آسیه حسن زاده كارشناس ارشد صنايع غذايی
عسل، شهد و ماده مترشحه محتوی قند گیاهان است که توسط زنبور عسل جمعآوری شده، تغییر حالت داده و در شان عسل ذخیره میگردد. به بیان دیگر، عسل ماده شیرین و غلیظی است كه توسط زنبوران عسل از شهد گلها جمعآوری شده و تغییر شكل مییابد و سپس در داخل سلولهای مومی كندو ذخیره میشود.
این عسل كاملاً طبیعی و سرشار از مواد غذایی و حیاتبخش بوده و میتواند تمام نیازهای غذایی را برطرف كند، زیرا زنبور تمام املاح و ویتامینهای موجود در گل را به شكل عسل میپروراند و آن را قابل جذب در خون میسازد.
ترکیبات یک عسل معمولی بدین صورت است
فروکتوز 2/38 درصد، گلوکز 31 درصد، آب 1/17 درصد، مالتوز 2/7 درصد، ساکاروز 1/5 درصد، املاح معدنی و ویتامین. pH عسل حدود 3/7 - 4/5 متغیر است، بنابراین با وجودی که عسل گاها یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاص حالت اسیدی آن محسوس نیست.
انواع عسل بر اساس نوع گل
عسل بر حسب اینکه متعلق به کدام گل باشد، به دلیل ترکیبات درونی آن گل متفاوت است. نتیجه خاصیت درمانی آن نیز تفاوت خواهد داشت و به طور كلی به سه دسته تقسیم میگردد:
1. عسل مخلوط
اغلب عسلهای تجاری از این دستهاند كه برای داشتن كیفیت باثبات، انواع مختلف عسلهای حاصل از گلهای مختلف را با هم مخلوط میكنند تا به رنگ، طعم، دانسیته و سایر خصوصیات مطلوب و یكنواخت برسند.
2. عسل جنگلی
این نوع عسل از چند نوع گیاه وحشی كه هر ساله در مناطق خاصی میرویند به دست میآید و به دلایل آب و هوایی، مزه و طعم آن ممكن است از سالی به سال دیگر متفاوت باشد. از این دسته میتوان عسل تیره رنگ جنگلی را در آلمان نام برد كه طرفداران خاص خود را دارد.
عسلهای تولیدشده از جنگل و کوههای اروپایی مرکزی بیشتر از درختان کاج(PINUSSPP) و عسلهای حاصل از MANUKA در نیوزلند از گیاه LEPTESPERMUM SCOPARIUM دارای خاصیت بسیار قوی ضد میکروبی است.
3. عسل تك گل
این نوع عسل حاصل زنبورهایی است كه در منطقه مشخصی نگهداری شدهاند و تغذیهشان از گردههای یك نوع گل میباشد و اغلب دارای طعم و رنگ مخصوص به خود میباشند، بعنوان مثال در آفریقای شمالی (مصر) زنبورها در مناطق خاصی اطراف باغات مركبات زندگی میكنند و تنها از شكوفههای مركبات عسل میسازند. به دلیل تنوع زیاد گلهایی كه زنبور از آنها عسل تهیه میكند، در اینجا تنها به خواص درمانی برخی از آنها اشاره میكنیم:
خواص درمانی انواع عسل
عسل بهار نارنج
خواص دارویی: مقوی قلب، ضد بیخوابی، تقویت اعصاب و آرامبخش.
عسل آویشن
خواص دارویی: رفع عفونتهای عمومی، تقویت بینایی، ضد صرع و تشنج، درمان تنگیتنفس و معالج دردهای مفاصل.
عسل ریحان
خواص دارویی: ضد میگرن، تقویت عمومیبدن و تقویت اعصاب و ضد کمخوابی.
عسل اقاقیا
خواص دارویی: مفید برای ناراحتیهای صفرا، ملین و خوابآور و مفید برای کمخونی و ضعف سیستم ایمنی.
عسل جعفری
خواص دارویی: تقویت مغز و حافظه، کاهش نفخ و مفید برای گرفتگی عروق و ناراحتیهای روده.
عسل آفتابگردان
خواص دارویی: مدر و نرم کننده سینه، مفید برای ناراحتیهای ریه و حنجره و مسكن سرفه و سرماخوردگی.
عسل گشنیز
خواص دارویی: درمان سرفههای تحریکی، دردهای عضلانی، مفید برای آفت دهان، تقویت لثه و مفید برای زکام و اسپاسم ماهیچهای.
عسل شوید
خواص دارویی: مقوی معده، ازدیاد شیر مادران، آرامبخش و حاوی اسیدهای معدنی.
عسل سیاه دانه
خواص دارویی: ضد دردهای مفاصل، ضد سرفه، تصفیه کننده خون، ضد دردهای قاعدگی و ضد سنگ کلیه و مثانه.
عسل اکالیپتوس
خواص دارویی: ضدمالاریا، ضد آنفلوانزا، ضدسرماخوردگی و ضدبرونشیت.
عسل یونجه
خواص دارویی: ملین و خون ساز، ازدیاد شیر مادران، ضد سرفه و تقویت اعصاب.
عسل مریم گلی
خواص دارویی: ضد عفونت بدن، مقوی معده، نافع برای سرفه و ضد عفونی کننده دستگاه گوارش.
عسل مرکبات
خواص دارویی: ضد تهوع و سم، نرم کننده سینه، مفید برای سرماخوردگی، کاهش ورمهای بدن، ضد عفونی کننده، تصفیه خون، اشتها آور، کاهش کلسترول و ضد باکتری و قارچ.
عسل بابونه
خواص دارویی: کاهش تب، میگرن، سردرد، آرتروز، کاهش حساسیت، ضد درد، کاهش فشار خون، دردهای استخوانی، تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت مغز و حافظه.
عسل کنار
خواص دارویی: ضد کمخونی، تقویت قوای جنسی و تقویت اعصاب.
عسل جعفری
خواص دارویی: خلطآور، ملین، دفع کننده سنگ کلیه و ضد عفونت بدن...
برای خواندن بخش دوم - انواع عسل و تقلبات آن - اینجا کلیک کنید.