دکتر پیام فرح بخش؛ پزشک و متخصص تغذیه و رژیم درمانی
هنگامی که اهمیت پروتئین وی را کشف کردند و متوجه شدند که دارای ارزش تغذیه ای است، نقش این پروتئین در صنایع جانبی تولید پنیر برجسته گردید. شیر کامل حدود 5/3 درصد پروتئین دارد که 80 درصد آن کازئین و 20 درصد آن پروتئین وی است. کازئین پروتئینی است که در قسمت سرشیر جمع میشود ولی پروتئین وی در قسمت مایع شیر باقی میماند.
اجزای پروتئین وی شامل بتا لاکتو گلبولین، آلفا لاکتو آلبومین، آلبومین سرم گاوی، لاکتوفرین، ایمونوگلبولینها، لاکتوز و املاح است. امروزه پروتئین وی یک پروتئین رژیمی شناخته شده است که نقش ضد میکروبی، افزایش ایمنی، افزایش قدرت عضلانی، بهبود ترکیب بدنی، پیشگیری از بیماریهای قلبی- عروقی و پوکی استخوان را به آن نسبت میدهند.
پروتئين وِی در چه مواردی توصيه میشود؟
اثرات ضد میکروبی پروتئین وی
نقش لاکتوفرین به عنوان یکی از اجزای پروتئین وی در دفاع بدن مقابل عوامل مهاجم اهمیت دارد. مشخص شده است، افرادی که بیشتر مستعد عفونتها هستند سطح لاکتوفرین در گلبولهای سفید خونشان کمتر است. در بیماران مبتلا به میکروب هلیکوباکتر پیلوری، هنگامی که از لاکتوفرین همراه درمان آنتی بیوتیکی استفاده میشود، بهبودی قابل توجهی حاصل خواهد شد.
در مطالعات مختلف اثرات ضد میکروبی لاکتوفرین در مقابله با ای– کولای، سالمونلا، شیگلا، لیستریا، میکروکوکوس لوتوس و کاندیدا مشاهده شده است.
هپاتیت و پروتئین وی
در مطالعات انجام شده در این زمینه مکمل یاری با پروتئین وی اثرات متفاوتی را در مورد هپاتیت B و C از خود نشان داده است. مکمل یاری با پروتئین وی در هپاتیت B موجب کاهش آنزیمهای کبدی میشود در حالیکه تغییری در میزان ویروس و یا آنزیمهای کبدی در هپاتیت C روی نمیدهد.
ایدز و پروتئین وی
کاهش سطح گلوتاتیون مشکل شایعی در مبتلایان به ویروس HIV است. در مطالعات به افزایش سطح سیستئین که موجب بالا رفتن گلوتاتیون میگردد، توصیه شده است که یکی از عواملی که در این زمینه موثر است استفاده از پروتئین وی در این بیماران است.
ترکیبات بیولوژیک پروتئین وی
پروتئین وی حاوی تمامی اسیدهای آمینه ضروری است و در مقایسه با پروتئینهای گیاهی مثل سویا، ذرت و گندم میزان پروتئین بیشتری دارد، بعلاوه اسیدهای آمینه پروتئین وی هضم و جذب بهتری دارند. پروتئین وی نسبت به سایر منابع پروتئینی غلظت بالاتری از اسیدهای آمینه شاخه دار (لوسین، ایزو لوسین و والین) دارد. اسیدهای آمینه شاخه دار و بخصوص والین نقش مهمی در رشد و ترمیم بافتها دارد.
سرطان و پروتئین وی
نقش پروتئین وی در پیشگیری و درمان سرطانها در مطالعات متعددی مورد بررسی واقع شده است. مکانیسمی که در این زمینه دخیل است تحریک ساخت گلوتاتیون، تنظیم ایمنی و سم زدایی از سرطانزاها در بدن میباشد. برخی تحقیقات نشان داده اند که پروتئین وی میتواند به آهن متصل شود و از اثرات اکسیداتیو آهن در بدن بکاهد.
بسیاری از تحقیقات اثرات پروتئین وی و بویژه اجزای مرتبط با ایمنی آن یعنی لاکتوفرین و بتالاکتو گلبولین را در کاهش سرطان روده بزرگ و کاهش پولیپها موثر میدانند. در یک مطالعه اثر پروتئین وی و پروتئین سویا بر سرطانهای روده بزرگ مقایسه شده اند که پروتئین وی به صورت معنی داری موثرتر بود.
در مطالعه دیگری بر موشها مشخص شد که لاکتوفرین پروتئین وی از متاستاز سرطانهای دستگاه گوارش جلوگیری میکند که اثرات مربوط به جلوگیری از رشد سلولهای اپیتلیالی دستگاه گوارش است و هنگامی که لاکتوفرین پروتئین وی با داروهای شیمی درمانی ترکیب شود، اثرات همسو و افزایشی نشان میدهد. پروتئین وی در مقایسه با کازئین موجب کاهش پیشرفت سرطان پروستات میگردد...
برای خواندن بخش دوم- «وِی» پروتئينی درمانگر- اینجا کلیک کنید.