تحریریه ماهنامه دنیای تغذیه
دانههای سویا سرشار از پروتئین، چربی خوب و مواد مغذی است و در واقع فاقد هرگونه مواد مضری برای سلامت قلب میباشد. برخی میگویند که سویا معجزه میکند.
سویا حاوی مقدار زیادی پروتئین و مواد مغذی است و هیچ کلسترولی ندارد. طرفداران این نظر معتقدند که رژیم غذایی غنی از پروتئین سویا باعث پیشگیری از بیماریهای قلبی میشود. همچنین ایزوفلاون موجود در سویا سبب پیشگیری از برخی سرطانها میگردد.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال 1999 با انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد که مصرف سویا به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دهد. پس از این اطلاعیه، انجمن قلب آمریکا و دیگر گروههای بهداشت و سلامت تحقیقات خود را پیرامون این ادعا آغاز کردند. از دیگر اهداف مطالعات اخیر، تحقیق بر روی ایزوفلاونهای موجود در سویا است که میتواند از سرطان سینه و پروستات جلوگیری به عمل آورد.
فواید سویا
دكتر كریستین گربستاد، سخنگوی انجمن رژیم غذایی آمریکا میگوید: دانههای سویا بدون شک غذایی سالم برای رژیم شما میباشند. سویا حاوی مقدار مناسبی چربی خوب، فیبر زیاد و پروتئین بالاست و اینها همه دلایل خوبی هستند تا آن را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید.
محصولات تهیه شده از دانههای سویا، مانند شیر سویا، جایگزین خوبی برای فرآوردههای حاوی کلسترول میباشند که از حیوانات گرفته میشوند. همچنین، این دانه منبع سرشاری از مواد غذایی سالم مانند ویتامین B و اسیدهای چرب امگا 3 میباشد.
سویا و سرطان
سویا حاوی مقدار زیادی فیتواستروژن است (فیتواستروژن نوعی ماده شیمیایی گیاهی است که مانند هورمون استروژن بدن زنان و البته به شکل ضعیفتر عمل میکند). قویترین فیتواستروژن سویا، ایزوفلاون نام دارد که نتایج برخی از تحقیقات حاکی از تاثیر آن بر کاهش خطر سرطان سینه و پروستات میباشد.
سویا و علائم یائسگی
مطالعات نشان دادهاند که فیتواستروژن موجود در سویا قادر است برخی عوارض یائسگی مانند گرگرفتگی و پوکی استخوان را کاهش دهد.
محدودیتهای مصرف سویا
به رغم فواید بسیار مفید این دانههای اسرار آمیز، مصرف آن برای همه ممکن نیست. سویا برای بسیاری از مردم، بویژه کودکان و نوزادان حساسیتزا است. در صورت بروز آلرژی باید آن را بهطور کامل از برنامه غذایی خود حذف كنند.
سویا و سرطان سینه
برخی از فواید سویا هنوز قابل بحث و بررسی میباشند. گاهی از پزشکان پرسیده میشود که آیا فیتواستروژن موجود در سویا میتواند سبب پیشرفت سرطان سینه شود؟ دکتر گربستاد در پاسخ به این سوال میگوید: «برای زنانی که احتمال خطر سرطان سینه در آنها بالاست، باید میزان مصرف سویا و مشتقات آن را در برنامه غذایی این افراد بررسی کرد، زیرا در برخی از آنان افزایش هورمون سبب افزایش احتمال بروز سرطان خواهد شد».
سویا و بیماریهای قلبی عروقی
در سال 1999، سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرد که با مصرف روزانه حداقل 25 گرم پروتئین سویا به عنوان بخشی از رژیم غذایی که دارای میزان کمی اسیدهای چرب اشباع شده و کلسترول است، میتوان سطح کلسترول بد خون (LDL) را کاهش داد و از بروز بیماریهای قلبی عروقی جلوگیری به عمل آورد.
امروزه بحثهای پزشکی پیرامون تاثیر سویا بر سلامت قلب رو به افزایش است و این در حالی است که سازمان غذا و داروی آمریکا در حال بررسی ادعای خود مبنی بر نقش پروتئین سویا در کاهش کلسترول میباشد لذا از انجمن قلب آمریکا خواسته شد تا این ادعا را بطور تجربی مورد بررسی قرار داده و برای اثبات آن شواهد کافی ارائه نماید.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مصرف زیاد پروتئین سویا بجای پروتئین حیوانی سبب کاهش درصد کمی از سطح کلسترول میشود. البته، آنها یادآور شدند که یافتههای این تحقیق از افرادی که کلسترول خیلی بالایی دارند بدست آمده است.
كلام آخر
سویا منبع خوبی از مواد مغذی مهم است، بخصوص هنگامی که باید از مصرف گوشت و لبنیات اجتناب کرد، ولی در نظر داشته باشید که سویا فقط یک ماده غذایی از دهها ماده غذایی است که میتواند در یک رژیم غذایی سالم وجود داشته باشد.