دكتر رضا راست منش، دكترای تغذیه و رژیم درمانی
اصولا در جامعه ما رژیم لاغری های غذایی غلط بسیار رایج است و در این خصوص برخی از پزشکان در رشته های غیر مرتبط دستور غذاهایی می دهند که در زمان کم بهترین بازدهی را داشته باشید. در این راستا معمولا سوالات زیادی در ذهن افراد جامعه همیشه مطرح است كه ما،در این مقاله این موارد را مطرح نموده‌ایم.
لطفا در مورد ویژگی‌‌های كاهش وزن مدرن توضیح دهید
قبل از پاسخ به سوال اجازه بفرمایید پیش درآمدی خدمت خوانندگان عرض كنم چه بسا این پیش درآمد همسنگ خود سوال اهمیت داشته باشد. رژیم لاغری های كنونی كاهش وزن اعم از رژیم‌‌هایی كه بر مبنای كالری، گروه‌‌های خونی یا پروتئین استوار شده اند، نقایص فراوانی دارند. رژیم لاغری گروه خونی همان سال ظهور و پیدایش،توسط محققین آمریكایی و غربی به دلایل متین علمی رد شد و جالب اینجاست كه چند سال پیش ترجمه ای از كتاب تغذیه بر اساس گروه‌‌های خونی توسط فردی كه ظاهرا مترجم زبان انگلیسی بود با نیت كمك به افراد چاق به بازار عرضه شد ولی این فرد، احتمالا به این دلیل كه متخصص تغذیه نبودند ظاهرا مطلع هم نبودند كه دست به ترجمه كتابی می‌‌زنند كه دیگر اعتبار علمی در زمینه رژیم لاغری و لاغری ندارد. با این اقدام، تب رژیم لاغری براساس گروه خونی بالا گرفت و متاسفانه الان برخی افراد كه مثلا 10 یا 20 سال پیش در دانشگاه 2 واحد درس تغذیه عمومی گذرانده‌اند اقدام به رژیم لاغری دادن بر اساس گروه خونی می‌‌كنند و با خیال راحت كنار می‌‌كشند و متخصصین تغذیه را در جایگاهی قرار می‌‌دهند كه به سوالات بی شمار مراجعین در خصوص رابطه رژیم لاغری با گروه‌‌های خونی پاسخ دهد!
به عبارت دیگر، متخصصین تغذیه باید تاوان كارهای غیرعلمی برخی افراد را نیز بدهند بدون اینكه خودشان نقشی در این بین داشته باشند. رژیم لاغری بر پایه پروتئین نیز بسیار سریع جواب میدهد و مانند تب رژیم لاغری كانادایی كه الان رایج شده، طرفداران خودش را دارد ولی متاسفانه وزن این افراد به سرعت هرچه تمام‌تر بر می‌‌گردد و طبق آنچه كه هر روزه در مطب شاهدش هستیم، این بار بدن این افراد حتی به بهترین و هوشمندانه‌ترین رژیم لاغری ها هم آنطور كه باید و شاید جواب نمی‌دهد.
آیا تمام این رژیم لاغری ها نادرست هستند؟
رژیم لاغری هایی كه مبتنی بر كالری هستند با اینكه مبنای علمی دارند بسیار قدیمی هستند و نقایص فراوانی دارند و جالب اینجاست كه قریب به اتفاق رژیم لاغری هایی كه الان تجویز میشوند بر این مبنا هستند. یكی از نقایص این رژیم‌‌ها این است كه ناخودآگاه افراد را همانند ماشین‌‌هایی می‌‌پندارند كه این ماشین‌‌ها باید یك برنامه خشك و خالی را اجرا كنند؛ در حالیكه زندگی واقعی انسانها این قدر خشك و خالی نیست. فردی كه رژیم لاغری می‌‌گیرد نیاز به امید و انگیزه دارد، نیاز به تنوع دارد، نیاز به وقوع یك شگفتی در میانه راه دارد، نیاز دارد بداند چیزی به غیر از كم‌خوری صرف هم وجود دارد كه بتواند سرعت كاهش وزن را مضاعف كند.
رژیم غذایی گروه‌‌های خونی: یك اشتباه قدیمی
دسته‌بندی مردم به این صورت كه هركس گروه خونی O دارد باید فقط گوشت بخورد و هركس گروه خونی A دارد باید رژیم لاغری گیاهخواری داشته باشد، بسیار پیش پا افتاده بوده و انسانها پیچیدگی و ژنتیك وسیع‌تر از این حد دارند.از آن‌جایی كه گروه خونی یكی از مشخصات ثابت هر فردی است، پیروی از رژیم غذایی گروه خونی هیچ‌گاه تنوع ندارد. با این حال وقتی سن افراد بالا می‌رود شرایط پزشكی خاصی برای آن‌ها ایجاد میشود. بیماری‌هایی از قبیل دیابت، افزایش فشارخون و بیماری‌های قلبی باعث میشوند فردی كه گروه خونی O دارد از مصرف زیاد از حد گوشت‌ها اجتناب كرده و مصرف میوه‌جات و سبزیجات خود را افزایش دهد.
ویژگـی رژیم لاغری هـای نویـن و مـدرن كاهش وزن چیست؟
رژیم لاغری مدرن در كنار تنظیم هوشمندانه كالری بر اساس تحمل و درجه سرسختی و اراده فرد رژیم گیرنده، شامل بازی ماهرانه تركیبات، هورمون‌‌ها، سوخت‌وساز بدن و تعادل یا عدم تعادل باكتری‌‌های روده نیز هست. بعضی از تركیبات یا مواد غذایی با اینكه كالری ندارند، باعث ممانعت از كاهش وزن میشوند. یا برعكس، بعضی میوه‌‌ها با اینكه ممكن است كالری سرشاری هم داشته باشند؛ به دلیل دارا بودن برخی انواع خاص آنتی اكسیدان‌‌ها و پلی فنل‌‌ها، از رهگذر تنظیم تعادل باكتری‌‌های روده و هم ترشح هورمون سروتونین در مغز و كمك به برقراری تعادل مكانیسم سیری و گرسنگی در مغز؛
خطرات احتمالی
رژیم لاغری های نامتعادل در طولانی‌مدت فرد را در معرض خطر كمبودهای تغذیه‌ای قرارداده و سلامتی وی را به مخاطره می‌اندازد. این مسأله و هم‌چنین این واقعیت كه هیچ مبنای علمی برای این ادعاها وجود ندارد، استفاده از رژیم غذایی گروه خونی را مورد شك و تردید قرار میدهد؛ چون در بسیاری از شرایط پزشكی باید رژیم‌های خاصی گرفته شده و افراد به‌دقت تحت نظر قرار گیرند. کسانی كه بیماری‌هایی از قبیل دیابت، بیماری‌های عروق خونی، اختلال در عملكرد كبدی یا بیماری‌های كلیوی دارند، نمی‌توانند از رژیم غذایی گروه خونی استفاده نمایند.
چه توصیه ای به افرادی كه می‌‌خواهند وزن كم كنند دارید؟
اجرای رژیم لاغری، صرفا گرفتن یك برگ كاغذ و مراجعه پس از 6 ماه یا یك سال نیست. شرایط بدن طی رژیم لاغری عوض میشود و بدن به رژیم عادت میكند، پس لازم است مراجعه منظم وجود داشته باشد. مراجعه دو هفته یكبار كمك میكند هم به لحاظ روانی، فرد خود را مقید به اجرای رژیم بداند و هم متخصص تغذیه بتواند با تغییر رژیم لاغری هر دو هفته یكبار، جلوی توقف كاهش وزن را بگیرد. با این شیوه می‌‌توان هم لاغری عمومی و هم لاغری موضعی را تنها با كمك رژیم لاغری و نه با توسل به دستگاه، با كمترین هزینه عملی كرد. بسیاری از افراد رژیم را با كم خوری اشتباه می‌‌گیرند.
تحقیقات و پذیرش عمومی
علی‌رغم اینكه وزن بسیاری از افراد رژیم لاغری گیرنده ،كم شده و سلامتی‌شان ارتقا می‌یابد، اما این رژیم كاملاً مورد پذیرش نیست. دكتر آدامو بسیاری از تحقیقات انسان‌شناسی و میكروبیولوژیكی را پشتوانه‌ی رژیم خود قرار داده است؛ این نكته را باید در نظر داشته باشیم كه در هیچ مطالعه‌ای ادعای او مبنی بر اینكه غذا باعث آگلوتینه‌شدن خون میشود به اثبات نرسیده است. به‌علاوه، آن‌ها می‌گویند اگر آگلوتیناسیون این‌قدر وسیع است كه دكتر آدامو ادعا میكند، سالانه هزاران نفر باید در اثر نقص ارگان‌های بدن در اثر این فرایند بمیرند و هم‌چنین پاتولوژیست‌ها نیز باید این مسأله را تأیید كرده باشند.
