بسیاری از افراد لاغر دارای چهرهای تكیده و پژمرده و پوستی خسته و فاقد شادابی هستند. این دسته از افراد لازم است از مواد مغذی كه در سلامت و شادابی پوست موثرترند بیشتر استفاده نمایند. این مواد مغذی عبارتند از: مواد انرژی زا به میزان متعادل، مواد پروتئینی، ویتامینهای A و C، ویتامینهای گروه B، روی و ویتامین E.
منابع غنی ویتامین E عبارتند از: جوانهها، غلات سبوسدار (آسیاب نشده) و چربیهای مایع گیاهی.
این دسته از افراد لازم است به خواب و استراحت و حفظ آرامش خود توجه بیشتری نموده و از هر نوع خستگی و استرس پرهیز كنند، زیرا موجب خستگی بیشتر چهره و پژمردگی و پیری زودرس پوست میشود. برای تقویت اندامها و اعضای لاغر بدن لازم است ورزشهای موضعی انجام شود، زیرا موجب عضلهسازی و استحكام و تقویت بیشتر عضلات شده و از شل شدن و تحلیل عضلانی جلوگیری میكند.
مصرف مایعات به مقدار كافی و سبزی و میوه تازه موجب شادابی و طراوت پوست شده و از پژمردگی و خستگی آن پیشگیری میكند.
در اینجا لازم است به چند نكته اساسی در تغذیه افراد لاغر (هر سه نوع لاغری) توجه شود:
افراد كم اشتها هرگز نباید اصرار به مصرف غذای زیاد یا سنگین داشته باشند، بلكه باید تعداد وعدههای غذایی خود را افزایش و مقدار غذای هر وعده را كاهش دهند. تمام مواد مغذی لازم باید از طریق غذا تامین گردد.
ایجاد تنوع در برنامه غذایی از موارد مهمی است كه باید به آن توجه شود، زیرا یكنواختی الگوی غذایی موجب بیرغبتی و دلزدگی شخص از غذا خوردن میشود و بیاشتهایی را تشدید میكند.
از پنج گروه اصلی غذایی باید به میزان لازم در روز استفاده شود.
صرف غذا در محیط آرام و دلچسب میتواند به افزایش اشتها و مصرف غذای بیشتر توسط شخص كمك كند. تهیه غذاهای رنگین با بوی مطبوع میتواند به افزایش اشتها و ایجاد رغبت برای غذا خوردن در شخص بیاشتها كمك زیادی كند.
افراد كم اشتها توجه داشته باشند كه بهبود عادات غذایی باید به تدریج صورت گرفته و گسترش پیدا كند.
چنانچه به علت كمبود اشتها امكان خوردن میوه میسر نباشد، شخص میتواند از آب میوههای تازه استفاده كند.
از آنجا كه افراد لاغر و كماشتها معمولا قادر به خوردن مواد حجیم مانند سبزی و سالاد به مقدار زیاد نیستند، میتوانند گاهی اوقات سبزیجات پخته یا آب برخی سبزیها مانند هویج، گوجهفرنگی و غیره را جانشین سبزیجات خام كنند. افراد كماشتها بهتر است بیشتر از مواد بخارپز یا آبپز و یا كبابی استفاده كنند، زیرا مواد سرخكرده و چرب موجب ناراحتی گوارشی و بیاشتهایی بیشتر در آنان میشود. افراد كماشتها بهتر است به تدریج و آهسته آهسته مقدار غذای مصرفی در هر وعده را افزایش دهند.
دسته مهمی از مواد غذایی كه باید در برنامه غذایی افراد لاغر مورد استفاده قرار گیرد، مغزها مانند گردو، بادام، پسته، فندق، بادام زمینی و ... میباشد كه جزء مواد كم حجم و پركالری محسوب شده و علاوه بر خوشمزه و مطبوع بودن، حاوی مواد مغذی مفید و ضروری نیز میباشند.
چربی موجود در مغزها حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده است كه در حفظ سلامت انسان نقش مهمی دارند و در ضمن چون جزء مواد پركالری محسوب میشوند، در افزایش وزن افراد لاغر موثرند.
بهتر است از انواع آجیل بدون نمك استفاده شود، زیرا آجیل شور برای سلامت انسان مفید نیست.
افراد كم اشتها نباید نزدیك وعدههای اصلی غذایی، از میانوعدهها استفاده كنند، زیرا اشتهای آنان برای صرف غذاهای اصلی از بین میرود. به خاطر داشته باشیم كه هرگز نباید میانوعده را جانشین غذای اصلی نمود، زیرا میان وعدهها نمیتوانند مانند غذاهای اصلی نیازهای تغذیهای فرد را برآورده كنند.
كیفیت میانوعدهها در حفظ سلامت افراد لاغر و افزایش وزن آنان اهمیت زیادی دارد. بهتر است میان وعدهها از بین مواد پركالری با ارزش تغذیهای بالا انتخاب شوند.
انواع ساندویچهای خانگی مثل ساندویچ پنیر و گردو و گوجهفرنگی یا ساندویچ كره و عسل یا كره و مربا و سایر ساندویچها، همچنین انواع آجیل بدون نمك یا میوههای خشك مثل آلو، برگه، كشمش و... از مواد پركالری با ارزش تغذیهای مناسب هستند و میتوانند قسمتی از نیازهای تغذیهای شخص را برآورده كنند.
حمایت اطرافیان فرد لاغر و كم اشتها در تشویق و ترغیب او جهت اصلاح برنامه غذایی و مصرف غذاهای پرانرژی با ارزش تغذیهای بالا، بسیار موثر و مفید است.
مهمترین گام در اصلاح لاغری و مبارزه با كم اشتهایی و كم خوری، ایجاد انگیزه قوی در شخص جهت پیروی از برنامه غذایی صحیح و به خصوص مداومت در این امر است.
برای خواندن بخش اول- پیامدهای لاغری مفرط- اینجا کلیک کنید.