زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

سیاوش فاضلیان؛ دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه

ژله رویال یا شاه انگبین یا ژل شاهانه ماده‌ای است خامه‌ای شکل، غلیظ، به‌رنگ سفید شیری با مزه و بوی خاص که حاصل ترشحات غدد زیر حلقی در سر زنبوران کارگر پرستار جوان در سن ۳ تا 12روزگی می‌باشد.‌ این ماده بعنوان غذای ملکه در تمام طول عمر و همچنین نوزادان (نر و کارگر) در سه روز اول زندگی مصرف می‌شود. از هر کندو در شرایط مطلوب و بطور تقریبی می‌توان ۵۰۰ گرم ژله در سال برداشت کرد.

خواص ژله رویال

از جمله خواص ژله رويال مي‌توان به کنترل قند و لیپید خون، خواص ضد سرطانی، تقویت میل جنسی با اثر بر هورمون‌های جنسی، افزایش طول عمر با بهبود وضعیت آنتی‌اکسیدانی به علت وجود پپتیدهای فعال (تیروزین و فنیل‌آلانین) و افزایش مقاومت در برابر بیماری‌های ویروسی اشاره نمود.

اثر آن مربوط به ویتامین‌ها، بویژه اسیدیانتولیک است. گلوتامیک اسید و گلیسین موجود در آن نيز ممکن است نقشی حیاتی در به تاخیر انداختن پیری، مقاومت بدن در برابر تومور، بهبود دیابت و ‌هایپرگلیسمی و آرتریت و همچنین کاهش اثرات جانبی شیمی درمانی و پرتو درمانی در درمان سرطان داشته باشد. ژله رویال با نتایج موفقیت‌آمیز در مورد بیماری‌های قلب و عروق، پارکینسون و … به کار رفته است.

رویال ژل سرشار از استیل‌کولین است که موجب گشاد شدن عروق می‌شود و بویژه برای اشخاص دچار فشار خون بالا توصیه شده است و باعث تنظیم فشار خون می‌شود. ژل رویال در موارد کم خونی، ناراحتی‌های اعصاب و روان، آلزایمر و ضعف عمومی بدن موثر می‌باشد.

ترکیبات موجود

اجزای تشکیل دهنده اصلی ژل رویال، آب(67 درصد)، پروتئین، قند، چربی(5 درصد) و نمک‌های معدنی است. ترکیب ژل رویال در مقایسه با نژادهای زنبور و زمان نسبتا ثابت باقی می‌ماند. تمام اسیدهای آمینه ضروری برای انسان در آن وجود دارد و حاوي ویتامین‌های گروه B مانند اسید پانتوتنیک (ویتامین B5) و ویتامین B6 (پیریدوکسین) است.

همچنین حاوی بسیاری از مواد معدنی از قبيل کلسیم، آهن، فسفر، برخی آنزیم‌ها (از جمله گلوکز اکسیداز وکولین استراز)، آنتی‌بیوتیک، و به مقدار بسیار کم ویتامین C، بوده، اما هیچ‌یک از ویتامین‌های محلول در چربی، A، D، E و K را ندارد. از جمله اسید‌های چرب غیر اشباع موجود در آن می‌توان به10 هیدروکسی 2 دکونئیک اسید اشاره نمود که تنها در طبیعت ژله رویال دیده شده و خواص اعجاب انگیزی را در بر دارد. 

ژله رویال و بیماری‌های قلبی

تری‌گلیسيرید و کلسترول بالا به همراه فشار خون بالا، دلیلی برای بیماری‌های قلبی عروقی است که با مصرف ژل رویال کاهش می‌یابند. همچنین می‌تواند ضربان قلب را تنظیم کند. پزشکان مي‌گويند مصرف20 میلی‌گرم در روز در بهبود سلامت قلب مفید است. ‌

این کار موجب افزایش اشتها، هموگلوبین و تعداد گلبول‌های سفید و در نتیجه کاهش خطرات ناشی از بیماری‌ها می‌شود. ژله رویال غنی از ویتامین‌هایB (اسید پانتوتنیک A؛ جزئی ازکوآنزیم A و دخیل در سوخت و ساز) است که ممکن است کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در بر داشته باشد. 

ژل رویال و آلزایمر

اکثر درمان‌های سنتی با طب غربی در تلاش برای افزایش میزان استیل کولین و مهار آنزیم‌های تخریب کننده آن در آلزایمر هستند. ژل رویال، با ‌این‌حال، به طور طبیعی می‌تواند سطوح استیل کولین را بدون عوارض جانبی داروهای مصنوعی مانند تهوع و سمیت کبدی افزایش دهد.

ژله رویال و سرطان

استفاده از ژل رویال طی درمان لوکمی باعث افزایش معنی‌دار تعداد گلبول‌های سفید و بهبود وضعیت عمومی (اشتها و افزایش وزن) می‌شود. در سرطان سینه، موجب کاهش رشد تومور، ممانعت از پیام‌رسانی استرادیول در تکثیر سلول‌های سرطانی می‌گردد. در سرطان ریه، مهار آنژیوژنز و کاهش متاستاز به کبد را به همراه دارد. در شیمی درمانی و رادیوتراپی، موجب افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و افزایش تعداد گلبول‌های سفید می‌شود.

به عنوان ترکیبی در فرآورده‌های غذایی

مخلوطی از ژله رویال در عسل طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از مزایای ‌این فرآورده آن است که به هیچ تکنولوژی خاصی نیاز نداشته و عسل هرگونه تغییرات قابل رویت را در ژله رویال می‌پوشاند. با ‌این وجود، چیزی درباره حفاظت ژله رویال در چنین مخلوطی معلوم نیست.

پس باید در یک ظرف تیره و در بسته در یخچال نگهداری شود. ماده غذایی دیگری که غالباً با ژله رویال در بعضی از کشورهای اروپایی مخلوط می‌شود ماست است که اسیدیته‌ای شبیه ژله رویال داشته و به یخچال نیز نیاز دارد. ماست فعلاً یک ماده غذایی ارزان قیمت برای مصرف کنندگان است که اغلب غنی‌سازی بیشتر آن با ژله رویال بر ارزش آن می‌افزاید. 

ژله رویال و دیابت

اثر قطعی ژل رویال در درمان و یا کاهش سطح قند خون اثبات نشده است. اما ژل رویال ممکن است موجب بهبود وضعیت بیمار (بهبود سطح آنتی اکسیدان‌ها و کاهش لیپیدهای خون) شود. از طرف دیگر وجود مواد مغذی موجود در آن اثرات پیشگیری کننده در برابر دیابت را تایید می‌نماید.  

ژل رویال و عفونت

ژل رویال، به علت داشتن ترکیبات شناخته شده دارای خواص ضد باکتری، در جلوگیری از عفونت زخم است (بدون‌ اینکه عوارض سوئی داشته باشد، به طوری که می‌توان آن را با خیال راحت در سوختگی استفاده کرد). 

نكته

ژل رويال در بازار به شکل شیشه‌های40 میلی‌گرمی و 10میلی‌گرمی یافت می‌شود. مصرف یک قاشق مرباخوری از آن همراه با صبحانه توصیه می‌گردد.

موارد منع مصرف

ژل رویال می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک در انسان اعم از کهیر، آسم و آنافیلاکسی شود.