زهرا جمشیدی، كارشناس تغذیه
چنین به نظر میرسد که آب میوهها منبع مغذی از ویتامینها و مواد معدنی باشند، اما در حقیقت آنها مملوء از قند طبیعی هستند. از آنجاییکه آبمیوهها به لحاظ کالری چگالی بالایی دارند و فیبر کمی دارند، افرادی که قصد کاهش وزن یا ثبات وزن سالم دارند بایستی به شدت دریافت آبمیوهها را محدود کنند و انتخابشان، میوه به شکل تازه آن باشد.سبزیجات بهطور طبیعی قند کمتری نسبت به میوهها دارند بدین معنا که آب سبزیجات تازه تهیه شده و به شکل خانگی کالری کمتری نسبت به آبمیوه داشته و میتوان آن را در برنامه غذایی گنجاند. به هر جهت آب سبزیجات کنسرو شده یا بطری شده به شکل صنعتی، حاوی مقادیر بالایی سدیم است که خطر هیپرتانسیون (پرفشاری خون) را افزایش میدهد.
درحالیکه گفته میشود بهتر است مواد مغذی و فیبر از میوهها و سبزیجات به شکل تازهشان تامین شود، اما آبمیوه و آب سبزیجات همچنان حاوی ویتامینها و مواد معدنی نیز هستند. به عنوان مثال، آب پرتقال غنی از ویتامینC بوده و حاوی فولات و مواد معدنی همچون پتاسیم است برخی از انواع آنها نیز با کلسیم غنی شدهاند. چنانچه قصد نوشیدن آبمیوه دارید، به دنبال نوع 100 درصد طبیعی باشید که سدیم یا قند افزوده نداشته باشد. همچنین میتوانید خودتان آنها را به شکل خانگی تهیه کنید و ممکن است بخواهید آنها را با آب رقیق کنید تا از کالری و قند آن کاسته شود.ویتامین C موجود در برخی آبِ میوهها و سبزیجات نقش مهمی در سلامت کلاژن دارد، پروتئینی که کمک به حفظ سلامت پوست میکند. خوردن و نوشیدن میوهها و سبزیجات غنی از ویتامین C کمک به بازسازی ذخایر ویتامین C پوست کرده و زیبایی طبیعی آن را افزایش میدهد. همچنین این ویتامین در انعطاف پذیری مفاصل و حفظ سلامت موها نیز حائز اهمیت است. در آخر اینکه ویتامین C در پیشگیری از کاتاراکت (آب مروارید) و تحلیل ماکولا (شبکیه) مفید واقع میشود.
سلامت استخوان
برخی از آبمیوهها با ماده معدنی کلسیم غنی شدهاند که کمک به حفظ سلامت استخوانی میکند. آب میوههایی حاوی کلسیم میتوانند در کاهش فشارخون، کاهش ریسک بیماری قلبی عروقی و پیشگیری از استئوپروز (پوکی استخوان) موثر باشند. همچنین کلسیم در تخفیف کرامپها سندرم پیش از قاعدگی (PMS) نیز کمک کننده است. آب میوههای غنی از پتاسیم با تشکیل استئوکلسین، پروتئینی که فقط در استخوان یافت میشود، در پیشگیری از استئوپروز کمک کننده هستند. نوشیدن آب میوه غنی از پتاسیم میتواند کمک به حفظ فشارخون پایین کند. ویتامینهای B همچون فولات (B9) ریسک بیماری قلبی عروقی را کاهش داده، کاهش مرتبط با سنِ حافظه را کند ساخته و به حفظ سلامت موها کمک میکنند. فولات منجر به تولید سرتونین میشود بنابراین در مبارزه با افسردگی و بهبود خلق و خو کمک کننده است.
علاوه بر اینکه دریافت آب میوهها میتواند در مسیر کاهش وزن خلل ایجاد کنند، انواع خاصی از آنها (اصولاً آب مرکبات) میتوانند میگرن را در افراد حساس تحریک کنند. به علاوه، افرادی که از IBS (سندرم روده تحریک پذیر) رنج میبرند به منابع قند کنستانتره آبمیوهها حساس بوده و بعد از نوشیدن آن احساس ناراحتی خواهند کرد.
آب قره قاط
بهطور معمول آب قره قاطهای موجود در بازار با آب میوههای شیرین مانند انگور، سیب، یا گلابی مخلوط میشوند تا طعم تند و تیز قرهقاط شیرین نشده و خالص تعدیل شود. آنتی اکسیدان موجود در قرهقاط کمک به پیشگیری کاتاراکت و تحلیل ماکولار(شبکیه) و نیز عفونتهای دستگاه ادراری (UTI) میکند. چنانچه شما مبتلا به دیابت نوع 2 هستید توصیه میشود از آب قرهقاط و دیگر آب میوهها به دلیل غلظت بالای قند آن اجتناب کنید. مبتلایان به IBS دقت داشته باشند که برخی افراد دچار IBS به منابع قند کنستانتره مانند آبمیوه حساس بوده و بعد از مصرف آنها احساس ناراحتی میکنند.
آب گریپ فروت
آب گریپ فروت منبع خوبی از ویتامین C است، آنتی اکسیدانی که به پیشگیری و کنترل آرتریت، کاتاراکت، تحلیل ماکولار، و حفظ سلامتی پوست و مو کمک میکند. چنانچه شما مبتلا به دیابت نوع 2 هستید از دریافت آب گریپ فروت دیگر آبمیوهها به دلیل غلظت بالای قندشان اجتناب نمایید. از آنجاییکه آب گریپ فروت و آب دیگر مرکبات محرکها احتمالی برای IBS و سردردهای میگرنی هستند، درصورت مشکل زا بودن برایتان از دریافت آنها اجتناب نمایید.
نکته: گریپ فروت و آب آن میتواند چگونگی جذب و متابولیسم برخی داروها را تحت تاثیر قرار دهند (غالباً داروهای قلبی)، بنابراین همواره با پزشک یا داروساز خود در رابطه با تداخل دارویی گریپ فروت و داروهایی دریافتیتان راهنمایی بگیرید.
آب آلو
آب آلو انتخابی برای بهبود یبوست است چراکه غنی از قند الکلی سوربیتول است که اثر طبیعی ملین دارد، آب آلو منبع خوبی از پتاسیم است، که ماده معدنی موثر در کاهش فشار خون و کاهش ریسک استئوپروز است. چنانچه شما مبتلا به دیابت نوع 2 هستید بهتر است از دریافت آب آلو و دیگر آبمیوهها به دلیل غلظت بالای قندشان اجتناب نمایید. همچنین چنانچه از اسهال و یا IBS پیشرفته رنج میبرید، از دریافت آب آلو اجتناب نمایید چراکه یک محرک به شمار میرود.
آب گوجه فرنگی
در حالیکه گوجهفرنگی منبع خوبی از پتاسیم، مادهای معدنی که کمک به کاهش فشارخون و ریسک استئوپروز میکند، اما آب گوجهفرنگی به شکل صنعتی آن میتواند سطوح بالایی از سدیم داشته باشد. بنابراین، افراد مبتلا به پرفشاری خون بایستی از نوشیدنی نوع صنعتی و یا تجاری آبِ گوجه فرنگی اجتناب نمایید مگر اینکه از نوع «بدون نمک افزوده» باشد. چنانچه از سردردهای میگرنی رنج میبرید، در نظر داشته باشید که گوجه فرنگی در درصد کمی از افراد به عنوان محرک عمل میکند.
آب پرتقال
آب پرتقال منبع خوبی از ویتامینC است، آنتی اکسیدانی که به پیشگیری و کنترل آرتریت، کاتاراکت، تحلیل ماکولا، و حفظ سلامتی پوست و مو کمک میکند. چنانچه این آبمیوه با کلسیم غنی شده باشد در حفظ استحکام استخوانها، کاهش فشارخون، و تسکین سندرم PMS کمک کننده خواهد بود. چنانچه شما مبتلا به دیابت نوع 2 هستید از دریافت آب پرتقال و دیگر آبمیوهها به دلیل غلظت بالای قندشان اجتناب نمایید. از آنجاییکه آب پرتقال و آب دیگر مرکبات محرک احتمالی برای IBS و سردردهای میگرنی هستند، درصورت مشکل زا بودن برایتان از دریافت آنها اجتناب نمایید.