حفاظت از عملکرد اندوتلیال یک مکانیسم کلیدی برای پیشگیری از تصلب شرایین است. اندوتلیوم عروقی نقش مهمی در تنظیم تونیسیته عروق محلی دارد و میتواند توسط چربی رژیم غذایی تعدیل شود. در مطالعهای که در مورد خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهاب روغن زیتون فوق بکرانجام گرفت، اثر ضد التهاب روغن زیتون فوق بکر به اثبات رسید که فعالیت ضد التهابی آن به علت اولئوکانتال (ترکیب فنلی موجود در روغن زیتون) بوده است.
روغن زیتون و سندرم متابولیک
سندرم متابولیک یا بیماری ایکس سردسته این گونه بیماریهاست، که در ظاهر هیچگونه اختلالی در سلامتی ایجاد نمیکند، اما به مرور باعث تخریب ارگانهای حیاتی بدن میشود. بیماری ایکس را میتوان مربع مرگ نامید. در ۴ گوشه این مربع ۴ بیماری خفیف شامل چاقی شکمی، فشار خون، زیادی انسولین خون و زیادی چربیهای نابجای خون جای گرفته است و در قلب این مربع تنگ شدن رگهای قلبی و مغزی که عامل سکتههاست، قرار دارد.
اصطلاح سندرم متابولیک به گروهی از عوامل خطر از جمله چاقی شکمی، فشارخون بالا، قند خون بالا و سطوح نامناسب کلسترول خون گفته میشود.اصلاح رفتارهای غذایی راهکار کلیدی برای پیشگیری و درمان سندرم متابولیک میباشد. در این رابطه، رژیم غذایی مدیترانهای بعنوان الگوی غذایی مورد توجه قرار گرفته است که به بهترین نحو نیازهای تغذیهای، بهداشتی و درمانی را برآورده میسازد.
رژیم غذایی مدیترانهای باعث افزایش طول عمر و کاهش بیماریهای مزمن بخصوص بیماریهای قلبی عروقی و سندرم متابولیک میشود. متمایزترین ویژگی این الگوی غذایی محتوای چربی بالای آن است که بعلت مصرف بالای روغن زیتون میباشد.
مطالعهای که در مورد رژیم غذایی مدیترانهای انجام گرفت مشخص شدکه این رژیم از ایجاد سندرم متابولیک جلوگیری میکند. مطالعه دیگری که بر روی بیماران مبتلا به اضافه وزن و مقاوم به انسولین انجام گرفت نشان داد که در مقایسه با رژیم غذایی کم چرب، یک رژیم غذایی غنی از روغن زیتون مانع از توزیع مجدد چربی بدن از محیط به بافت چربی احشایی میشود که البته این عمل بر وزن کل بدن تاثیری ندارد.
روغن زیتون و ارتقاء سلامت قلب و عروق
سخت شدن دیواره رگهای خونی ،از شیوه زندگی درمناطق مختلف و میزان توسعه اقتصادی جوامع تاثیر میپذیرد. گسترش سخت شدنرگها به عوامل متعددی بستگی دارد که عبارتند از: کلسترول زیاد خون، فشارخون بالا، بیماری قند و کشیدن سیگار. پروفسور فرانسیسکوگراندکویلن، پایین ترین مرگ ومیر ناشی از بیماری کرونر قلب را در کشورهایی میداند که از روغن زیتون به عنوان تنها منبع چربی استفاده میکنند.
سخترگی، حالتی است که کلسترول روی دیواره رگها رسوب نماید. در اثر این عمل رسیدن خون به بافتها مختل گشته و مانع انجام وظیفه اندامهای اصلی مانند قلب و مغز میگردد. قلب وقتی تحت تأثیر سختی دیوارهی رگ قرار گیرد، احتمال حمله قلبی وجود دارد و خطر مرگ ناگهانی فرا میرسد. روغن زیتون در ممانعت از تشکیل لختهخون و تجمع لختهها تأثیر دارد و اثر غذاهای چربیدار را در بالابردن لخته خون تقلیل میدهد.
علاوه بر این میزان کلسترول کل خون، کلسترول LDL و تریگلیسریدها را پایین میآورد و به این ترتیب دفع لیپوپروتئینهای دانسیته پایین تشدید میگردد. به طور کلی مطالعات اخیر بیان میکند روغن زیتون میتواند اثرات مفیدی بر عوامل ایجاد کننده بیماریهای قلبی عروقی داشته باشد که از آن جمله میتوان به بهبود پروفایل لیپیدی ازطریق کاهش در کلسترول تام و LDL و افزایش نسبت HDL به کلسترول، کاهش حساسیت LDL نسبت به اکسیداسیون و بهبود آسیب اکسیداتیو عروقی، بهبود عملکرد اندوتلیال، کنترل فشارخون، ایجاد تغییرات مطلوب در توقف خونریزی (هموستاز) اشاره کرد.
برای خواندن بخش اول- روغن كاری قلب و عروق با روغن زیتون- اینجا کلیک کنید.