تحريريه ماهنامه آشپزباشی
خواص و كاربردهای خرما
دربارهی خواص خرما، جالب است بدانید كه یك كیلوگرم خرما با رطوبت 20 درصد، 3000 كیلوكالری انرژی تولید میكند كه بیشترین مقدار انرژی از قندهای آن به دست میآید. روزی ظرفی از خرما را خدمت حضرت امام صادق(ع) گذاشتند.
آن حضرت فرمود: «همانا در آن، شفای دردهاست.» طبق نظر حكمای طب سنتی، جوشانده 50 گرم خرما در 1 لیتر آب، شربت بسیار مؤثری برای رفع خشونت و نرم كردن سینه است. افزون بر آن، خرما برای درمان فلج، پاركینسون، تقویت كلیه، نرم كردن مفاصل و رفع كمردرد، مفید میباشد. در كشور هندوستان از شیرابه درخت خرما، برای درمان اسهال و معالجه بیماریهای مجاری تناسلی و ادراری استفاده میشود و از میوه خرمای بدون هسته، برای نرم كردن سینه و به عنوان ملین و همچنین در بهبود آسم و ناراحتیهای سینه و رفع سرفه، بهره میبرند. فواید دیگر خرما، شامل كمك به خونسازی (به دلیل داشتن فولات) و درمان سنگ مثانه میباشد. افرادی كه تمایل به مصرف ملین غذائی جهت كمك به انجام فعالیتهای دستگاه گوارش به طور طبیعی دارند، میتوانند چند دانه خرما را در هنگام شب در مقداری آب بگذارند و صبح اول وقت، آن را همراه با آبش میل نمایند. این شربت، برای افراد مبتلا به رماتیسم هم مفید است.
خرما و سرطان
خرما، به دلیل داشتن مقدار زیادی منیزیم در پیشگیری از سرطان نقش دارد. تحقیقات نشان میدهد كه میزان ابتلا به انواعی از سرطان در افراد ساكن نواحی خرماخیز جهان، كمتر میباشد.
مصارف خانگی خرما
منابع قدیمی و جدید، اشاراتی به مصرف خرما در تركیبات غذائی و آماده سازی غذا دارند. خرما را در فرنی، شیرینیها و كلوچههای خانگی نیز به كار میبرند. یك شكل از آن، سرخ كردن خرمای چرخكرده با آرد و شیر و به شكل كیك در آوردن آنهاست. شیرینی دیگر خرما- كه در ایام عید در مكه مصرف میشود – Debiaza است كه با تغلیظ شیرهی خرما و مخلوط كردن آن با لیمو خشك و نعنا، تا مرحله ژله شدن آنها پیش میرود. خرما و آجیلهای گردو، پسته و بادام و همچنین بذر كنجد، تركیب مناسبی است كه برای مصارف خانگی تهیه میشود. آجیلها - همان گونه كه در مثالهای پائین عنوان شده است - نقش مهمی در مرباهای خانگی دارند: پوست خرماهای سفت را با چاقو جدا كنید و آنها را در ظرفی بریزید و با آب بجوشانید تا نرم شود. هسته آن را خارج كنید و مغز بادام یا پسته به جای آن قرار دهید و خرما را همراه با آبلیمو بجوشانید تا شهدش غلیظ شود. حالا آنها را درون شیشه یا ظروف لعابدار نگهداری كنید. یك روش دیگر، افزودن بذر كنجد و پودر زنجفیل، علاوه بر گردو، قبل از فشرده كردن و نگهداری مخلوط در شهد خرما در داخل شیشه است. مربای خرمای تهیه شده در خانه نیز متداول است. مثال زیر، بیانگر این موضوع است. خرماهای نیمه خشك را در آب بپزید تا نرم شوند. پوست و هسته آنها را جدا كنید و یك قطعه سیر داخل آنها قرار دهید. نصف فنجان شكر به یك فنجان خرما بیفزائید و آبلیمو را نیز اضافه كنید و آب اولیه را - كه برای جوشاندن خرما به كار برده بودید - به آن بیفزائید. حالا روی شعله كم، آن را بجوشانید تا غلیظ شود. به جای قطعه سیر و آبلیمو، میتوانید از گردو استفاده كنید تا نوع دیگری از مربا را به دست آورید.