مینا عبدالهی، مهرناز رياضيان
ارزش غذایی ملون
ملون به دسته پرجمعیتی از میوه‌‌ها اطلاق می‌‌شود که شامل هندوانه، خربزه و طالبی است و بسیار پر طرفدار است. عصاره ملون نه تنها برطرف کننده تشنگی است بلکه برای کاهش التهاب و سایر علائم ناشی از بیماری‌‌هایی مثل دیابت، آسم، روماتیسم، سرطان روده بزرگ و بیماری‌‌های قلبی عروقی مفید است. آب میوه ملون حاوی تعداد زیادی آنتی‌اكسیدان، ویتامین، مواد معدنی و سایر مواد مغذی حیاتی است که برای عملکرد مناسب بدن انسان ضروری می‌‌باشد. مصرف منظم آب میوه ملون خطر بیماری‌‌های قلبی و انواع سرطان‌‌ها را کاهش می‌‌دهد.ملون برای رسیدن به وزن مناسب میوه مفیدی است چراکه حاوی مواد مغذی ضروری و کالری پایین است و اشتها را هم سرکوب می‌‌کند. این میوه خنک کننده است و به کاهش گرمای بدن کمک می‌‌کند. لیکوپن یکی از آنتی‌اكسیدان‌‌های موجود در ملون است که در کاهش التهاب بسیار موثر است. مواد مغذی موجود در ملون باعث کاهش تنگی راههای هوایی در افراد مبتلا به آسم می‌‌گردد. مصرف مکرر عصاره ملون خطر پیشرفت سرطان روده بزرگ، پروستات، ریه، پستان و مثانه را کاهش می‌‌دهد. ملون در ارتقای سیستم ایمنی و تامین انرژی در فعالیت‌‌های روزانه موثر است.
ملون و بیماری‌‌ها
دیابت: افراد دیابتی اغلب بخاطر قند پایین و رژیم با انرژی کم از گرسنگی شکایت می‌‌کنند. ملون و عصاره آن مکمل خوبی برای این بیماران محسوب می‌‌شود. این میوه حاوی مواد معدنی و اسیدآمینه‌‌های ضروری مثل منیزیم، پتاسیم و آرژنین است که به تولید انسولین در بدن می‌‌کند. البته در افراد دیابتی بهتر است زیر نظر یک متخصص تغذیه در برنامه ریزی غذایی روزانه آنها جای گیرد.
اسهال: این میوه می‌‌تواند در درمان اسهال در بسیاری از بیماران مفید باشد. در برخی موارد عصاره ملون در ترکیب با آب لیمو و عصاره پیاز در درمان اسهال موثر است. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که میزان بالای ملون می‌‌تواند اسهال را تشدید کند و بنابراین بهتر است به مقدار توصیه شده مصرف گردد.
پوست: ملون برای حفظ سلامتی پوست بسیار موثر است. مصرف منظم آب‌میوه ملون درمان عالی برای آکنه است، زیرا حاوی آنتی‌اكسیدان‌‌های قوی است که خون را سم‌زدایی و تصفیه می‌‌کند، بنابراین برای درمان مشکلات پوستی مفید می‌‌باشد.
مواد مغذی ملون
100 میلی لیتر از آب میوه ملون حاوی تقریبا 30 کالری است:
ملون دارای اثرات تصفیه کنندگی، ادرار آور (مدر) و قلیایی کننده در بدن است و در حذف سموم مضر از بدن مفید می‌‌باشد.
ملون براحتی قابل هضم است و به حفظ تعادل اسید- باز در بدن کمک می‌‌کند.
ملون منبع غنی از آنتی‌اكسیدان‌‌هایی مثل لیکوپن، لوتئین، بتا کاروتن، نروسپورن، فیتون و فیتوفلوئن است. این آنتی‌اكسیدان‌‌ها نه تنها به محافظت از بدن در برابر بیماری‌‌ها کمک می‌‌کند بلکه بنیه و سوخت‌وساز بدن را ارتقا می‌‌دهد. این آنتی‌اكسیدان‌‌های حیاتی به خنثی سازی رادیکال‌‌های آزاد مضر موجود در بدن کمک می‌‌کنند.
ملون کلسترول ندارد و از ساخت کلسترول در عروق خونی جلوگیری می‌‌کند. بعلاوه، ملون ساخت HDL کلسترول (که کلسترول خوب است) را افزایش می‌‌دهد و خطر بیماری‌‌های قلبی را کاهش می‌‌دهد.
ملون در پیشگیری و درمان یبوست، احتباس مایعات و خارش نیز مفید است.
ملون حاوی ویتامین‌‌های مهمی از جمله ویتامین A، B6، C و فولات و مواد معدنی نظیر منگنز، پتاسیم، سدیم، کلسیم، آهن، روی و سلنیوم می‌‌باشد.
ارزش غذایی هندوانه
هندوانه حاوی انرژی و چربی بسیار پایین است و منبع غنی از فیتونوترینت (مواد مغذی گیاهی) و آنتی‌اكسیدان‌‌ها که برای سلامتی مفیدند، می‌‌باشد. این میوه در ردیف میوه‌جات غنی از لیکوپن قرار دارد. لیکوپن برای سلامت قلب و عروق و استخوان مهم است. لیکوپن از آنتی‌اكسیدان‌‌هاست که بخاطر توانایی در خنثی‌سازی رادیکال‌‌های آزاد، باعث پیشگیری و درمان سرطان پروستات نیز می‌‌گردد.
اخیرا محققان توجه‌شان به محتوای سیترولین هندوانه جلب شده است. سیترولین اسیدآمینه‌ای است که معمولا بوسیله کلیه‌‌ها و سایر اندام‌‌ها به اسیدآمینه آرژنین تبدیل می‌‌شود. هر لیوان هندوانه حاوی 250 میلی گرم سیترولین است. سیترولین در بدن به سرعت به آرژنین تبدیل می‌‌شود. طبق تحقیقات جدید مصرف آب هندوانه قبل از فعالیت بدنی شدید به کاهش ضربان قلب و درد عضلات کمک می‌‌کند و این به خاطر سیترولین موجود در آن است.
همچنین مصرف هندوانه به سلامت قلب و کاهش فشارخون در افراد چاق و میانسال و زنان یائسه کمک می‌‌کند.
بیشتر افراد بر این باورند که هندوانه حاوی آب زیاد است و ارزش تغذیه ای کمی دارد. اما 300 میلی‌لیتر آب هندوانه در حدود یک سوم نیاز روزانه به ویتامین A و C و همچنین 9 درصد نیاز روزانه به پتاسیم را تامین می‌‌کند.
ویتامین A و ویتامین C موجود در هندوانه، آن را به میوه‌ای بی نظیر برای التهاباتی كه در بیماری‌‌هایی مثل آسم، تصلب شرائین، سرطان روده و التهاب مفاصل وجود دارد تبدیل کرده است.
پتاسیم موجود در هندوانه به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می‌‌کند و برای جلوگیری از سکته قلبی مفید است. همچنین این میوه حاوی ویتامین‌‌های محلول در آب، از جمله ویتامین B6 و تیامین (B1) و ویتامین C و ماده معدنی منگنز است. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C به مقاومت بدن در برابر عوامل عفونی کمک می‌‌کند و رادیکال‌‌های آزاد را ازبین می‌‌برد. منگنز برای عملکرد آنزیم‌‌های آنتی‌اكسیدانی بسیار حائز اهمیت می‌‌باشد.
ارزش غذایی طالبی
طالبی میوه‌ای است که باوجود اینکه کالری و چربی پایین دارد اما غنی از پلی‌فنول، ویتامین و مواد معدنی که برای سلامتی مفیدند، می‌‌باشد. این میوه منبع عالی از ویتامین A است که یک آنتی‌اکسیدان قوی و برای بینایی ضروری است. این ویتامین برای حفظ سلامتی پوست نیاز است. مصرف میوه‌جات غنی از ویتامین A به حفاظت در برابر سرطان ریه و حفره دهان نیز کمک می‌‌کنند.
طالبی یكی از غنی‌ترین میوه‌‌های حاوی ویتامینC است. طالبی علاوه بر ویتامین‌‌هایA وC حاوی مواد مغذی مفید دیگری مثل پتاسیم، فولات، فیبر، منیزیم، ید و ویتامین‌‌هایB6، B3، B5 وB1 است. وجود مجموعه‌ای از ویتامین‌‌ها، به خصوص ویتامین‌‌های گروه B در این میوه، آن را به ماده‌ای بسیار خوب برای تنظیم متابولیسم در بدن تبدیل کرده است.
طالبی سرشار از آنتی‌اكسیدان‌‌های فلاوونوئیدی مثل بتا کاروتن، لوتئین، زه آگزانتین و کریپتوگزانتین است. این ترکیبات توانایی حفاظت از بدن در مقابل رادیکال‌‌های آزاد اکسیژن را دارند. زه آگزانتین ترکیب مهمی است که از چشم در برابر اشعه فرابنفش محافظت می‌‌کند و از ابتلا به بیماری‌‌های چشمی نظیر آب مروارید جلوگیری می‌‌کند. این میوه منبع متوسطی از پتاسیم است که برای کنترل فشارخون مفید است.
طالبی میوه ای خنک و اشتها آور است و به دلیل دارابودن درصد بالای آب، فیبر و مواد معدنی مناسب، ادرارآور و ملین است.
خوردن طالبی پس از غذا برای درمان کم خونی مفید است.
بیماران دیابتی باید در مصرف طالبی احتیاط کنند و یا آن را مصرف نکنند، همچنین افراد مبتلا به ورم معده باید از زیاده‌روی مصرف طالبی پرهیز کنند.
بطور کلی توصیه می‌‌شود که در مصرف این میوه‌‌های آبدار تعادل را رعایت کرده و تنوع مصرف میوه‌‌ها را هم در نظر بگیریم و از 3-4 واحد میوه‌ای که در روز توصیه می‌‌گردد سعی کنیم از میوه‌‌های مختلف استفاده کنیم تا از اثرات مفید آنها بر سلامتی خود لذت ببریم.
