بسیاری از خانمها وقتی سراغ ورزش میروند، به جای اینکه هدفشان از ورزش، حفظ تندرستی باشد، لاغری بیش از حد مدنظرشان است. خیلی از خانمها از این مساله گلایه دارند که چرا با انجام حرکات ورزشی، بهصورت موضعی لاغر نمیشوند و تمام قسمتهای بدنشان تحتتاثیر قرار میگیرد. شاید همین مساله، آنها را برای خرید محصولاتی که ادعای لاغری موضعی دارند، ترغیب کند و به همین دلیل از ورزش کردن دست بکشند، اما پیش از اینکه به دنبال لاغر شدن بود، باید از چند نکته مهم آگاهی پیدا کرد.
همه یکسان نیستند
بسیاری از خانمها تحت تاثیر تبلیغات، تصور میکنند حتما باید لاغر و بدنی همانند ورزشکاران حرفهای بدنسازی داشته باشند، در حالیکه این باور نادرست است و بدن هر فرد با توجه به ویژگیهای استخوانی و ساختار قامتی از دیگران متفاوت است. آن چیزی که هر فرد باید مدنظر داشته باشد، تناسب اندام محسوب میشود و داشتن بدنی با عضلات بسیار ورزیده چون ورزشکاران حرفهای، برای افراد عادی ضرورتی ندارد و لازمه آن تمرینات بسیار سخت، مداوم وطولانی مدت در سالهای متوالی است.
بدنت چگونه است؟
تاثیری که ورزش میتواند روی بدن داشته باشد انکارناپذیر است و هر فردی در هر سنی که باشد باید به صورت مستمر ورزش کند تا سلامت او تضمین شود.
ورزش در هر فرد باید متناسب با سن، جنسیت و ویژگیهای جسمی او باشد و نمیتوان یک نسخه کلی برای همه در نظر گرفت. پیش از ورزش هر فرد باید از وضعیت بدنی خود آگاهی داشته باشد یعنی باید شاخص توده بدنی (BMI) خود را بداند.
برای بهدست آوردن شاخص توده بدنی، باید وزن فرد (به کیلوگرم) را به توان دوم قد (به متر) تقسیم کرد، عدد بهدست آمده از این رابطه، نشاندهنده وضعیت سلامت وزن فرد است.
اگر عدد بهدست آمده هجده و نیم را نشان بدهد، یعنی فرد لاغر به حساب میآید. چنانچه عدد بهدست آمده بین هجده و نیم ـ بیست و چهار و نه دهم باشد، فرد در وضعیت نرمال قرار دارد. عدد بین 25 ـ 29.9) نشاندهنده اضافه وزن است همچنین عدد 30 و بالاتر، چاقی را نشان میدهد.
کاهش وزن متعادل
خانمهایی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند، برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مختلف و مرتبط با چاقی مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و عروقی و...، باید حتما به فکر کاهش وزن خود باشند. کاهش وزن به این معنا نیست که افراد تصور کنند یکمرتبه باید مقدار زیادی از وزنشان در مدت زمان بسیار کوتاهی پایین بیاید و تبدیل به فردی بســـیارلاغر شـــوند؛ کاهش وزن برای این دسته از افراد، باید با هدف رسیدن به شاخص تودهبدنی نرمال باشد.
چنانچه افراد یک مرتبه و بهصورت غیراصولی وزن خود را بشدت پایین بیاورند، دچار آسیبهای جدی خواهند شد به همین دلیل کاهش وزن باید حتما زیرنظر متخصص تغذیه و پزشک متخصص طب ورزشی یا کارشناس تربیتبدنی ماهر باشد.
خیلی از خانمها انتظار دارند بدون ورزش و تنها با کم کردن غذایشان، وزن خود را پایین بیاورند که چنین چیزی اصولی نیست.
اگر در این شرایط وزن این افراد کاهش یابد، بعد از مدتی به دلیل عدم فعالیت بدنی، مجدد دچار اضافه وزن خواهند شد. عدهای دیگر از خانمها در نقطه مقابل قرار دارند و انتظار دارند تنها با ورزش کردن، وزن خود را کاهش دهند که چنین چیزی غیرمنطقی است. چون تناسب بین مقدار کالری دریافتی و مقدار کالری مصرفی بسیار حائز اهمیت است. پس دو عامل ورزش و تغذیه برای لاغری مکمل هم بوده و دو یار جدایی ناپذیر برای لاغری به حساب میآیند.
گول تبلیغات را نخورید
امروزه انواع و اقسام محصولات در بازار وجود دارند که مدعی لاغری موضعی بویژه در ناحیه شکم هستند و بسیاری از خانمها برای اینکه ورزش نکنند یا رژیم نگیرند، به خرید این محصولات علاقه نشان میدهند.
این محصولات نمیتوانند حجم شکم یا سایر نقاط بدن را به طرز چشمگیری کاهش دهند یا عضلهسازی کنند! تنها ممکن است با گرم کردن موضع مد نظر، باعث از دست رفتن مقداری کمی از آب بدن و کاهش موقتی وزن یا سایز شوند و فرد تصور کند لاغر شده است. اما سودجویان در تبلیغاتشان بدنسازان حرفهای را بهعنوان افرادی نشان میدهند که پس از استفاده این نوع محصولات، عضلات حجیم و خوش فرمی پیدا میکنند که این با واقعیت فاصله زیادی دارد.
چرا وزنم کم نمیشود؟
برخی خانمها میگویند باوجود رعایت رژیم غذایی و ورزش مستمر و مداوم، باز هم وزنشان پایین نمیآید و ورزش هیچ تاثیری روی آنها ندارد. خانمها باید توجه داشته باشند روند کاهش وزن و رسیدن به تناسب اندام زمانبر است و یکشبه نمیتوان ره صد ساله را رفت.
همچنین خانمها باید این مساله را در نظر بگیرند که استخوان بندی برخی افراد درشت است و هر چقدر هم ورزش کنند، نمیتوان ساختار قامتی یا استخوانبندی را تغییر داد.
نکته بسیار مهمی که شاید برخی خانمها به آن توجه نکنند، مساله اصل اضافه بار در ورزش است، یعنی هر فرد بعد از مدتی باید به مرور بر تعداد، طول مدت تمرینات و وزنه مورد نظر خود بیفزاید و اگر اصل اضافهبار رعایت نشود، ورزش تاثیر چندانی نخواهد داشت. انتخاب نوع ورزش نیز مهم است و افرادی که قصد دارند لاغر شوند و به تناسب اندام برسند باید ابتدا سراغ تمرینات هوازی بروند و پس از رسیدن به وزن ایدهآل باید تمرینات قدرتی را دنبال کنند. البته میتوان هر دو تمرین را با هم ادغام کرد. افزودن تمرینات قدرتی به تمرینات هوازی، باعث افزایش حجم عضلانی میشود و همین مساله مانع وجود فضای اضافی برای رشد بیشتر سلولهای چربی خواهد شد. افرادی که تمام موارد را رعایت میکنند و وزنشان پایین نمیآید باید به لحاظ پزشکی (تیروئید، هورمونها و...) مورد بررسی دقیق قرار بگیرند.