هانیه سادات اجتهد دانشجوي کارشناسی ارشد تغذیهي دانشگاه علوم پزشکی تبریز
آناناس، میوهی مناطق گرمسیری است و خاستگاه آن برزیل میباشد. درخت آناناس، 1 تا 5/1 متر طول دارد و برای میوه دادن آن، 3 تا 4 سال وقت لازم است. آناناس، از خانوادهی گیاهان بروملیاسه میباشد. گیاهان عضو این خانواده، حاوی مادهی بسیار مهمی برای سلامت به نام آنزیم بروملین میباشند. آناناس رسیده و تازه، سفت است و بوی شیرین دارد؛ برگهایش سبز و روشن و گوشت آن زرد روشن و شفاف میباشد. آناناس، باید بدون لكه و سیاهشدگی باشد. از خرید آناناسهائی كه بوی ترشیدگی میدهند، باید خودداری كرد.
ارزش غذایی آناناس
آناناس منبع خوبی برای ویتامینهای C ،B1،B6 و املاح منگنز، مس و فیبر میباشد. البته میزان املاح این میوه، بستگی به خاك محل كشت آن نیز دارد. ویتامین C، خاصیت پاداكسندگی (آنتی اكسیدانی) دارد و برای بهداشت دندان و لثه مفید است. آناناس، حاوی آنزیمهای هضمكنندهی پروتئین از جمله بروملین [Bromelain] میباشد كه خواص زیادی دارند و طی فرایند گوارش غذا در دستگاه گوارش انسان از بین نمیروند.
بروملین ضدالتهاب و ضدترومبوز میباشد و خاصیت فیبرینولیتیك دارد و از تجمع پلاكتها در دیوارهی عروق و تشكیل لختهی خونی و تصلّب شرائین جلوگیری میكند و از این طریق، به پیشگیری از گرفتگی عروق و بروز بیماریهای قلبی- عروقی كمك میكند.
بروملین، از طریق تقویت دستگاه ایمنی، به بهبود سرطان كمك میكند. در مطالعهای كه دربارهی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است، مشاهده شد كه بروملین، خاصیت ضدمتاستازی هم دارد و از رشد تومور و پخش شدن سلولهای تومور در بدن جلوگیری میكند. بروملین، در نقش داروی مكمل، برای درمان تومورها قابلیت استفاده دارد.
مطالعات، نشان داده كه مصرف آناناس، به درمان صدمات ورزشكاران در طی ورزش، تروما، آنژین صدری، آرتریت، مشكلات گوارشی، سینوزیت، برونشیت، نقرس، هموروئید، دردهای قاعدگی، بیماریهای اتوایمیون و كولیت اولسراتیو كمك شایانی میكند. بروملین، مقدار جذب داروها بخصوص پادزیست (آنتیبیوتیك)ها را افزایش میدهد و مصرفش در دوران سرماخوردگی و گلودرد نیز توصیه میشود.
آناناس، باعث افزایش سرعت بهبود بعد از جراحی و در هنگام سوختگی میشود و دوران نقاهت و مدت زمان بستری شدن در بیمارستان را كاهش میدهد. پس، بسیار خوب است كه برای ملاقات بیماران آناناس ببرند؛ البته نباید فراموش كرد كه بروملین، در فرایند كنسروسازی و پخت از بین میرود. آناناس تازه، نسبت به كمپوت آناناس خواص بیشتری دارد. پس بهتر است میوهی تازهی آن مصرف شود.
بهترین زمان مصرف این میوه، بین دو وعدهی غذائی میباشد. اگر آناناس همراه غذا خورده شود، به گوارش غذا كمك میكند و برای افراد مبتلا به سوءهاضمه، مفید است.
این افراد، میتوانند 1 تا 2 ساعت قبل یا بعد غذا آناناس بخورند.
مصرف آناناس برای افراد مبتلا به هموفیلی و بیماریهای شدید كبدی و كلیوی، خیلی توصیه نمیشود. چون كه ممكن است مدت زمان لازم را جهت انعقاد خون افزایش دهد و خطر خونریزی را در این بیماران بالا ببرد. در مطالعهای مشاهده شده است كه مصرف دوز بسیار بالای بروملین (1840 میلیگرم)، باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون میشود. پس در مورد مصرف این میوه نیز مانند دیگر مواد غذائی، میباید رعایت اعتدال را كرد. از جملهی اثرات جانبی مصرف این میوه، بروز واكنشهای آلرژیك در برخی افراد میباشد.
کلام پایانی
آناناس، میوهای لذیذ و سرشار از خواص مفید و سلامتی بخش میباشد. پس، مصرف این هدیهی الهی را فراموش نكنید. در انتها باید گفت كه اگر میخواهید برای ملاقات بیماری كه آرزوی سلامت زودتر او را دارید، چیزی ببرید، آناناس تازه بهترین گزینه است.