به قلم : دکتر مهسا امیدیان ، پزشک عمومی ، متخصص تغذیه و رژیم درمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران
تحریریه زندگی آنلاین : اغلب اوقات وقتی اسم رژیم غذایی به گوشمان میخورد، ذهن ما ناخودآگاه به سمت رژیمهای غذایی میرود که برای لاغری و تناسب اندام طراحی شدهاند. در صورتی که همه رژیمهای غذایی چنین کاربردی ندارند. رژیمهای غذایی متعددی وجود دارند که برای بهبود عملکرد ارگانهای مختلف بدن، پیشگیری از بیماریها و یا کمک به درمان بیماریها طراحی شدهاند. برای مثال رژیم غذایی DASH که نام اختصاری (Dietary approaches to Stop Hypertension) میباشد، رژیم غذایی مناسب برای کمک به درمان یا جلوگیری از فشار خون بالا میباشد. این رژیم طی سالهای گذشته به عنوان یکی از بهترین رژیمها مطرح شده است. افرادی که فشار خون بالا دارند، با رعایت این رژیم غذایی میتوانند سدیم کمتری دریافت کنند و میزان دریافت پتاسیم، منیزیم و کلسیم را بالا ببرند.
مثال دیگر رژیم غذایی مدیترانهای است. این نوع برنامه غذایی بیشتر در کشورهای اطراف دریای مدیترانه وجود دارد. در این نوع رژیم مواد غذایی به 4 دسته تقسیم میشوند:
مواد غذایی مجاز
مواد غذایی که باید کمتر مصرف شوند.
غذاهای محدود
غذاهای ممنوع
این رژیم به سلامتی قلب و عروق و کاهش بروز التهاب و بیماریهای وابسته به آن مانند انواع سرطان کمک میکند.
رژیم دیگری برای سلامتی و بهبود عملکرد سیستم عصبی و مغز به نام رژیم MIND مطرح شده است. این رژیم ترکیبی از رژیم غذایی مدیترانهای و رژیم غذایی DASH که در بالا به آنها اشاره شد، میباشد.
بیشتربخوانید:
8 روشی که کمک میکند به تناسب اندام برسید
رژیم MIND
رژیم MIND نام اختصاری برای (The Mediterranean-DASH Diet Intervention for Neurodegenerative Delay) میباشد که البته کلمه MIND به معنی ذهن هم هست و نشان میدهد این رژیم به طور خاص بر سلامت مغز تمرکز دارد.
اقلام غذایی که رژیم MIND پیشنهاد و توصیه میکند
در صورت استفاده از چربی عمدتاً روغن زیتون نام برده شده است.
6 وعده در هفته یا بیشتر سبزیجات برگ سبز: مانند کلم پیچ و اسفناج
سایر سبزیجات حداقل یک وعده در روز علاوه بر سبزیجات برگ سبز (ترجیح با سبزیجات غیر نشاستهای و کمکالریتر است).
غلات کامل: حداقل 3 وعده در روز غلات کامل توصیه میشود که شامل جو دوسر، برنج قهوهای، ماکارونی سبوسدار، کینوا و نان کامل گندم است.
انواع توت: مصرف توتها حداقل دو بار در هفته توصیه میشود.
آجیل: هر هفته 5 بار یا بیشتر آجیل مصرف شود. نوع آجیل مشخص نشده و بهتر است از انواع مختلف استفاده شود.
حبوبات: مصرف حبوبات (بیشتر لوبیا) هر هفته حداقل در چهار وعده غذایی توصیه میشود.
ماکیان: حداقل دو بار در هفته گوشت ماکیان میل شود.
ماهی: حداقل یک بار در هفته ماهی مصرف شود که ماهیهای با امگا 3 بالاتر انتخاب بهتری هستند.
بیشتربخوانید:
استفاده از این ادویه به لاغر شدن کمک میکند اما باید مراقب بود!
اقلام غذایی که رژیم MIND به عنوان ناسالم معرفی کرده است
شیرینیها: این نوع رژیم توصیه میکند شیرینیها و دسرهای شیرین کمتر از 5 بار در هفته استفاده شوند. این نوع مواد غذایی چربیهای اشباع و چربیهای ترانس زیاد دارند که با بیماریهایی مانند آلزایمر و دمانس ارتباط دارد.
گوشت قرمز: کمتر از 4 وعده در هفته گوشت قرمز (از جمله گوشت گاو، گوسفند و محصولات تهیه شده از اینها استفاده شود).
کمتر از 1 وعده در هفته پنیر پیتزا و غذاهای سرخ شده استفاده شود.
کمتر از 1 قاشق غذاخوری در روز کره
رژیم MIND و کاهش التهاب
التهاب پاسخ طبیعی بدن متعاقب عفونت و آسیب است، اما گاهی اوقات به درستی تنظیم نمیشود و سبب آسیب به ارگانهای بدن از جمله مغز میگردد. رژیمهای غذایی مدیترانهای و DASH با تنظیم و کاهش التهاب مرتبط هستند و از آنجایی که رژیم MIND ترکیبی از این دو رژیم است، دارای اثرات ضد التهابی و آنتیاکسیدانی میباشد. اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی به کاهش التهاب در مغز و سیستم عصبی کمک میکند. از طرف دیگر آنتیاکسیدانهای موجود در توت، سبزیجات برگ سبز، روغن زیتون و انواع آجیل با محافظت مغز در برابر استرس اکسیداتیو به بهبود عملکرد آن کمک میکنند.
بیشتربخوانید:
ترفندهایی برای لاغری سریع وبالا بردن سوخت و ساز بدن