آسیه محمدزاده؛ کارشناس ارشد تغذیه
فواید کره بادام زمینی
کره بادام‌زمینی جزء لذیذترین محصولات تهیه شده از بادام‌زمینی است و حدود یک سوم بادام‌زمینی کشت شده در سراسر دنیا، صرف تهیه کره آن می‌شود. كره بادام زمینی تقریبا همان خواص بادام زمینی را دارد. بادام زمینی حاوی پروتئین با كیفیت عالی و میزان زیادی چربی است، اما ببینیم مصرف كره بادام زمینی به چه کسانی توصیه می‌شود و برای چه افرادی ممنوع است.
كره بادام زمینی و چربی خون
تحقیقات و بررسی‌های متعدد نشان داده‌اند، چربی بادام زمینی و كره بادام زمینی برای انسان مفید است و از ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی پیشگیری می‌كند، زیرا 85 درصد چربی موجود در بادام زمینی، چربی غیراشباع است. چربی‌های غیراشباع، كلسترول خون را پایین می‌آورند و از این طریق در سلامت قلب مؤثرند. بادام زمینی و كره آن فاقد چربی‌های ترانس و كلسترول هستند.
وقتی توصیه می‌شود افراد دریافت چربی خود را به صورت متعادل تنظیم كنند، به این معنا نیست كه چربی را از رژیم غذایی خود حذف كنند. طبق توصیه‌های تغذیه‌ای تا 30 درصد انرژی غذا را باید از چربی‌ها به دست آورد و این مقدار مناسبی است. البته نوع چربی كه این 30 درصد را تشكیل می‌دهد، خیلی مهم است.
طی مطالعه انجام شده در یكی از دانشگاه‌های آمریكا، اثرات رژیم غذایی حاوی بادام زمینی و كره آن در كاهش كلسترول خون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد كه خطر بروز بیماری‌های قلبی با مصرف متناوب و مكرر بادام زمینی (هر بار به مقدار كم) كاهش می‌یابد.
مصرف بادام زمینی و كره آن باعث كاهش میزان كلسترول كل، LDL كلسترول (كلسترول بد) و تری گلیسیرید خون و حفظ و نگهداری میزان HDL كلسترول (كلسترول خوب) خون می‌شود.
همچنین كره بادام زمینی حاوی فیتوسترول است که ساختاری شبیه کلسترول موجود در غذاهای حیوانی دارد، با این تفاوت که بر خلاف کلسترول، فیتوسترول برای سلامت قلب و عروق مضر نیست. هر 32 گرم کره بادام‌زمینی حدود 50 میلی‌گرم فیتوسترول دارد. براساس نتایج مطالعات، مصرف 2 گرم فیتوسترول در روز می‌تواند میزان LDL خون را تا 10 درصد كاهش دهد و در صورتی که فرد رژیم کم چربی داشته باشد، می‌تواند میزان LDL خون را تا 20درصد كاهش دهد.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف حداقل 4 بار بادام‌زمینی در هفته، تا 37 درصد از ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی پیشگیری می‌كند. پس اگر می‌خواهید از این بیماری‌ها در امان باشید، یک مشت بادام‌زمینی (حاوی ده عدد) یا یک قاشق سوپخوری کره بادام‌زمینی را 4 بار در هفته مصرف كنید.
كره بادام زمینی و سرطان
براساس نتایج حاصل از مطالعات، مصرف 10 عدد بادام زمینی یا یک قاشق سوپخوری کره بادام‌زمینی در هفته از بروز سرطان روده در زنان پیشگیری می‌کند. فیتوسترول موجود در بادام‌زمینی و کره بادام‌زمینی سرعت رشد سلو‌ل‌های سرطانی موجود در پستان، روده بزرگ و پروستات را کند كرده و از بروز سرطان ریه در افراد مستعد پیشگیری می‌كند. همچنین، بادام‌زمینی حاوی نوعی ماده آنتی‌اکسیدان به نام رزوراترول است که در بدن به یك ترکیب ضد سرطانی به نام پیساتانول تبدیل می‌شود.
این تبدیل به کمک نوعی آنزیم که در تومورهای سرطانی وجود دارد، ایجاد می‌شود و به این ترتیب از رشد تومورها جلوگیری خواهد شد.
كره بادام زمینی و دیابت
ثابت شده است که مصرف منظم کره بادام‌زمینی (حداقل 5 قاشق سوپخوری در هفته) از بروز دیابت نوع 2 در زنان پیشگیری می‌کند.
فیبر و منیزیم موجود در کره بادام‌زمینی از جمله دلایل ضددیابتی بودن این ماده غذایی هستند.
كره بادام زمینی و سنگ كیسه صفرا
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند كه مصرف مرتب کره بادام زمینی احتمال ابتلا به سنگ صفرا در مردان و احتمال برداشتن کیسه صفرا در زنان را کاهش می‌دهد. براساس نتایج حاصل از یك مطالعه كه در طول 20 سال روی بیش از 80 هزار زن انجام گرفت، زنانی که حداقل دو قاشق سوپخوری بادام‌زمینی یا کره بادام‌زمینی در هفته مصرف می‌کردند، تا 25 درصد کمتر از سایر زنان به سنگ صفرا مبتلا شدند. دلیل این خاصیت بادام زمینی وجود فیبرهای غذایی، فیتوسترول و منیزیم در آن است.
سایر مواد مغذی موجود در كره بادام زمینی
هر 100 گرم کره بادام زمینی، حاوی 100 میلی گرم فیتواسترادیول است. مصرف فیتواسترادیول باعث پیشگیری از پوكی استخوان و كاهش مشكلات قاعدگی می‌شود.
كره بادام زمینی منبع ویتامین‌ها و املاحی از قبیل ویتامین B1، نیاسین (ویتامین B3)، اسید پانتوتنیك (ویتامین B5)، ویتامین B6، اسید فولیك (ویتامین B9)، ویتامینE ، پتاسیم، فسفر، مس، سلنیوم، منیزیم، روی و همچنین رنگدانه‌های گیاهی و فیبر است.
شرایط نگهداری كره بادام زمینی
کره بادام‌زمینی طبیعی را می‌توان به مدت یک یا دو هفته در هوای آزاد و دو ماه در یخچال نگه داشت.
هشدارها
در بعضی موارد بادام زمینی و یا كره آن در اثر عدم دقت در تولید و یا شرایط نگهداری، به قارچ سمی آفلاتوكسین(Aflatoxin) آلوده می‌شوند كه سرطانزا بوده و باعث ابتلا به سرطان كبد می‌شود.
بادام‌زمینی جزء مواد غذایی آلرژی‌زا (حساسیت‌زا) است.
اولین علایم آلرژی به بادام زمینی به صورت آبریزش بینی یا خارش پوست است. سایر علایم عبارتند از تهوع، استفراغ، اسهال، ناراحتی شكمی، سوزش زبان، سختی تنفس، گلو درد یا درد در سایر نواحی بدن، افت ناگهانی فشارخون، سرگیجه، بیهوشی و حتی مرگ، بنابراین افراد مبتلا به آلرژی غذایی باید از مصرف هر گونه غذای حاوی بادام‌زمینی از جمله كره بادام زمینی خودداری کنند. مصرف بادام زمینی و فرآورده‌های آن در كودكان زیر دو سال ممنوع است كه به علت احتمال وجود آلرژی نسبت به آن در كودك می‌باشد. گاهی پزشک به افرادی كه مستعد ابتلا به سنگ كلیه و مثانه هستند، توصیه می‌کند از خوردن مواد غذایی حاوی اگزالات از جمله بادام زمینی و كره آن خودداری کنند، زیرا این ترکیبات احتمال بروز این سنگ‌ها را افزایش می‌دهند.
