دكتر محمدمهدی كاشفیالاصل و محمدكاشفیالاصل
ژله رویال كه به آن در فارسی شاه انگبین، ژله سلطنتی، شیر زنبور یا معجون زنبورعسل میگویند مایعی است شیری رنگ، كلوئیدی و چسبنده كه به وسیله یك جفت غده مغزی زنبوران كارگر پرستار ترشح میشود و مورد استفاده ملكه در تمام طول عمر و نوزادان زنبور در مراحل اولیه رشد قرار میگیرد.
ژله رویال در آب حل میشود و كمی كف تولید میكند و دارای خاصیت اسیدی است.
PH آن 4/5 – 3/5 و وزن مخصوص آن در حدود 1/1 است.
ژله رویال از نظر تركیب شیمیایی بسیار پیچیده و كمپلكس است و موادی كه در تركیب آن به كار رفته عبارتند از:
66/05 درصد آب، 13-12 درصد پروتئین، 6-5 درصد چربی، 12/49 درصد مواد احیاءكننده، 0/82 درصد مواد معدنی و 2/84 درصد مواد ناشناخته.
ژله رویال یك منبع تغلیظ شده از پروتئینهای غنی مانند سیستین، لیزین و آرژنین است. این ماده حاوی اسیدهای چرب، استرولها، تركیبات فسفری، انواع ویتامینها، آنزیمها، هورمون، گاماگلوبولین، استیل كولین، كلاژن، ژلاتین و اسیدهای نوكلئیك DNA و RNA است. تجزیه شیمیایی ژله رویال نشان میدهد كه این ماده حدود 20 نوع اسید آمینه و حدود 15 درصد اسید آسپارتیك دارد كه برای رشد بافتها، عضلات و بازسازی مجدد سلولها مهم و ضروری است.
مجموعه ویتامینی یك گرم از ژله رویال به قرار زیر است
ویتامین 1B: 7/4-1/5 میكروگرم
ویتامین 2B: 10/0 -5/3 میكروگرم
ویتامین 6B: 10/2 -2/2 میكروگرم
نیاسین: 149/0-91/0 میكروگرم
اسید پانتوتنیك: 200/0-65/0 میكروگرم
بیوتین: 3/7-0/9 میكروگرم
اینوزیتول: 150/0-78/0 میكروگرم
اسیدفولیك: 0/50-0/16 میكروگرم
ویتامین C: ناچیز
ویتامین E: ندارد
ژله رویال از نظر اسید پانتوتنیك (ویتامین ضداسترس) بسیار غنی میباشد. نئوپترین (Neopterin) تركیبی است كه در ابتدا از ژله رویال استخراج شد، ولی در بدن انسان نیز یافت میشود. اگرچه نقش اصلی آن ناشناخته است ولی به نظر میرسد كه نقش مهمی را در سیستم ایمنی بدن انسان ایفا میكند.
پروتئینی به نام رویالسین (Royalsin) نیز در ژله رویال یافت میشود كه خاصیت آنتیبیوتیكی در برابر باكتریهای گرم مثبت دارد و بر گرم منفیها بیتاثیر است.
هفده نوع ماده معدنی (آهن، منگنز، طلا، نقره، نیكل، كبالت، سیلیس، كروم، آرسنیك، بیسموت، منیزیم، گوگرد، فسفر، پتاسیم، سدیم، آلومینیوم و مس) به مقدار كم در ژله رویال وجود دارد. چربی ژله رویال عمدتا از اسیدهای چرب با زنجیر متوسط هیدروكسیله شده مانند: ترانس – 10- هیدروكسی – 2- دسینوئیك اسید (10-HDA) تشكیل شده است كه تصور میشود خاصیت ضدمیكروبی داشته باشد.
اسیدهای چرب هیدروكسیله دیگر مانند: 9- هیدروكسی – 2 – دسینوئیك اسید نیز در آن شناسایی شده است.
میزان 10-HDA در ژله رویال در حدود 2-1/5 درصد است. در واقع میزان 10-HDA در ژله رویال نشاندهنده كیفیت استاندارد بینالمللی آن است و به طور مستقیم ارزش آن را در بازار جهانی تعیین میكند، لذا محصولات تجاری ژله رویال را معمولا تا حدود 30 درصد از 10-HDA غنیسازی و استاندارد میكنند...
برای خواندن بخش دوم -ژله رويال و خواص آن- اینجا کلیک کنید.