت نسبت به انتقال گزارش و ضبط اطلاعات مهم اقدام نمايند و سيستم بعدي تكنولوژي پيگيري اتومبيل از طريق امواج راديوئي و GPS مي‌باشد كه ماموران مي‌توانند نسبت به شناسايي اتومبيل‌هاي سرقتي اقدام كنند.
دوربين‌هاي CCtv از ديگر لوازم اين قبيل اتومبيل‌ها است كه در جمع‌آوري اطلاعات و مدارك مورد نياز عليه متهمان به ماموران پليس ياري مي‌رساند و دستگاه شناسايي نمره اتومبيل به صورت خودكار و دستگاه كنترل سرعت و كنترل نقل درب‌هاي عقبي و بالشتك‌هاي لاستيكي به كار رفته در پشت سپرهاي جلو و شاسي طيف وسيعي از امكاناتي هستند كه اتومبيل‌هاي پليس در كشورهاي پيشرفته از آنان سود مي‌برند و در توضيح بالشتك‌هاي لاستيكي كه به Ramming Pad معروف هستند مي‌توان گفت به منظور ضربه زدن به اتومبيل تحت تعقيب و عدم آسيب رسيدن به اتومبيل پليس مورد استفاده قرار مي‌گيرند و همين‌طور بايد به اين موارد دستگاه تست الكل موجود در خون بدن را هم افزود.
 با كمك تمامي اين امكانات، ماموران پليس بدون همكاري شهروندان قادر نخواهند بود امنيت را برقرار سازند و اين موارد فقط مقدمات و سهولت كار را فراهم مي‌آورد. به اميد روزي كه هيچ شهري نيازمند استفاده از اين لوازم و امكانات نباشد و در نهايت امنيت بتوانيم زندگي خوبي را در كنار يكديگر تجربه كنيم!