الهام حقیقت جو؛ طاهره نجفی؛ كارشناسان ارشد تغذیه
۱– مقدمه
بیماریهای قلبی– عروقی (ئبٴ) یكی از عمدهترین عوامل مرگ و میر در سراسر دنیا هستند و متاٴسفانه روند روزافزونی دارند. هر ساله در حدود ۳۲ میلیون نفر از بیماریهای عروقی رنج میبرند كه حداقل نیمی از آن در افراد با بیماریهای قلبی– عروقی و مغزی– عروقی است.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۳ بیماری قلبی عروقی منجر به ۷/۱۶ میلیون مرگ در جهان (۹/۲۹ درصد كل) شده است. بیماری قلبی اولین عامل مرگ و میر در زنان و مردان آمریكایی محسوب میشود. سالانه بیش از ۴/۱ میلیون آمریكایی به دلیل بیماری قلبی عروقی میمیرند (۱مرگ در هر ۳۶ثانیه)، كه یكی از دلایل آن را می توان چربی خون بالا برشمرد.
عوامل خطر مهمی در بیماریهای قلبی عروقی نقش دارند كه مهمترین آنها عبارتند از:
استعمال سیگار، پرفشاری خون(فشار خون بیشتر یا مساوی با خخذذ ۹۰/۱۴۰ )، پئب پایین (كمتر از دح/خذ۴۰)، داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی عروقی (سن ابتلا در مردان درجه اول فامیل كمتر از ۵۵ سالگی و در زنان كمتر از ۶۵ سالگی)، سن (در مردان سن بالای ۴۵ سال و در زنان سن بالای ۵۵ سال).
بنابراین به دلیل روند رو به افزایش ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی و افزایش هزینههای درمان و مرگ ومیر ناشی از آن، انجام مداخلات رژیمی و ارتقای دانش علمی افراد در جهت كاهش بار بیماریها اهمیت زیادی دارد.
از آنجایی كه عادات غذایی، الگوی مصرف غذا و نوع شیوه زندگی از عوامل مهم و زمینهساز بیماریهای مزمن به شمار میرود، داشتن یک الگوی غذایی صحیح و درست به منظور كاهش ابتلا به بیماریها و كاهش هزینههای درمان ضروری است.
در مطالعات بسیاری اثرات مفید میوه و سبزی در كاهش بروز بیماریهای مزمن به اثبات رسیده است. سیب از جمله میوههایی است كه دارای تركیبات مغذی بسیاری میباشد؛ همچنین در طی سال در دسترس بوده و به اشكال متنوعی (میوه تازه، آب میوه، عصاره، كمپوت) مورد استفاده قرار میگیرد و دارای فیبر و فیتوكمیكالهایی از جمله فلاوونوئید، پلی فنول و كاروتنوئید میباشد و نقش كلیدی در كاهش خطر بیماریهای مزمن دارد.
۲– فرضیه
آیا سیب می تواند چربیهای خون از جمله تریگلیسیرید (بث)، پئپث، پئپ را كاهش و پئب را افزایش دهد؟ برای پاسخ به این فرضیه ابتدا با تركیبات موجود در سیب آشنا میشویم و سپس مكانیسم واثراین تركیبات را روی پروفایلهای لیپدی بررسی میکنیم.
اهمیت مصرف میوه و سبزی در رژیم غذایی
مطالعات اپیدمیولوژیک نشان میدهند رژیم های غنی از میوه و سبزی با كاهش خطر پیشرفت بیماریهای مزمن از جمله بیماریهای قلبی‑عروقی، سرطان، دیابت، چاقی، آلزایمر، كاتاراكت و ناهنجاریهای ناشی از افزایش سن ارتباط دارند. مصرف ناكافی میوه و سبزی منجر به ۶۳۵/۲ میلیون مرگ در سال و ۳۱ درصد بروز بیشتر بیماریهای قلبی–عروقی میشود.
همچنین طبق آمارهای موجود در سراسر دنیا مصرف كم میوه و سبزی در علل حدود ۱۳ درصد از بیماریهای ایسكمیک قلب و ۱۱ درصد از سكته های مغزی نقش دارد. حدود ۸۵ درصد از بیماریهایی كه به علت مصرف كم میوه و سبزی بروز میکنند، بیماریهای قلبی‑عروقی و ۱۵ درصد آنها بیماری سرطان است.
سیب و تركیبات آن
سیب دارای خواص تغذیهای مهمی چون خاصیت آنتی اكسیدانی، كاهش دهنده چربی خون، ضدآترواسكلروز، و ... میباشد.
در ۱۰۰ گرم سیب با پوست ۲۸/۰ گرم پروتئین، ۳۷/۰ گرم چربی، ۱۹/۱۵ گرم كربوهیدرات و ۸/۰ گرم فیبر، وجود دارد. مصرف فیبر در پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی موثر است؛ به طوری كه سازمانهای بهداشتی مصرف روزانه ۴۵-۳۰ گرم از آن را توصیه میکنند. اثرات مفید سیب، خصوصاً ویژگی كاهندگی كلسترول، به دلیل فیبر موجود در آن است.
محتوای فیبر سیب نسبتا پایین میباشد (۳-۲%) و فیبرهای محلول، خصوصا پكتین، حدود ۴۰ درصد فیبر موجود در سیب را تشكیل میدهند و باقیمانده آن قسمتهای نامحلول ساخته شده از سلولز هستند. مطالعات بسیاری نشان دادهاند همین مقدار كم فیبر موجود در سیب از جمله فیبر محلول پكتین دارای اثرات هیپوكلسترولمیک میباشد...
برای خواندن بخش دوم- راز سلامتی در درون سیب- اینجا کلیک کنید.