تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
میوههای خشك اثرات درمانی موثر و مفیدی دارند، بدون اینکه عوارض جانبی داشته باشند. مغذی هستند و انرژی لازم را برای بدن تامین میکنند. در حقیقت میتوان گفت میوههای خشک مانند یک کپسول طبیعی برای حفظ سلامتی بدن عمل میکنند. هر فردی باید مراقب سلامتی خود باشد. برای داشتن بدنی سالم باید به تغذیه مناسبی داشته باشیم و به مقدار کافی ورزش کنیم.
مصرف مواد غذایی طبیعی مانند آجیل و خشکبار، میوهها، سبزیها و غلات در حفظ سلامتی بسیار موثر است. میوههای خشک سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن مانند ویتامینها، املاح و آنزیمها هستند. به راحتی هضم میشوند و باعث تصفیه خون و پاکسازی معده و روده میگردند. بیماریهایی که در اثر مصرف غذاهای مصنوعی به وجود میآیند، با مصرف میوهها بهبود مییابند. میوههای خشک و آجیل، هر چند از نظر اندازه کوچكند، ولی بسیار مقوی هستند و اثرات درمانی فراوانی دارند.
میوهها به دو صورت خشک میشوند: 1- به طور طبیعی 2- با دستگاه، خشککن.
کشمش، خرما و آلو خشک نمونههایی از این میوهها هستند. سایر میوههایی که میتوان آنها را خشک کرد عبارتند از: سیب، زردآلو، موز، توت، کیوی، انجیر، انبه، هلو، گلابی، آناناس، توتفرنگی، گوجهفرنگی و خرمالو. میوههای خشک را میتوان برای مدت زمان طولانی نگهداری کرد؛ بنابراین جایگزین مناسبی برای میوه تازه در خارج از فصل میباشند؛ مانند آلو یا آلبالو خشک در زمستان.
خشک کردن میوه، راه مناسبی برای نگهداری آن در خارج از یخچال است. این میوهها منبعی غنی از ویتامینهای A، B1، B2، B3، B6 و پانتوتنیک اسید و نیز املاحی مثل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، مس و منگنز هستند. هر 100 گرم میوه خشک تقریباً 250 کالری انرژی و 1 تا 5 گرم پروتئین دارد.
در اثر کاهش آب موجود در میوه در طی فرآیند خشک کردن (تقریباً 7 قسمت از 8 قسمت آب آن از بین میرود)، اما باید توجه داشت كه حرارت تا حدود زیادی موجب از بین رفتن ویتامین C موجود در میوه میشود. به میوههایی که در خارج از منزل خشک میشوند، (بهطور صنعتی یا در مغازهها) مادهای بنام اکسیدسولفور اضافه میکنند که میتواند باعث بروز آسم در افراد حساس شود.
برای تثبیت رنگ میوه به آن سولفور میزنند. میوههایی که به طور طبیعی و بدون افزودن سولفور خشک میشوند (مثل خشک کردن کشمش در سایه یا در مقابل آفتاب)، رنگ تیرهتری نسبت به میوه تازه دارند، ولی طعم آنها به میوه تازه بیشتر شبیه است. البته تا اندازهای میتوان رنگ بعضی میوه ها را بعد از برش دادن، با افزودن مقدار کمی از یک چاشنی قوی تثبیت کرد؛ مثل افزودن مقدار کمی آب لیموترش به تکههای بریده شده سیب.
میوه تازه بخوریم یا خشك شده؟
علیرغم فواید میوههای خشک، متخصصان معتقدند مهمترین وجه تمایز میوههای خشكشده با میوههای تازه، تبخیر آبی است كه حاوی مقادیر قابل توجهی مواد مغذی است. البته میوههای خشك شده برای مصرف در شرایط خاصی مانند تغییر فصل یا استفاده در ورزشهایی مانند كوهنوردی كه امكان حمل وزن زیاد بار وجود ندارد، سودمند هستند.
پزشكان توصیه میكنند كه در صورت امكان حداقل روزی 2 لیوان میوه خردشده متنوع مصرف شود. اما در صورتی كه این امكان وجود نداشته باشد، هر نصف لیوان میوه خشكشده، تقریبا با یك لیوان میوه تازه خردشده برابر است. برای مثال زردآلوی تازه از 86 درصد آب و 104 كالری انرژی تشكیل شده است. اما نصف لیوان زردآلوی خشك شده 76 درصد آب و 212 كالری انرژی دارد.
با توجه به افزایش كالری میوههای خشكشده، در صورتی كه از رژیم لاغری پیروی میكنید، مصرف زیاد آنها توصیه نمیشود. پزشكان خاطرنشان میكنند كه میوههای خشك باید در كنار میوههای تازه مصرف شوند و به هیچ وجه نمیتوان میوه خشك را جایگزین میوه تازه كرد. لذا برای داشتن بدنی سالم و نیرومند، همیشه به مقدار کافی میوه تازه و خشک بخورید.