تحریریه ماهنامه دنیای تغذیه
نام شكلات
میدانید نام شكلات از چه گرفته شده است؟ اصل این لغت مكزیكی است و از همان صدایی گرفته شده كه شما هنگام خوردن شكلات از دهانتان درمیآورید! هنگامی كه شكلات داغ میخورید، دهانتان یك جور صدای «چوكو...چوكو» میدهد كه نام شكلات را از همین صدا گرفتهاند!
درست و نادرست درباره شكلات
برخلاف تصور عموم، خوردن شكلات، جوشهای آكنه را بدتر نمیكند.
شكلات سرشار از كافئین نیست. یك تكه معمولی از شكلات بین 5 تا 10 میلی گرم كافئین دارد و این در حالی است كه یك فنجان قهوه دارای 150 میلی گرم كافئین است!
انرژی شكلات
آیا خوردن شكلات واقعاً به شما انرژی میدهد؟ این دانستنیها را بخوانید و خودتان تصمیم بگیرید:
یك تكه معمولی شكلات به یك فرد بزرگسال این انرژی را میدهد كه 45 متر راه برود. این به معنای آن است كه اگر میخواهید دور دنیا راه بروید و فقط با خوردن شكلات انرژی بگیرید، باید 900 هزار تكه شكلات بخورید!
شكلات همیشه تاثیر بسیار مهمی در ارتش داشته است. ناپلئون بناپارت برای سربازانش شكلات میبرد تا آنها با خوردن شكلات انرژی بگیرند.
شكلات در امریكا
امریكاییها كمابیش نیمی ازشكلات دنیا را میخورند!
با وجود این، مقدار مصرف هر یك از آنها از مردم سوئیس كمتر است. درحالی كه یك امریكایی به طور متوسط سالانه 10 تا12 پوند (5/4 تا 4/5 كیلوگرم) شكلات میخورد، یك فرد سوئیسی سالانه 21 پوند (5/9 كیلوگرم) شكلات میخورد. جالب این است كه سوئیسیها با این میزان شكلات خوردن یكی از كمترین آمار بیماریهای قلبی و چاقی را در دنیا دارند.
تا پیش از سال 1970، شكلات سفید عملاً شناخته نشده بود. از آن پس سازمان غذا و داروی امریكا (FDA) این كه شكلات سفید را «شكلات» بدانند، ممنوع اعلام كرد. در واقع همین طور است و آنچه «شكلات» سفید مینامند، كاكائو ندارد. در واقع، شكلات سفید فقط حاوی شكر و كره است و ظاهری شبیه به شكلات دارد.
شكلات و سلامتی
آیا خوردن شكلات برای بدن مفید است؟ بله! فواید خوردن شكلات بسیار است. ولی، این طور نیست كه همه انواع شكلات برای سلامتی شما مفید باشد. باید دقت كنید و شكلاتی بخرید كه تا جای ممكن مقدار كاكائوی آن بیشتر باشد، چرا كه هر قدر مقدار كاكائوی موجود در شكلات بیشتر باشد، مقدار شكر، كره كاكائو، لسیتین، وانیل، شیر و مواد دیگر كه حاوی كالری و چربی هستند، كمتر خواهد شد.
شكلات تیره كه قدری مزه تلخی دارد، نوع مناسبی است.
شكلات سرشار از آنتی اكسیدان است. آنتی اكسیدانها به بدن كمك میكنند تا از خود در برابر رادیكالهای آزاد محافظت كند. رادیكالهای آزاد مولكولهایی هستند كه پیری و بیماریها را باعث میشوند. آنتیاكسیدانها به مولكولهای رادیكال آزاد میچسبند و مانع از فعالیت آنها میشوند.
سازمان USDA نموداری را منتشر كرد كه در آن توانایی غذاهای مختلف برای جذب مولكولهای رادیكالهای آزاد با واحدی به نام ORACs سنجش شده بود. در هر 100 گرم شكلات تیره 13 هزار و 120 واحد ORACs وجود دارد و این درحالی است كه این رقم درباره گیاه قرهقاط 2 هزار و400 است.
رژیمهای غذایی حاوی آنتیاكسیدان با كاهش ریسك ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی، سرطان، پرفشاری خون، مشكلات كلسترول، آرتریت، آسم و آلزایمر همراه است. از طرفی شكلات سرشار از قند و چربی است و كافئین دارد. كره كاكائو كه منبع اصلی تأمین چربی كاكائو می باشد، هم دارای اسیدهای چرب اشباع و هم اسیدهای چرب غیر اشباع است؛ ولی، حدود 75 درصد آن به شكل اولئیك و استئاریك اسید است. دیده شده رژیمهای حاوی این اسیدهای چرب در كاهش كلسترول خون موثر هستند. 25 درصد از چربی موجود در شكلات از نوع «بد» است؛ ولی، اثرات چربیهای مفید آن بیشتر است. هر قدر شكلاتی تیرهتر باشد، جا برای مواد قندی و كره كاكائو كمتر بوده و مواد مفید و آنتی اكسیدانهای آن بیشتر است.
قند موجود در شكلات
در مورد قند موجود در شكلات باید گفت كه چیز خیلی خوبی درباره این ماده در شكلات نداریم كه بگوییم؛ ولی، یادتان باشد كه یك تكه شكلات تیره ممكن است 10 تا 15 گرم قند در خود داشته باشد كه از میزان قند موجود در یك لیوان آب پرتقال كمتر است.
در یك لیوان آب پرتقال 22 گرم قند وجود دارد و یك فنجان ماست حاوی 29 گرم قند است. دقت كنید كه همه این غذاها به عنوان خوراكیهایی معرفی میشوند كه برای سلامتی مفید هستند (البته نوع قند میوه یعنی فروکتوز، با جذب آرام، تاثیر کمتری در ایجاد اضافه وزن دارد و ضمنا برای انرژی زایی ممتد نیز کاراتر است. قند ماست یا لاکتوز نیز ارزش غذایی بسیار بیشتری از قند شکلات یا ساکاروز دارد، درحالیکه به ساکاروز، قند دارای "انرژی پوک" می گویند).
در آخر این كه یك تكه كوچك شكلات تیره بهترین دسر است كه هم اشتیاق شما به شیرینی را راضی میكند و هم این كه به بدنتان فایده میرساند. البته ذکر این نکته نیز ضروری است که شکلات، مقدار زیادی اگزالات دارد که در جذب آهن، روی و تا حدودی کلسیم دخالت می کند و جذب آنها را کاهش می دهد، لذا مصرف شکلات و شیر کاکائوی فراوان هم توصیه نمی شود.