دکتر فرزاد شیدفر
توت‌فرنگی با نام علمی Fragaria متعلق به تیره گل سرخ یکی از گیاهان دو لپه می‌باشد. توت‌فرنگی میوه‌ای شبیه توت است، ولی کمی درشت‌تر، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. بوته‌اش کوتاه و دارای برگ‌هایی درشت و ساقه‌هایی باریک و خزنده است که روی زمین می‌خوابد و ریشه می‌دواند.
توت‌فرنگی به صورت وحشی و اهلی می‌روید. توت‌فرنگی به اسامی چپلک، چپالک، شالکه و چلم خوانده می‌شود. این میوه به حالت خودرو در بعضی نواحی شمالی ایران وجود دارد. بعضی اوقات به دلیل خوش طعمی میوه آن را بطور مصنوعی پرورش می‌دهند.
میوه توت‌فرنگی به صورت قرمز، گوشت‌دار و دارای هسته‌های ریزی است که از ماه اردیبهشت پدیدار می‌شود و تا آخر مرداد دوام می‌آورد. از دیر باز همه قسمت‌های این گیاه مصرف دارویی داشته است و از برگ و ریشه آن که حاوی مقدار قابل ملاحظه‌ای تانن است به عنوان ضد اسهال و ادرارآور استفاده می‌شده است.
به علت زود بارور شدن گل‌های توت‌فرنگی در بهار باید بوته‌ها در جایی کاشته شوند که سرمای دیررس بهاره به آنها صدمه نزند. زمین مورد استفاده برای کاشت باید رو به جنوب باشد چون زودتر گرم می‌شود.
این گیاه به آب فراوان احتیاج دارد مخصوصا در دوره رسیدن میوه، در غیر این صورت میوه‌ها کوچک باقی می‌مانند.
در موقع کاشت خاک، باید مرطوب باشد. بلافاصله بعد از کاشت، باید مزرعه را آبیاری کرد. کاشت بوته‌ها در خاک خشک سبب از بین رفتن تعدادی از آنها می‌شود. هنگام کاشت باید تمام برگ‌های پیر بوته‌های توت‌فرنگی را قطع کرد و ریشه‌ها را از هم جدا نمود، سپس اقدام به کاشت کرد. اگر عمق کاشت گیاه بسیار کم باشد، بوته به علت خشکی زیاد صدمه می‌بیند. معمولا بوته‌ها را به فاصله
40 سانتیمتر از یکدیگر در روی پشته‌ها می‌کارند. به طور تقریبی تراکم بوته در هکتار طبق روش بالا حدود 31250 بوته برآورده می‌شود.
ارزش غذایی توت فرنگی
توت‌فرنگی منبع خوبی از فیبر، ویتامین C، فولات، پتاسیم و آنتی اکسیدان‌ها می‌باشد که این مواد مغذی سبب می‌شوند مصرف توت‌فرنگی باعث افزایش سلامت قلب، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان و در کل ارتقاء سلامتی بدن شود. همچنین دارای املاح کلسیم، آهن و فسفر می‌باشد.
از مواد موثر مهم آن می‌توان تانن، موسیلاژ، قندهای مختلف، سالیسیلات‌ها و بخصوص اسیدهای میوه را نام برد. توت‌فرنگی سرشار از ویتامین و فاقد چربی اشباع است و کالری کمی دارد.
دریافت روزانه یک واحد توت‌فرنگی باعث افزایش قابل توجهی در مقدار فولات خون شده و نیز فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. فولات، مقدار هموسیستئین خون را کاهش می‌دهد. همچنین توت‌فرنگی دارای مقادیر بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها مثل الایژیک اسید و آنتوسیانین است که در پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثرند.
این مطالعات اهمیت مصرف توت‌فرنگی را در برنامه غذایی به عنوان عامل بهبود عملکرد دستگاه قلبی- عروقی نشان می‌دهند.
توت‌فرنگی در دنیای گیاه‌شناسی بعنوان منبعی از فنول‌ها مشهور می‌باشد. در توت‌فرنگی‌ها موادی مانند آنتوسیانین و الاگیتانین وجود دارد که فنول‌ها را رهبری می‌کنند. آنتوسیانین‌های موجود در توت‌فرنگی نه تنها رنگ قرمز آن را بوجود می‌آورند، بلکه بعنوان آنتی اکسیدانی قوی عمل می‌کنند و ساختمان سلول‌ها در بدن را محافظت نموده و از تخریب اکسیدان‌ها در بدن و ارگان‌ها جلوگیری می‌نمایند. فنول موجود در توت‌فرنگی از آن میوه‌ای محافظ قلب، ضد سرطان و ضد التهاب ساخته است...
برای خواندن بخش دوم- توت‌فرنگی محافظ سلامت بدن- اینجا کلیک کنید.
