الهام امراللهی بیوکی، دكتر فرزانه منتظریفر
نقش کلسیم در کاهش وزن
تحقیقات نشان داده است کلسیم روند کاهش وزن را تا 37 درصد تسریع نموده و چربی را تا 48 درصد کاهش میدهد و به کاهش ذخیره چربی در بدن کمک میکند. کمبود کلسیم منجر به تحریک به غذا خوردن و در نتیجه افزایش توده چربی و افزایش وزن بهویژه در ناحیه شکم و افزایش LDL سرم خون میگردد.نوشیدن 3 لیوان شیر كمچرب یا بدون چربی یا ماست كمچرب در کاهش وزن موثر میباشد. 5/1 اُنس پنیر معادل یک لیوان شیر کمچرب کلسیم دارد. منابع کلسیم عبارتند از: لبنیات، ماهی آزاد، ساردین، غذاهای دریایی، سبزیجات برگ سبز به ویژه جعفری، برگ مو، اسفناج، بادام، کلم و...
نقش ویتامینD
ویتامین D در عملکرد مغز، قلب، پانکراس، عضلات بدن و سیستم ایمنی بدن نقش بسزایی دارد. از دیگر نقشهای مهم ویتامین D میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
ویتامین D و کاهش اشتها
زمانی که مقدار ویتامین D بدن به اندازه کافی باشد، بدن در حد کفایت لپتین ترشح میکند (هورمونی که سبب کاهش اشتها در فرد میگردد). افرادی که به اندازه کافی ویتامین D و کلسیم دریافت نموده و یک صبحانه غنی از کلسیم - و ویتامین D دریافت مینمایند، تا 24 ساعت اشتهای آنها مهارشده و احساس گرسنگی نمیکنند. بنابر این کمبود ویتامین D باعث تحریک گیرندههای انسولین و گرسنگی در فرد میگردد.
ویتامین D و کاهش وزن
یک رژیم غذایی با درصد بالایی از محصولات لبنی به نسبت رژیمهای غذایی فاقد لبنیات، سبب کاهش وزن به اندازه 70 درصد میگردد. منابع غذایی ویتامین D عبارتند از: جگر ماهی، زرده تخممرغ، شیر و لبنیات. البته کره و مارگارین نیز از منابع این ویتامین میباشند که در رژیمهای کاهش وزن باید با احتیاط مصرف شوند.
ویتامین D و سوختن چربی سلولهای بدن
زمانی که ویتامین D بدن به اندازه کافی باشد، سلولهای چربی به آهستگی چربی را ذخیره میکنند. اما در مواقع کاهش ویتامین D بدن، سطح هورمون پاراتیروئید (PTH) و کلسترول افزایش یافته و سطح بالایی از این هورمونها سبب تجمع چربی در بدن میگردد و بدن بجای سوزاندن چربی آن را در سلولها ذخیره مینماید. بنابراین افزایش PTH سبب افزایش 40 درصد چاقی یا اضافه وزن میگردد.
ویتامین D و لاغری شکم
ویتامین D سبب کاهش چربی بخصوص در ناحیه شکم میگردد.
دریافت ویتامین B12 و کاهش وزن
ویتامین B12، یکی از ویتامینهای محلول در آب میباشد و نقش مهمی در کنترل و استفاده بهینه بدن از کالری دارد، بخصوص زمانیکه ویتامین B12، بدن به اندازه کافی باشد سبب افزایش انرژی در بدن میگردد. بنابر این فرد در کنار انرژی بالا که عامل حرکت و پویایی است دچار کاهش وزن میشود. منابع غذایی B12 عبارتند از: گوشت قرمز، جگر، شیر ولبنیات
ویتامین B6
این ویتامین در سنتز هموگلوبین و ترشحات غدد آدرنال (آدرنالین) ایفای نقش میکند. آدرنالین هورمونی است که در واکنش فرد به استرس ترشح شده و تنظیم کننده سوخت و ساز بدن است و باعث تبدیل گلیکوژن ذخیره شده به گلوکز میشود که این امر برای تنظیم سطح گلوکز خون بسیار ضروری است. منابع غذایی ویتامین B6 عبارتند از: موز، انواع لوبیا، گوشت، مرغ، تخم مرغ، گوشت قرمز، اسفناج، جوانه گندم و غلات کامل
مصرف ید و کاهش وزن
بدن انسان تنها به مقدار کمی ید نیاز دارد. این عنصر به سوزاندن چربیهای اضافی بدن کمک میکند. منابع غذایی ید عبارتند از: نمک ید دار، غذاهای دریایی، ماهی آب شور، جلبک دریایی، مارچوبه، قارچ، سویا، اسفناج، شلغم و چغندر.
استفاده کافی از ویتامین B2، B3، B5 و کاهش وزن
این ویتامینها در سوختوساز کربوهیدرات، چربی و پروتئین و در روند افزایش متابولیسم بدن نقش دارند. بهترین منابع حاوی ویتامینهای B2، B3، B5 عبارتند از: غلات سبوسدار، مغزها، شیر، تخم مرغ، حبوبات مخمر آبجو، قارچ و گوشت قرمز
ویتامین C و افزایش سوخت و ساز بدن
ویتامین C در تبدیل گلوکز به انرژی کمک شایانی میکند و نیز از ذخیره گلوکز در بدن جلوگیری مینماید. منابع حاوی ویتامین C عبارتند از: مرکبات، سبزیجات برگ سبز، انواع کلم، فلفل دلمهاي، توت فرنگی، کیوی و گوجهفرنگی.
کروم
کروم یک عنصر ضروری در سوخت و ساز قند در بدن میباشد که کمبود آن باعث بالا رفتن میل به شیرینی میگردد. منابع غذایی کروم عبارتند از: برنج قهوهای، گوشت و غلات کامل، حبوبات و لبنیات
1- ویتامین B1
ویتامین B1 تأثیر مثبت بر روی انرژی، افزایش اشتها و رشد کودکان دارد. کمبود این ویتامین سبب بیاشتهایی میگردد. منابع حاوی ویتامین B1 عبارتند از: غلات سبوسدار، برنج قهوهای، ماهی، حبوبات، جگر، بادامزمینی، گوشت پرندگان، مخمر آبجو و انواع مغزها.
2- ویتامین بیوتین
بیوتین نقش مهمی در رشد سلول و افزایش اشتها دارد و کمبود آن سبب بیاشتهایی، تهوع و افسردگی میگردد. منابع بیوتین عبارتند از: مخمر آبجو، زرده تخممرغ، گوشت قرمز، شیر، گوشت پرندگان، ماهی آب شور، سویا و غلات سبوسدار.
3- سدیم
سدیم برای حفظ توازن مناسب آب و PH خون ضروری است. وجود سدیم برای عملکرد معده، عضلات و اعصاب ضروری است. کمبود سدیم سبب بیاشتهایی، گیجی، از دست دادن آب بدن و خستگی مفرط میگردد.
4- روی
کمبود روی سبب از دست دادن حس چشایی و بویایی و بیاشتهایی در فرد میگردد. منابع حاوی روی عبارتند از: گوشت قرمز، تخم مرغ، انواع مغزها، جگر و غلات.