زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

محمد رضا کریمی نژاد؛ ندا آصفی؛ زیر نظر دكتر احمدرضا درستی

اسیدهای چرب امگا 3  (یا اسیدهای چرب n-3 ) گروهی متشكل  از سه اسید چرب  به نام ALA، EPA و DHA هستند . اسیدهای چرب امگا 3 EPA و DHA در روغن‌های دریایی  و تخم‌مرغ و اسید چرب ALA در روغن‌های گیاهی نظیر روغن بذر كتان و شاهدانه یافت می‌شود.

اسیدهای چرب امگا 3 برای سوخت‌وساز طبیعی  بدن حیاتی هستند و در عین حال بدن قادر به سنتز آنها نیست و به همین دلیل به آنها اسیدهای چرب ضروری می‌گویند. آنها اسیدهای چرب چند غیر اشباع با یك پیوند دوگانه در اتم کربن سوم از انتهای زنجیره متیل هستند. 

اسیدهای چرب دو انتها دارند: انتهای اسیدی، که به عنوان  ابتدای زنجیره در نظر گرفته می‌شود و«آلفا» نامیده می‌شود، و انتهای متیل، که «انتهای» زنجیره است، و «امگا» خوانده می‌شود.  نامگذاری اسید چرب از محل اولین پیوند دوگانه، از انتهای متیل، امگا (ω) یا (-N) خوانده می‌شود.

اثرات  سلامتی                                                                                                                                 

نسبت امگا 6 به امگا 3

مطالعات بالینی  نشان می‌دهند که نسبت مصرف اسیدهای چرب امگا 6 به امگا 3 در حفظ سلامت قلب و عروق اهمیت دارد. نسبت مصرف امگا 6 به امگا 3 تأثیر قابل توجهی در نسبت و میزان تولید ایکوزانوئیدها و گروهی از هورمون‌هایی كه  در فرآیندهای التهابی بدن درگیر هستند، دارد و تغییر این نسبت می‌‌تواند تغییر حالت التهابی و سوخت‌و‌ساز بدن را موجب شود.  این ما را ناگزیر می‌کند که امگا 6 و امگا 3 را در یک نسبت متعادل مصرف کنیم.

 سرطان

مطالعات اپیدمیولوژی و بررسی‌های تجربی بر‌ ‌روی حیوانات بیان می‌کند که دریافت غذاهای دارای اسیدهای چرب امگا 3 ازسرطان سینه و کولون جلوگیری می‌کند. این مکانیسم با جلوگیری از سنتز ایکوزانوئیدهای مشتق شده از اسید آراشیدونیک انجام می‌گیرد. به نظر می‌رسد این قابلیت اسیدهای چرب امگا 3 بستگی به سطح مقدار اسیدهای چرب امگا 6 و آنتی‌اکسیدان‌ها دارد.

مطالعات روی لیپوپراکسیدهای توکسینی مشتق شده از اکسیداسیون اسیدهای چرب نشان داده که اسیدهای چرب امگا 3 از رشد تومورها جلوگیری کرده و مرگ برنامه‌ریزی شده سلول‌های تومور (apoptosis) را از طریق لیپوپراکسیدها تحریک می‌‌کنند.

بیماری‌های قلب و عروق

 اسیدهای چرب امگا 3 اثرات ضد پرفشاری خون نیز دارند.  وقتی افراد اسیدهای چرب امگا 3 از ماهی‌های روغنی را به صورت منظم مصرف می‌‌كنند، فشارخون سیستولیک تا حدود 5/3 تا 5/5 میلی‌متر جیوه کاهش می‌یابد. برخی از شواهد نشان می‌‌دهند که در  افراد مبتلا به برخی از مشکلات گردش خون مانند رگ‌های واریسی، مصرف منظم EPA و DHA، منجر به  تحریک گردش خون و افزایش تجزیه فیبرین (كه یک ترکیب درگیر در تشكیل  لخته است)، می‌گردد.

بدیهی است که مصرف اسیدهای چرب امگا 3  باعث کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون می‌شود و مصرف منظم آن خطر ابتلا به حمله قلبی اولیه و ثانویه را کاهش می‌‌دهد. در میان اسیدهای چرب امگا 3، هم زنجیر فرم بلند و هم زنجیرکوتاه با كاهش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه بوده است. سطح بالای اسید دوکوزاهگزانوییک (DHA) در غشاء گلبول قرمز، با کاهش خطر سرطان پستان همراه بوده است.

 التهاب

التهاب، پاسخ غیراختصاصی بدن به زخم و تهاجم میکروبی یا شیمیایی است، که معمولاً همراه با قرمزی؛ ورم و تب و درد می‌باشد. این علائم ناشی از آزاد شدن مواد واسطه‌ای مشتق شده از لوکوسیت‌ها و فعال شدن ماکروفاژها هستند. این مواد واسطه‌ای شامل پروستاگلاندین E2 و لوکوترین(B4 (LTB4 از مشتقات اسید آراشیدونیک می‌باشند...

برای خواندن بخش دوم- جادوی امگا3- اینجا کلیک کنید.